Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Ayna Benlik Teorisi Nedir?

Ayna Benlik Teorisi Nedir? Shutterstock
11 dakika
2,382
  • Psikoloji

"Ayna benlik" (İng: "Looking-Glass Self"), bir kişinin benlik algısının başkalarının o kişiyi nasıl algıladığından kaynaklandığını ifade eder. Bu teoriye göre, bireylerin kendi değerlerini ve davranışlarını ölçmek için başkalarının yargılarını kullanır. Bireylerin kendi hakkında sahip olduğu fikirler veya duygular, başkalarının onları algıladığı biçimde içselleştirmeleriyle gelişir.

Ayna benlik hem kişinin kendisi hakkındaki algısını hem de başkalarının kendisi ile ilgili algısını içerir. Bu bakımdan kişinin kendisi hakkındaki algısı, başkalarının onun hakkındaki görüşlerini etkilediği gibi, başkalarının kendisi hakkındaki algısı da kendine dönük görüşlerini etkiler.

Tüm Reklamları Kapat

Cooley ve Ayna Benlik Teorisi

Kavram, ilk olarak 1902'de Amerikalı sosyolog Charles Horton Cooley tarafından ortaya atıldı. Cooley, insan zihninde meydana gelen süreçlerin sosyal etkileşimin doğrudan sonucu olduğunu düşünüyordu. Buna göre kişinin benlik veya kişilik duygusu, yalnızca doğrudan kendi niteliklerini düşünmesiyle değil, aynı zamanda kişinin diğerleri tarafından algılanma biçiminin incelenmesiyle de ilişkiliydi. Başka bir deyişle, sosyal etkileşim kendini tanımlama sürecinde önemli bir rol oynuyordu.

Cooley, teorisinde ayna benliğin üç adımda oluştuğunu öne sürdü:

Tüm Reklamları Kapat

  • Sosyal bir ortamda birey, başkaları tarafından nasıl göründüğünü hayal eder.
  • Başkalarının bu görünümle ilgili yargısı hayal eder.
  • Algıladığı bu yargılara ilişkin duygular geliştirir ve içselleştirir.

Bunu daha iyi anlamak için şu örneği ele alalım: Bir kişi, kendisini komik, arkadaş canlısı ve insanlarla iyi ilişkiler kuran biri olarak görüyor olsun. Yeni katıldığı bir arkadaş grubunda, diğer insanlarla etkileşime geçtiğinde onların yaklaşımlarına, tavırlarına ve beden diline dikkat edecektir. Eğer diğerleri bu kişiye karşı sıcak davranmak, esprilerine gülmek veya göz temasını sürdürmek gibi olumlu tepkiler verirse, kişinin kendisi hakkındaki algısı desteklenir. Aksine, grubun diğer üyeleri bu kişiye sıcak davranmaz, sohbet etmeye hevesli olmaz veya başka olumsuz geri bildirimlerde bulunursa, kişi kendisi hakkındaki görüşlerini sorgulamaya başlayabilir.

Burada özellikle anlaşılma gereken şey, ayna benlik sürecinde etkili olan başkalarının bireyin hakkında gerçekten ne düşündüğü değil, bireyin başkalarının ne düşündüğünü düşünmesidir. Bu bakımdan ayna benlik kavramının, bireyin başkalarının kendisi hakkında ne düşündüğünü kendince değerlendirmesinin bir sonucu olarak söyleyebiliriz. Her zaman başkalarının ne düşündüğünü doğru şekilde anlamak mümkün olmayacağı için bireyin algıladığı ile gerçek algı arasında bazı farklar olabilir.

Bununla birlikte ayna benlik sürecindeki her etkileşimde alınan geri bildirimler aynı değeri taşımaz. Örneğin, insanlar daha çok güvendikleri insanların tepkilerini diğerlerine kıyasla daha fazla ciddiye alabilirler. Elbette bazı sinyaller insanlar tarafından yanlış da yorumlanabilir. Cooley'e göre benlik, daha fazla insanla etkileşime girdikçe büyür ve kişi ancak sosyal deneyim yoluyla gerçek anlamda insan olabilir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İlişkili Diğer Teoriler

Ayna benlik teorisi, genellikle başka teoriler ile açıklanır.

