Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Asomatognozi: Bu Uzuv Bana Ait Değil!

Bir İnsan, Vücudundaki Bir Uzva Sahip Olduğunu Reddedilebilir mi?

3 dakika
3,791
Asomatognozi: Bu Uzuv Bana Ait Değil! Flickr
Asomatognozi bir birey için uzvu bir kuklanın uzvu gibi hissedilebilir. Uzvun koşullarının farkında değildir, kendisi ile bir ilişkisi yok şeklinde hisseder.
Tüm Reklamları Kapat

Doğduğumuz an itibariyle içinde bulunduğumuz bedenin tüm uzuvlarını kabullenir, bize ait olduğunu bilir ve tüm uzuvların koşullarını bireysel olarak deneyimleriz. Uzuvlarımız kontrolümüzdedir ve aksini düşünmemiz için bir neden yoktur. Yoktur çünkü tüm bunlardan sorumlu kısımlar görevini yapmaktadır. Peki ya bir şeyler ters giderse? Kişi kendine ait olan uzvunun sahipliğini reddedebilir mi? Cevap evet! Asomatognozi, bir bireyin vücut bütünlüğü algısıyla ilgili yaşayabileceği sorunlardan biridir.

Asomatognozi Nedir?

Asomatognozi, bireyin kendi vücut parçalarının veya koşullarının farkında olamaması şeklinde kendini gösteren nörolojik bir bozukluktur. Bu hastalar bir uzvunun kaybolduğunu veya gittiğini basitçe ifade edebilecekleri gibi bazı durumlarda paranoid bir plan sonucu çalındığını veya kesildiğini iddia edebilirler. Üstelik bunu tersine kanıtlara rağmen savunabilirler.

Fokal beyin hasarı olan hastalardan elde edilen veriler, asomatognozinin özellikle sağ yarımküredeki posterior parietal lezyonlarla (hastalık veya travmadan dolayı tahrip olmuş anormal dokular) bağlantılı olduğunu göstermektedir.[1]

Tüm Reklamları Kapat

Uzvun sahipliğinin reddedildiği asomatognozi vakaları, ek olarak, hastalığın reddi veya farkında olamama şeklinde kendini gösteren anosognozi ve beyin hasarı olan kişinin engelinin varlığına kayıtsız göründüğü anosodiafori ile de ilişkilendirilebilir.

Gri alanlar asomatognozi bir bireyin fiziksel gerçek vücut durumunu temsil ederken siyah alanlar hastanın hayali olan ve canlı gibi deneyimlemiş olduğu durumu temsil eder. D görselinde hastaların beyazımsı veya şeffaf bir kol şeklini deneyimledikleri ve yüzlerine dokunabildiklerini ifade ediyorlar ancak diğer insanlara/nesnelere temas sonucu elin kaybolduğunu söylüyorlar.[7]
Gri alanlar asomatognozi bir bireyin fiziksel gerçek vücut durumunu temsil ederken siyah alanlar hastanın hayali olan ve canlı gibi deneyimlemiş olduğu durumu temsil eder. D görselinde hastaların beyazımsı veya şeffaf bir kol şeklini deneyimledikleri ve yüzlerine dokunabildiklerini ifade ediyorlar ancak diğer insanlara/nesnelere temas sonucu elin kaybolduğunu söylüyorlar.[7]
Cambridge University Press

Vakalar

Vakalardan biri, 51 yaşında sağ elini kullanan bir kadındır. Bilgisayarın başında otururken aniden başının dönmeye başladığını ve sol kolunun bazı kısımlarının kaybolduğunu hissettiğini, sanki kolunun içinden masayı görebildiğini ve sol kolunun sadece dirseğinin üzerinden net bir sınır ile görebildiğini ifade etmektedir. Birkaç dakika sonra ise sol eli ve kolunun restorasyonunu deneyimlediğini söylemektedir.[2]

Hasta tarafından çizilen, asomatognoziyi tanımlayan resimler. A, normal sol kol; B. kaybolmuş sol kol; C, yanal olarak oluşmaya başlayan sol kol; D, sol eldeki delikler; E, 2 deliğin füzyonu; F, tam restorasyon.
Hasta tarafından çizilen, asomatognoziyi tanımlayan resimler. A, normal sol kol; B. kaybolmuş sol kol; C, yanal olarak oluşmaya başlayan sol kol; D, sol eldeki delikler; E, 2 deliğin füzyonu; F, tam restorasyon.
ResearchGate

Bir diğer vakada ise 61 yaşında bir kadın, kontrolünde olmadığın iddia ettiği sol elinde hareketler geliştirmiş ve etkilenen uzvun sahipliğini reddetmiştir.

