Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Bağışıklık Sistemi Uzay Yolculuğu Sırasında Sersemliyor ve Şaşırıyor!

4 dakika
2,132
Bağışıklık Sistemi Uzay Yolculuğu Sırasında Sersemliyor ve Şaşırıyor!
Tüm Reklamları Kapat

Kendimizi biraz sersemlemiş hissettirecek, soğuk algınlığından daha iyi bir örnek yoktur herhalde. Soğuk algınlığı, grip gibi şeyleri bağışıklık sistemimizdeki değişikliklerden dolayı kaparız. Araştırmacıların Dünya üzerinde bağışıklık sistemi değişikliklerine nelerin sebep olduğu konusunda iyi fikirleri var; örneğin stres, yetersiz uyku ve yanlış beslenme gibi.

Şimdi, NASA’da ortak çalışmayla yürütülen ve bir süre önce Journal of Interferon & Cytokine Research dergisinde yayımlanan “Validation of Procedures for Monitoring Crewmember Immune Function (Integrated Immune)” ve “Clinical Nutrition Assessment of ISS Astronauts, SMO-016E (Clinical Nutrition Assessment)” adlı iki araştırmanın sonuçlarına göre uzay yolculuğu, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda uzun süreli görevlerde bulunan mürettebatın bağışıklık sistemlerini geçici olarak değişime uğratabiliyor.

Bu durum, NASA’nın asteroidlere, Ay’a ve Mars’a altı aylık ya da çok yıllık görevler öngördüğü düşünülürse kaygı verici, zira soğuk algınlığı ya da grip kadar basit bir şey bile uzayda riskli bir duruma yol açabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Daha önce NASA’nın Integrated Immune araştırmasında oluşturulan veriler, uzay istasyonundaki mürettebatın kanındaki bağışıklık sistemi hücrelerinin dağılımının uçuş sırasında nispeten değişmediğine işaret ediyordu. Öte yandan aynı veriler gösterdi ki, bazı hücre fonksiyonları normalden bir miktar daha az ya da bastırılmış, bazı hücre etkinlikleri ise yükseltilmiş durumda. Bir anlamda, mürettebatın bağışıklık sistemleri şaşırmış.

Hücre etkinliği azaltıldığında, bağışıklık sistemi, tehditlere olması gereken tepkileri üretmez. Bu bazı mürettebatta gözlenen ve vücuttaki gizli (ya da uyuyan) virüslerin yeniden uyandığı ancak hastalık belirtisi göstermediği anlamı taşıyan asemptomatik viral atılmaya da yol açabilir. Etkinlik yükseldiğinde ise, bağışıklık sistemi aşırı tepki verir ve alerji belirtilerinin artması, dirençli kurdeşenler gibi şeylere yol açar. Profesör doktor ve NASA'da biyolojik araştırmalar ve bağışıklık uzmanı Brian Crucian şöyle diyor: 

Integrated Immune araştırmasından önce, uçuş-sırası bağışıklık sistemiyle ilgili toplanan veriler az miktardaydı. Önceden yapılan uçuş-sonrası araştırmaları uzay yolculuğunun bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi hakkında bir saptama yapmak için yeterli değildi. Bu uçuş-sırası verileriyse uzun süreli uzay yolculuğu sırasında immün disregülasyonun oluştuğunu ve fiilen devam ettiğini saptamak için ihtiyacımız olan bilgileri sağladı.

Son zamanlarda NASA’nın Integrated Immune ve Clinical Nutrition Assessment uçuş araştırmaları arasındaki bir ortak çalışmada, araştırmacılar 28 mürettebatın görevlerinden önceki, görevleri sırasında ve görevlerinden sonraki kan plazmalarını gözden geçirdi. Bağışıklığı düzenleyen proteinler olan sitokinlerin derişimleri ölçülüyordu.

Sitokinler bağışıklık hücrelerini hastalıklı ya da hasar görmüş vücut bölgelerine gönderir, hücreden hücreye iletişime yardımcı olur ve bağışıklık hücrelerini istilacılara karşı bir savunma etkinleştirip hazır hale getirmeleri için uyarır. Bu sürece genellikle iltihaplanma denir. Integrated Immune araştırmasında gösterilen hücre fonksiyonlarındaki değişiklikler gibi, bu veriler de mürettebatın uçuş sırasında kan sitokinlerinde de değişiklikler olduğunu gösteriyor. Bu da araştırmacılara uçuş sırasında mürettebatın bağışıklık sistemlerinin hangi bölgelerinin şaşırdığıyla ilgili bir fikir veriyor.