Kalıpyargı Tehdidi

Kalıpyargı, belirli bir grup hakkında karar vermeyi kolaylaştıran, çok önceden oluşturulmuş birtakım izlenimler olarak tanımlanabilir. Bu yargılar kültürün bir ürünüdür ve olumlu ya da olumsuz olabilir. Örneğin, "Kadınlar iyi araba süremez." veya "Erkekler ağlamaz." gibi sık kullanılan klişeler, bir kalıpyargıdır.

Kalıpyargı tehdidi ise, kişinin üyesi olduğu grup veya topluluk hakkında olumsuz bir yargının bulunduğu bir ortamda, kendisine kötü davranılmasına dair korkusunu ifade eder. Bu duruma maruz kalan kişi, bu yargıyı doğrulama riski altındadır. Başka bir deyişle, kalıpyargı tehdidi, bireyin eylemlerinin veya davranışlarının üyesi olduğu grup hakkındaki olumsuz yargıları destekleyeceği korkusunu içerir. "Kadınlar iyi araba süremez." klişesini örnek alırsak, bu tarz düşüncelerin yoğunlukta olduğu bir ortamdaki bir kadın, ehliyet sınavında başarısız olup bu yargıları destekleyeceğinden korkabilir ve bu da onun hata yapma ihtimalini artırır.

Kalıpyargılar, genellikle bireylerde bu yargıları destekleyecek olmanın verdiği korku ve endişe duyguları yaratır. Bu endişe ve korkular, bireylerin söz konusu yargının bulunduğu alandaki performansını etkiler. Bu da nihayetinde bireyin kalıpyargıya paralel şekilde davranmasına sebep olabilir.

Örneğin 1995 yılında yapılan bir çalışma, matematik performansı ile cinsiyet farklılıkları arasındaki ilişkiyi kalıpyargı tehdidi açısından incelemiştir. Çalışma, kadınların matematikte daha başarısız olduğuna dair kültürel inanca dayanarak, kalıpyargı tehdidinin azaltıldığı durumda cinsiyetler arasındaki farklılığın matematik performansını etkileyemeyeceği varsayımında bulunmuştur. Bulgular, matematik testinin erkekler ve kadınlar arasındaki başarı farkını ölçtüğü bilgisi verildiğinde kadınların daha kötü performans sergilediğini göstermiştir. Aksine, kalıpyargının sunulmadığı durumda kadınların erkeklerle aynı derecede başarılı olduğu görülmüştür. Bu çalışma, bireyin başkalarının kendisi hakkında ne düşüneceğine dair algısının benliğini etkilediğini gösteren örneklerden biri olmuştur.

Tüm Reklamları Kapat

Cinsiyetin yanı sıra etnik köken, kültür veya cinsel yönelim gibi bireyin farklı yönlerine dair olumsuz yargılar kalıpyargı tehdidinin oluşmasına sebep olabilir.

Sosyal bağlılık, insanlar için temel bir motivasyondur. Kalıpyargılara maruz kalan bireyler, diğerlerine kıyasla aidiyet hissetme konusunda zorlanabilir. Bu nedenle, birey aidiyet duygusu oluşturmak amacıyla, kendileriyle ilgili olumsuz kalıpyargıları desteklemekten kaynaklanan korku ve utanç duygularından kaçmak için elinden gelen her şeyi yapabilir. Buna bağlı olarak kalıpyargılar, performans ve başarı düşüklüğünün yanı sıra, bireylerin belirli alanlardan uzaklaşmasına da sebep olabilir. Kişide güven eksikliğine, şüpheye veya kendini sabote eden davranışlara yol açabilir. Nihayetinde, bu olumsuz yargılara odaklanarak yaşayan biri, bu yargılara paralel olumsuz davranışlarda bulunabilir. Dahası, toplumun kendileri hakkındaki olumsuz izlenimlerinden kaçınmak için isteklerinden vazgeçebilir veya kariyerlerini buna bağlı olarak oluşturabilir.

Örneğin cinsiyet farklılığı ve matematik performansı örneğine dönecek olursak, bir kadın erkeklere kıyasla daha az başarılı olacağından korktuğu için matematikle ilişkili olan bir bölüm okumaktan veya kariyer oluşturmaktan kaçınabilir. Ayrıca olumsuz yargılarla karşı karşıya kalan kişiler, belirli işlerle başvurmaktan veya terfi istemekten çekinebilir. Entelektüel yeteneklerinden şüphe duyabilir, daha fazla kaygı yaşayabilir ve daha az yaratıcılık sergileyebilir.