Diğer Hastalıklar ile İlişkisi

Asomatognozi ile ilgili bir diğer kavram, somatoparafrenidir. Somatoparafreni, hastanın bir beyin patolojisi sonucu genel olarak sol üst uzvunun kendisine ait olmadığını iddia ettiği sanrısal bir durumdur. Asomatognozide bir kişinin uzvunun sahipliğinin farkında olunmaması varken, somatoparafrenide buna ek olarak sanrısal yanlış tanımlamalar ve konfabülasyonlar vardır. Yani kişi, kandırma isteği olmadan, hafızadan bilgi alımını kontrol eden bilişsel süreçlerin işlev bozukluğundan kaynaklandığı düşünülen bir neden ile, kendisi ile ilgili ya da dünya hakkında çarpık anılar üretir. Sendromların altında yatan nöroanatomiye göre farklı çalışmalar yürütülür.

Tüm Reklamları Kapat

Asomatognozi, vücut bütünlüğüne ilişkin kimlik bozukluğu ile de karıştırılmamalıdır. Öncelikle asomatognozi, nörolojik bir rahatsızlıkken, vücut bütünlüğüne ilişkin kimlik bozukluğu (İng: "body integrity dysphoria" veya kısaca "BID") psikiyatrinin ve klinik psikolojinin ilgilendiği bir problemdir. Hasta, sağlıklı bir uzuv veya uzuvların üzerinde bedensel sahiplik eksikliği ile obsesif olarak sağlıklı bir uzvunu kesme arzusundadır.[8]

Asomatognozi ve anosognozinin ayırt edilmesi de önemlidir. Anosognozi, nöropsikiyatrik bir bozukluktur ve son çalışmalar, bu sendromu çok bileşenli olarak tanımlamaya eğilimlidir. Bu sendromda hasta, engelinin farkında değildir. Anosognoziyi hastalığın inkarından çok, hastanın "hastalığının farkında olmaması" şeklinde tanımlamak daha doğru olacaktır. Örneğin bir anosognozi türü olan ve körlüğün geliştiği anton sendromunda bireyi ele alacak olursak, hasta gördüğünden son derece emindir ve ona soracağınız sorulara yanlış olmasına rağmen büyük bir özgüven ile cevap vermektedir. Kandırma amacı yoktur; çünkü hasta, gerçekten bu duyguyu yaşamaktadır.[9]

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
16
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Korkutucu! 17
  • İnanılmaz 13
  • Tebrikler! 7
  • Merak Uyandırıcı! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Üzücü! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 07/12/2024 08:40:15 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10351

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Kuantum
Optik
İnsan Evrimi
Yumurta
Viroloji
Makina Mühendisliği
Nobel
Allah
Primatlar
Burun
Mantar
Bilim Felsefesi
Küçük
Yumurtalık
Kurt
Tedavi
Yapay Zeka
Saç
Uterus
Sosyal Medya
Hayvan Davranışları
Teori
Diyet
Boyut
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Z. Sorkun, et al. Asomatognozi: Bu Uzuv Bana Ait Değil!. (24 Nisan 2021). Alındığı Tarih: 7 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10351
Sorkun, Z., Bakırcı, Ç. M. (2021, April 24). Asomatognozi: Bu Uzuv Bana Ait Değil!. Evrim Ağacı. Retrieved December 07, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10351
Z. Sorkun, et al. “Asomatognozi: Bu Uzuv Bana Ait Değil!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 24 Apr. 2021, https://evrimagaci.org/s/10351.
Sorkun, Zülal. Bakırcı, Çağrı Mert. “Asomatognozi: Bu Uzuv Bana Ait Değil!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 24, 2021. https://evrimagaci.org/s/10351.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close