Batan Bir Arabada Hayatta Kalmak İçin Neler Yapmak Gerekir?

Çoğumuz, olası felaket senaryolarını ve bu durumlarda neler yapabileceğimizi düşünmeyi severiz. Fırtına şehrimizi süpürürse nereye sığınacağımızı, deprem olursa ne yapacağımızı veya bir yabancının saldırısına uğradığımızda kendimizi en iyi nasıl savunacağımızı düşünürüz. Ancak, böyle felaketler genellikle en beklenmedik anlarda gerçekleşir ve yapabileceğimiz tek şey, bu durumlara karşı hazır olmaya çalışmaktıır.

Bu felaket senaryolarının en korkunçlarından biri de hızla batmakta olan bir arabanın içinde mahsur kalmaktır. Kanada Manitoba Üniversitesi'nde bir fizyolog olan Gordon Grant Giesbrecht, şöyle diyor:

Zaman kritiktir. Canlı olarak çıkmak için yaklaşık bir dakikanız olacaktır. Cep telefonunuza sarılırsanız muhtemelen ölürsünüz.

Batan bir arabada sıkışıp kalmanın en büyük zorluklarından biri, arabaya muazzam miktarda kuvvet uygulayan su basıncıyla uğraşmak zorunda olmanızdır. Dış ortam ile iç ortam basınçları eşitlenene kadar, bir arabanın kapısını veya penceresini açmayı neredeyse imkansız kılan şey budur. Dengeye ulaşmak için arabanın tamamen suya gömülmesi gerekir ve bu noktaya geldiyseniz, hayatta kalma şansınız çok düşüktür. Güneydoğu Louisiana Üniversitesi'nde fizik profesörü olan Rhett Allain ise durumun önemini şöyle özetliyor:

Batan bir arabadan çıkmanın en iyi yolu, su altına batmadan önce çıkmaktır. Pencereyi veya kapıyı hemen açıp dışarı çıkabilirseniz kurtulursunuz. Ancak, araba suya girerse, başınız büyük belada demektir.

Hayatta kalmak için hızın neden bu kadar önemli olduğunu anlamak için, şu basit basınç formülüne aşina olmamız gerekir:

$Basınç=Kuvvet/Alan$

Formül, otomobil ne kadar derine batarsa, arabanın her yerinde basıncın o kadar hızlı artacağını gösteriyor.

10 metre derinlikte, toplam basınç (su basıncı + üstündeki atmosfer basıncı), su yüzeyindekinin iki katıdır. Su, kapının dış tarafındaki basıncı artırdığı için kapıyı açmak neredeyse imkansız olacaktır. Pencereyi açabilirsiniz ama orada bile su, muhtemelen pencereyi aşağı inmeyecek şekilde itecektir.

Batan Bir Arabadan Kurtulmanın Kuralları

Kural 1: Darbeden Sağ Kurtulun

Boğulma konusunda endişelenmeden önce, kazadan sağ kurtulmanız gerekiyor. Emniyet kemeri burada kilit rol oynamaktadır. Olası bir araba kazasının öngörülemeyen doğası nedeniyle, kafanızı bir şeye çarpıp bayılmayacağınızdan emin olamazsınız. Dolayısıyla her zaman emniyet kemerinizi taktığınızdan emin olun.

Ancak emniyet kemeri, batma gibi acil bir durumda sorun da yaratabilir: Eğer aracınız baş aşağı suya daldıysa (veya karada devrildiyse), emniyet kemeriniz ağırlığınızın etkisinden ötürü açılmayabilir. Bu durumda emniyet kemerini kesmek zorunda kalabilirsiniz. Eğer bu tür bir durumda kalmaktan endişe ediyorsanız (aynı zamanda camı kırmak konusunda da el altında bir cisim olsun istiyorsanız), kemerleri kesmek ve camı kırmak için özel olarak üretilen ufak aletlerden edinebilirsiniz. Bu aletlerin bir kısmı aracınızdaki küllüğe takılarak bir şarj cihazı olarak da görev görmektedir ve bu nedenle erişilemez bir yere bırakma veya nerede olduğunu unutma ihtimalinizi azaltmaktadır.

Kural 2: Kapıları Açmak İçin Uğraşmayın

Emniyet kemerinizi çözdükten veya kestikten sonra, kapıları açmaya uğraşmak yerine, pencereleri açmalısınız. Kapının açılması, içeri su dolmasına ve arabanın daha hızlı batmasına neden olabilir. Ayrıca kapılar üzerinde biriken basınçtan dolayı, kapıyı açmaya gücünüz yetmeyebilir.

Giesbrecht'e göre su, camların seviyesine yükselene kadar sadece 30 ila 60 saniyeniz olacaktır. Bu süreden sonra, su basıncı pencereyi kapı kasasına doğru zorlayarak aşağı inmeyi imkansız hâle getirecektir.

Ayrıca, arabanın en ağır ucunun ilk batacağını da unutmayın, bu da genellikle motorun bulunduğu yerdedir. Dolayısıyla hangi cama yönelmeniz gerektiğini, arabanın battığı yönün aksi yönde belirleyebilirsiniz.

Kural 3: Doğru Camı Kırın

Su altındaki bir arabadan kaçmaya çalışan insanların yaptığı en yaygın hata, ön camı kırmaya çalışmaktır. Ön camlar tamperli camdan değil, lamine camdan yapılmıştır; bu da kırılmalarını son derece zorlaştırır. Tamperlenmemiş bir ön cam, bir çarpışma durumunda büyük parçalara ayrılmak üzere tasarlanmıştır. Bu yüzden ön camınızı kırmaya çalışmak yerine, enerjinizi ve kısıtlı zamanınızı başka bir camı kırmak için harcamalısınız.

Temperli camların üretim basamakları gereği, pencerenin köşeleri ve kenarları ufak darbelerle bile çok kolay bir şekilde kırılabilecek şekildedir. Bu, aslında istenerek yapılan bir durum değildir; cam üretim teknolojisinin kaçınılmaz bir sonucudur. Ancak üretim hattında oluşan bu "istenmeyen" durum, zor bir anda hayatta kalmanızı sağlayabilir!

Çoğu aracın pencereleri elektronik olduğundan, siz onları indirmeden önce sistem kısa devre yapabilir. Bu durumda, pencereyi kırmak için bir imdat çekicine veya sert ve keskin bir cisme ihtiyacınız olacaktır. Doğru kullanıldığında bir şemsiye, hatta anahtarlarınız bile işe yarayabilir.

Kural 5: Kaçış

Kırık pencereden dışarı çıkıp olabildiğince hızlı yüzeye çıkın. Pencereyi açmayı ya da kırmayı başaramadıysanız, kaçmak için hâlâ ufak bir şansınız olacaktır. Su arabayı doldurduğunda, basınç eşitlenecek ve kapıyı açabileceksiniz. Ancak bunu yapmak için, son derece stresli bir durumda nefesinizi tutma konusunda uzman olmalısınız. Yeni nesil bir Harry Houdini değilseniz, bu olasılığın oldukça düşük olduğunu da göz önünde bulundurabilirsiniz. Bu nedenle olabildiğince hızlı bir şekilde camı açmaya veya kırmaya çalışın, derin bir nefes alın ve yüzeye doğru yüzün. Eğer yüzeyin hangi tarafta olduğundan emin değilseniz, su içerisinde birazcık hava baloncuğu üretin ve balonların gittiği yöne doğru yüzün. Orası, yüzey olacaktır!