Tüm bunlar, kariyer gibi önemli kararların olumsuz yargılardan etkilenerek belirli grup veya kimliklerden insanların en baştan dezavantajlı olduğu bir kültür oluşturabilir. Yine aynı örneği ele alırsak, kalıpyargılar üniversitelerin sayısal bölümlerinde veya bununla ilişkili mesleklerde daha az kadının varlık göstermesine sebep olabilir. Ek olarak, daha çok erkeklere atfedilen liderlik pozisyonlarında kadın-erkek eşitsizliği ve üst yönetim pozisyonlarında azınlıkların daha az temsil edilmesi gibi olumsuz sonuçlar doğurabilir. Sonuç olarak, bireyin başkalarının kendisi hakkında ne düşüneceğine dair algısı bireyin kariyerini ve hayatının geri kalanını etkileyebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Kendini Gerçekleştiren Kehanet

Kendini gerçekleştiren kehanet, başkalarının bir kişi hakkındaki beklentilerinin o kişinin beklentilere uygun şekilde davranmasına yol açacağını öne süren bir olgudur. Ayrıca Pygmalion Etkisi olarak da bilinir. Kendini gerçekleştiren kehanetler, her zaman olumsuz beklentiler değildir. Bazen olumlu beklentiler, kişinin hedeflerine ulaşmada daha başarılı olmasına yardımcı olabilir. Ancak olumsuz beklentilere dayandığında, kişinin potansiyeline ulaşmasında bir engel oluşturabilir.

Kendini gerçekleştiren kehanet, kalıpyargı tehdidi ile önemli ölçüde ilişkilidir. Kalıpyargılar, kişinin olumsuz yargıları destekleyecek şekilde davranmaktan korkmasına sebep olur. Bu türdeki bir korku, paradoksal olarak bu olumsuz yargıların gerçekleşmesine yol açabilir.

İki tür kendini gerçekleştiren kehanet vardır.

  1. Bunlardan ilki olan kendi kendine empoze edilen kehanetler, kişinin kendi beklentilerine dayanır.
  2. Başkaları tarafından empoze edilenler ise başkalarının beklentilerine dayanan kehanetlerdir.

Kendi kendine empoze edilen kehanetler, kişinin kendi beklentileri olduğundan genellikle eylemlerinin de nedensel faktörleridir. Örneğin, topluluk önünde performans gösterme konusunda daha önce başarısızlıkla karşılaşan biri, bir dahaki performansında da kendini gergin hissedebilir ve başarısız olacağını inanabilir. Bu yüzden, provalarda gösterdiği başarıyı topluluk önünde gösteremeyebilir. Daha basit bir örnek olarak, uyandığınızda günün kötü geçeceğini düşünen biri, gün içindeki davranışlarıyla bu kehanetin gerçekleşmesini sağlayabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
SaberTooth

Bu Vahşi Canlılar Pleyistosen döneminde(66 milyon yıl önce) dünya’da yaşadılar ve fosil kalıntıları 1869 yılında Kuzey Amerikada bulundu.

20 cm boyundaki ön dişleri ile avlarını yakaladıkları düşünülüyor.300 kilo ağırlığa çıkabilen bu yırtıcılar saatte 50 kilometre hızla koşabiliyordu

Müze ve bilimsel araştırma kalitesinde, yetişkin bir Sabertooth fosilinin kafatası baz alınıp benzer ölçülerde kil kullanılarak tasarlanan heykel çalışmasıdır.

Ürün Boyutları: 27cm x 12cm x 26cm
Ahşap Kaide ile birlikte yüksekliği 29cm’dir.

%100 El Yapımıdır. Yetişkin bir Sabertooth fosilinin ölçüleri baz alınarak tasarlanmıştır.Polyester, resin ve plastik kullanılmadan üretilmiştir.
Malzeme:Kil,Siyah Ahşap Kaide
Ürün Boyutları: 27cm x 12cm x 26cm

Devamını Göster
₺5,000.00
SaberTooth

Başkalarının empoze ettiği kehanetler ise bir kişinin davranışları, başkalarının beklentilerinden etkilendiğinde ortaya çıkar. Bu durumun en basit örneği, bazı falcıların söylediklerinin gerçekleştiğine inanılmasıdır. Burada olan durum, tahmin edebileceği gibi kişinin, falcının kehanette bulunduğu düşünceye uygun olarak davranmasıdır.

