Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Ay'ın "Karanlık Yüzü": Ay'ın Uzak Tarafında Ne Var?

4 dakika
12,675
Ay'ın "Karanlık Yüzü": Ay'ın Uzak Tarafında Ne Var? Toledo Blade
Ay'ın uzak yüzünü gösteren ve DISCOVR aracından çekilmiş bir fotoğraf.
Tüm Reklamları Kapat

Ay'ın gümüşi yüzeyine baktığınızda, bir önceki geceyle aynı gölgeler ve şekiller fark edebilirsiniz. Yüz binlerce yıl önceki atalarımız da Ay'ın bizim gördüğümüz şeklini gördüler.

Ay'ın yalnızca bir tarafı Dünya’dan görülebiliyor. 1959 yılında Sovyet Uzay Aracı Luna 3, Ay'ın yörüngesinde dönüp eve fotoğraflar gönderdiğinde, insanlık ilk defa Ay’ın “uzak yüzünü” görebilmişti:

50 yıl sonra LRO verileri sayesinde insanlığın Ay'ın uzak yüzüne ilk bakışı ile aynı görünümün karşılaştırılması.
50 yıl sonra LRO verileri sayesinde insanlığın Ay'ın uzak yüzüne ilk bakışı ile aynı görünümün karşılaştırılması.
NASA's Goddard Space Flight Center Scientific Visualization Studio

Ay'ın sadece bir yüzünü görebilmemize sebep olan olay kütleçekim kilididir. Dünya ve Ay çok yakın olduğundan birbirlerine önemli ölçüde kütleçekimi kuvveti uygularlar. Bu gelgit kuvvetleri her iki cismin de dönüşlerini yavaşlatır. Bu kuvvetler, Güneş sisteminin birleşmesinden 100 milyon yıl sonra, Mars büyüklüğünde bir nesne ile proto-Dünya arasındaki çarpışmanın bir ürünü olarak oluştuktan nispeten kısa bir süre sonra Ay'ın dönüşünü yörünge periyodu ile senkronize olarak kilitlediler.

Tüm Reklamları Kapat

Ay'ın kendi ekseni etrafında bir dönüş yapması için gereken süre ile Dünya’nın çevresinde bir tur atması için gereken süre aynı ve yaklaşık 28 gündür. Bunun sonucu olarak Dünya'dan Ay'a bakıldığında, Ay'ın hep aynı yüzü görülür. Ay'dan Dünya'ya bakıldığında ise Dünya, gökyüzünde sürekli görünür ancak dönüşünden ötürü farklı kısımları gözlemlenebilir.

Ay'ın bize yakın olan tarafı hakkındaki bilgimiz daha fazla, çünkü onu görebiliyoruz. Astronotlar, NASA ile iletişim kurmaya devam edebilmek için, Ay görevlerinde Ay'ın Dünya'ya yakın olan tarafına indiler. Apollo görevinde alınan tüm örnekler de yine bu taraftan alındılar.

Buzz Aldrin, 20 Temmuz 1969'da ay modülünden Ay'ın yüzeyine iniyor.
Buzz Aldrin, 20 Temmuz 1969'da ay modülünden Ay'ın yüzeyine iniyor.
JSC/NASA

Ay'ın Uzak Tarafı, "Karanlık" mı?

Ay’ın uzak tarafı bizim açımızdan görünmese de, ona "Ay'ın karanlık tarafı" demek doğru olmaz (Pink Floyd'a saygılarla). Ay'ın her tarafı tıpkı bizim Dünya'da yaşadığımız gibi gece ve gündüzü yaşar. Bir ay içinde iki taraf da eşit miktarda gece ve gündüzü yaşar. Bir ay günü, yaklaşık iki Dünya haftası sürer.

Gökbilimciler, modern uydularla Ay yüzeyinin %100'ünün haritasını tamamen çıkardılar. Aşağıdan, Ay'ın her tarafını inceleyebilirsiniz:

Tüm Reklamları Kapat

Ay'ın 360 derece görüntüsü
NASA

Bir Çin misyonu olan Chang'e 4, şu anda Ay'ın uzak tarafındaki Aitken Havzası'nı keşfediyor - bu, oraya yapılan ilk görev! Araştırmacılar, Chang'e 4'ün kraterin yüzey özellikleriyle ilgili soruları yanıtlamaya ve Ay toprağında bir şeylerin yetişip yetişmeyeceğini test etmeye yardımcı olacağını umuyor. Özel bir firma tarafından finanse edilen bir İsrail misyonu olan Beresheet, Google Lunar X Ödülü için rekabet etmek için görevine başladı. 2019 Nisan ayının başlarında bir iniş girişimi sırasında kaza yapmasına rağmen, Beresheet ekibi yine de Moon Shot Ödülü'nü kazandı.