Tüm Reklamları Kapat

Crucian’a göre, bağışıklık sistemi muhtemelen uzay yolculuğunun tüm ortam koşullarıyla ilişkili bir çok etken tarafından değişime uğratılıyor. Crucian şöyle söylüyor: 

Radyasyon, mikroplar, stres, mikroçekim, değiştirilmiş uyku devreleri ve yalnızlık gibi şeylerin tamamı mürettebatın bağışıklık sistemleri üzerinde bir etkisi olabilir. Eğer bu durum daha uzun derin uzay görevlerinde kalıcı olursa, büyük olasılıkla keşif yapan astronotlar için enfeksiyon, aşırı duyarlılık ya da özbağışıklık ilgili sorun oluşma riskini artırır.

Bu bağışıklık sistemi değişikliklerine rağmen, yine de bu değişimlerin uzay yolculuğu sırasında mürettebatın tıbbi sorun riskini artırıp artırmadığı kesin saptanmayı bekliyor. Crucian’a göre daha uzun süreli görevlerde mürettebat için klinik riskte bir artış olup olmadığını kusursuz bir şekilde değerlendirmek için daha fazla araştırma gerekli. NASA İnsan Araştırma Programı Şefi Bilim İnsanı Mark Shelhamer bağışıklık sistemiyle ilgili devam eden araştırmaların kritik olduğunu söylüyor. Shelhamer şöyle açıklıyor: 

Bu çalışmalar bize bunun önemli bir konu olduğunu ve doğru şeyleri ölçtüğümüzü gösteriyor. Ayrıca uzay yolculuğu sırasında bağışıklık sisteminin kararlı hale geldiği bir yerin olmadığını da. Bu daha uzun süreli görevleri sürdürdüğümüz için kritik ve bu yüzden önümüzdeki bir yıllık görev sırasında bunun üzerinde daha fazla araştırma yapacağız.

Crucian, bu araştırmalar tamamlandığında, nasıl gerçekleştirileceğine o zaman karar verilmesi gerekse de, kurumun önlem alınması için bir karar verme noktası elde etmesini umuyor. Gerekli görülürse, bağışıklık için gereken önlemlerin içinde yeni bazı radyasyon kalkanları, gıda takviyeleri, ilaçlar ve daha fazlası olabilir.

Uzay yolculuğunun bağışıklık sistemini nasıl etkilediği üzerindeki araştırmalar, Dünya üzerindeki tıbba da yarar sağlayabilir. Bunun içinde, stresin, sağlıklı yetişkinlerde bağışıklık sistemi değişikliklerine nasıl sebep olduğunun bilgisi de dahil edilebilir. NASA sonunda işi uzay yolculuğu sırasında bağışıklık sisteminin sersemlemeyip, bunu olağan karşılamasına çevirebilir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
15
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 3
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Umut Verici! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Science Daily | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/12/2024 03:12:41 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2587

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Taklit
Sars Virüsü
Salgın
Hücre
Göğüs Hastalığı
Gazetecilik
Şiddet
Ribozim
Nükleer Enerji
Kuantum Fiziği
Aminoasit
Afrika
Organ
Periyodik Cetvel
Malzeme
Bilim İnsanı
Fosil
Organizma
Hava
Yörünge
Komplo Teorisi
Yaşanabilir Gezegen
Bilim Tarihi
Kurbağa
Kadın Doğum
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
-. NASA, et al. Bağışıklık Sistemi Uzay Yolculuğu Sırasında Sersemliyor ve Şaşırıyor!. (13 Eylül 2014). Alındığı Tarih: 13 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2587
NASA, -., Öztürk, G., Bakırcı, Ç. M. (2014, September 13). Bağışıklık Sistemi Uzay Yolculuğu Sırasında Sersemliyor ve Şaşırıyor!. Evrim Ağacı. Retrieved December 13, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2587
-. NASA, et al. “Bağışıklık Sistemi Uzay Yolculuğu Sırasında Sersemliyor ve Şaşırıyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Gökhan Öztürk, Evrim Ağacı, 13 Sep. 2014, https://evrimagaci.org/s/2587.
NASA, ---. Öztürk, Gökhan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Bağışıklık Sistemi Uzay Yolculuğu Sırasında Sersemliyor ve Şaşırıyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Gökhan Öztürk. Evrim Ağacı, September 13, 2014. https://evrimagaci.org/s/2587.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close