Ayrıca "plasebo etkisi" olarak bilinen bir olgu, kendini gerçekleştiren kehanetin bir örneğidir. Plasebo, gerçek bir tedavi gibi görünen ancak öyle olmayan hap, iğne veya herhangi bir sahte tedavidir. Bu etkiyi gözlemlemek için yapılan bir çalışmada, hastalar rastgele bir gruba ayrılarak bir gruba yeni bir tedavi, diğer gruba ise plasebo ilacı verilmiştir. Plasebo ilacı verilen grupta, hastalığa doğrudan hiçbir etkisi olmamasına rağmen iyileşme gözlenmiştir. Plasebo, gerçek bir tedavi olmamasına rağmen, hastaların bu konudaki olumlu inançları kehanetin gerçekleşmesine yol açmıştır. Bu durumda, bir kişi plasebodan ne kadar olumlu bir etki alacağını düşünürse, o kadar yüksek bir fayda sağlayacaktır.

Kendini gerçekleştiren kehanet, birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir. Ancak genellikle ırksal ön yargı, ayrımcılık ve toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının temelinde yer alır. Örneğin, ırksal ön yargıları olan biri başka bir ırktan birine beklentilerine göre davranabilir. Bunun sonucunda diğer ırktan olan kişi, ön yargıları doğrulayacak şekilde davranışlar sergileyebilir. Azınlıkların bulunduğu bölgelerde yaşayan kişilere atfedilen olumsuz yargılar bu durumun iyi bir özetidir. Bu kişilerin karşılaştıkları olumsuz yargılar genellikle kendileri hakkında olumsuz düşünmelerine sebep olur. Toplumun diğerleri tarafından kendilerine empoze edilen yargıları bir süre sonra benliklerine alabilir ve buna uygun davranışlar üretebilir. Bunun sonucunda zararlı veya tehlikeli fırsatlara yönelmelerine ve eğitim veya iş gibi olumlu fırsatlardan uzaklaşmalarına sebep olabilir.

Benzer şekilde toplumun cinsiyet kalıp yargıları da kadınların potansiyellerini ortaya çıkarmasını engelleyebilir. Örneğin, kadınların küçük rollerde erkeklere kıyasla daha başarılı olduğuna inanılan bir kültürde kadınların buna göre davranması ve kehaneti gerçekleştirmesi muhtemeldir. Bu bakımdan kendini gerçekleştiren kehanetlerin, bir kişiyi toplum içerisinde beklentilere uygun olan pozisyona yerleştirdiğini söyleyebiliriz.

Shutterstock

Sosyal Medya Etkisi

Sosyal medya, ayna benlik teorisinde önemli bir kavramdır. Muhtemelen bu teorinin günümüzde en ilişkilendirilebilir örneklerinden biridir. Facebook, Twitter ve Instagram gibi sosyal medya platformları, başkalarıyla benzersiz şekilde etkileşime geçmeyi mümkün kılan araçlardır.

Birçok insan, başkaları tarafından beğenilip beğenilmediğini belirlemek için paylaştığı gönderilerde aldığı beğeni sayısını baz alabilir. Buna bağlı olarak benliğini, sosyal medyada kendisini takip eden kişiler tarafından takdir edilecek şekilde sunabilir. Hatta farklı dijital platformlarda benliğinin farklı versiyonlarını sergileyebilir. Örneğin, Twitter'da daha depresif bir benlik sunarken, Instagram'da eğlenceli veya sosyal bir benlik sunabilir. Kişinin kullandığı dijital platform sayısı arttıkça, sunmayı seçtiği versiyonların farklılık göstermesi de olasıdır.

Elbette tüm bunlar, ayna benlik kavramını çok daha karmaşıklaştıran ve benliğin gelişimi hakkında yeni sorular ortaya çıkaran etkilerdir. Çünkü kişilerin dijital platformlarda sundukları benlikleri, aynı gerçek hayatta olduğu gibi başkalarıyla iletişime girebilir, böylece geri bildirim alabilir ve sosyal uygunluklara göre davranabilir. Bununla birlikte, dijital platformlarda gerçek zamanlı olarak etkileşime girmediklerinde dahi sundukları benlik bu alanlarda var olmaya devam eder. Bu yüzden diğerleri tarafından yöneltilen belirli yargılara veya eleştirilere maruz kalmaktan kaçınmak mümkün değildir.