Ay'ın Uzak Tarafı Ne İşe Yarar?

Ayın uzak tarafı Dünya’dan gelen radyo dalgalarını alamaz, bu Ay'ın uzak tarafının "radyo dalgaları açısından karanlık" veya kısaca "radyo-karanlık" olduğu anlamına gelir. Orada, araştırmacılar Evren'den gelen, normalde yok sayılacak kadar zayıf sinyalleri ölçebilirler. Örneğin Chang'e 4, TV ve radyo yayınları ve diğer iletişim sinyalleri gibi insan faaliyetleri nedeniyle Dünya'dan tespit edilmesi imkansız olan, Güneş'ten veya ötesinden gelen düşük frekanslı radyo ışığını gözlemleyebilecek. Düşük frekanslı radyo, zaman içinde ilk yıldızlara ve ilk kara deliklere bakarak, gökbilimcilere evrenin yapılarının nasıl oluşmaya başladığına dair daha iyi bir anlayış kazandırıyor.

NASA/GSFC/Arizona Eyalet Üniversitesi
Oklar, Chang'e 4 iniş aracının Ay'ın Von Kármán kraterinin tabanındaki konumunu gösteriyor. İniş alanının arkasındaki ve solundaki keskin krater 12.800 fit genişliğinde ve 1.970 fit derinliğindedir.
Oklar, Chang'e 4 iniş aracının Ay'ın Von Kármán kraterinin tabanındaki konumunu gösteriyor. İniş alanının arkasındaki ve solundaki keskin krater 12.800 fit genişliğinde ve 1.970 fit derinliğindedir.
NASA/GSFC/Arizona Eyalet Üniversitesi

Sonuç

Uzay bilimcileri, insanlığın Mars'a ulaşmasına yardımcı olmak için Ay'ın kaynaklarına bakarak gelecekteki insan misyonlarına hazırlanırken, Rover misyonları da Ay'ın her tarafını araştırıyor. Örneğin, 2009 yılında NASA'nın LCROSS uydusu tarafından Ay'ın kuzey ve güney kutuplarının altında keşfedilen su, hidrojen ve oksijene ayrıştırılarak yakıt ve solunum için kullanılabilir.

Araştırmacılar, bazıları hiç gün ışığını görmemiş olan Ay'ın kutup kraterlerini keşfetmeye yaklaşıyor. Bu kraterler derin ve Güneş ışığının krater zeminine asla ulaşmadığı yerlerdir. Ay’ın bazı karanlık kısımları vardır fakat uzak tarafının tamamı karanlık değildir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
36
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Umut Verici! 8
  • Muhteşem! 7
  • Tebrikler! 7
  • İnanılmaz 5
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 14/12/2024 13:56:49 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11473

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Zihin
Keşif
Diş Hastalıkları
Bilimkurgu
İletişim
Kalori
Habercilik
Saç
Antarktika
Mitler Ve Gerçekler
Mers
Manyetik
Doğa Olayları
Yiyecek
Editör Seçkisi
Evrimsel Tarih
Mantık
Köpek
İnfografik
Higgs Bozonu (Parçacığı)
Bitki
Coronavirus
Dinozorlar
Gün
Genom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
W. Schlingman, et al. Ay'ın "Karanlık Yüzü": Ay'ın Uzak Tarafında Ne Var?. (16 Şubat 2022). Alındığı Tarih: 14 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/11473
Schlingman, W., Yağız, C. Y., Bakırcı, Ç. M. (2022, February 16). Ay'ın "Karanlık Yüzü": Ay'ın Uzak Tarafında Ne Var?. Evrim Ağacı. Retrieved December 14, 2024. from https://evrimagaci.org/s/11473
W. Schlingman, et al. “Ay'ın "Karanlık Yüzü": Ay'ın Uzak Tarafında Ne Var?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Can Yunus Yağız, Evrim Ağacı, 16 Feb. 2022, https://evrimagaci.org/s/11473.
Schlingman, Wayne. Yağız, Can Yunus. Bakırcı, Çağrı Mert. “Ay'ın "Karanlık Yüzü": Ay'ın Uzak Tarafında Ne Var?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Can Yunus Yağız. Evrim Ağacı, February 16, 2022. https://evrimagaci.org/s/11473.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close