Dijital platformlarda sunulan benliğin gerçek benliğe kıyasla daha güncellenebilir ve mükemmelleştirebilir oluşu, kişilerin dijital platformlarda kalması için daha büyük bir arzu oluşturabilir. Bu, gerçek hayattaki benliğin geliştirilmek yerine, dijitalde oluşturulan personaya odaklanılmasına sebep olabilir. Tüm bunlar, özellikle ergenlik çağındaki dijital platform kullanıcıları için çok daha yıkıcı sonuçlar doğurabilir.

Bunlarla birlikte, iki farklı kişinin dijital platformlarda benzer geri dönüşler aldığı senaryoda bile tepkileri farklı yorumlama olasılığı yüksektir. Örneğin, karamsar kişiliğe sahip kullanıcılar, aslında başkalarının da sıklıkla karşılaştığı eleştirileri yanlış yorumlayabilir veya olumsuz bir şekilde kişiselleştirebilir. Aksine, bir kişinin aldığı çok sayıda beğeni sayısı veya pohpohlayıcı yorumlar narsisizmi güçlendirebilir.

Ayna benlik teorisinin vurguladığı gibi, bireylerin benlik görüşleri, başkalarının onları nasıl gördüğüne göre değil, başkalarının onları nasıl gördüğü algısından etkilenir. Bireylerin, başkalarının kendisini nasıl gördüğü algısı ise her zaman gerçek yargılarla uyuşmayabilir. Dijital platformlarda gün içerisinde başkalarıyla birçok kez etkileşime girme imkanı düşünüldüğünde bunun benlik üzerinde yönlendirici bir etkisi olacağını söylemek yanlış olmaz.

Tüm Reklamları Kapat

Sonuç

Sonuç olarak ayna benlik, benliğin gelişiminde sosyal etkileşimin önemini ortaya koyan bir teoridir. Başkalarının bizim hakkımızdaki yargıları, kendilik algımızı şekillendiren önemli bir etkiye sahiptir. Ancak başkalarının bizim hakkımızdaki görüşlerinin her zaman gerçeği yansıtmadığını ve tüm yargıları içselleştirmenin her zaman en iyi şey olmadığını anlamak önemlidir.

Bununla birlikte, özellikle internet ve sosyal medyaya duyulan ilginin inanılmaz derecede arttığı ve başkalarıyla etkileşime geçmenin bu denli kolay olduğu günümüzde ayna benlik kavramının tekrardan sorgulanması muhtemeldir. Henüz dijital platformların benliğin gelişimini olumlu mu yoksa olumsuz mu etkilediği konusunda net bir görüş olmasa da bunun üzerine düşünmenin önemli olduğunu düşünüyoruz.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
30
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 7
  • Tebrikler! 5
  • İnanılmaz 5
  • Umut Verici! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 01/04/2023 11:22:26 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/13749

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Fosil
Türlerin Kökeni
Biyoçeşitlilik
Elektrik
Kuş
Uçak
Carl Sagan
Radyo
Kuvvet
Evrimsel Psikoloji
Savaş
Örümcek
Çiftleşme
Risk
Dilbilim
Bağışıklık
Göz
Semptom
Tahmin
Jinekoloji
Mitler
Nadir
Lgbt
Radyoaktif
Zooloji
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Size Özel
Güncel
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. Kocabey, et al. Ayna Benlik Teorisi Nedir?. (7 Ocak 2023). Alındığı Tarih: 1 Nisan 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/13749
Kocabey, E., Bakırcı, Ç. M. (2023, January 07). Ayna Benlik Teorisi Nedir?. Evrim Ağacı. Retrieved April 01, 2023. from https://evrimagaci.org/s/13749
E. Kocabey, et al. “Ayna Benlik Teorisi Nedir?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 07 Jan. 2023, https://evrimagaci.org/s/13749.
Kocabey, Enes. Bakırcı, Çağrı Mert. “Ayna Benlik Teorisi Nedir?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 07, 2023. https://evrimagaci.org/s/13749.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.