Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Armut Şeklindeki Atom Çekirdeğinin Keşfi, Zaman Yolculuğunu Teorik Olarak İmkansız Kılabilir!

Armut Şeklindeki Atom Çekirdeğinin Keşfi, Zaman Yolculuğunu Teorik Olarak İmkansız Kılabilir!
3 dakika
7,164
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 7 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Fizikçiler, yeni bir atomsal çekirdek şeklinin varlığını onayladılar ve bunun simetrik olmadığı gerçeği, Evren'imizi açıklayan temel fizik kuramlarına meydan okuyor. Fakat bu kulağa geldiği kadar kötü değil, çünkü keşif, bilim insanlarına kuramsal fizikteki en büyük gizemlerden birini (bütün bu karanlık maddenin nerede olduğunu) çözmelerinde yardımcı olabilir ve ayrıca zamanda geriye gitmenin neden aslında imkansız olabileceğini açıklayabilir. İskoçya'daki West Üniversitesi'nden Marcus Scheck, BBC News'a şöyle konuşuyor: 

Biz bu atom çekirdeğinin, kelimenin tam anlamıyla uzayda bir yönü işaret ettiğini bulduk. Bu, zamandaki bir yönle ilgili ve zamanda kesin olarak belirlenmiş bir yön olduğunu kanıtlıyor ve bizler her zaman geçmişten şimdiki zamana yolculuk ediyoruz.

Yakın zamana kadar, atom çekirdeklerinin sadece üç şekle sahip olduğu sanılıyordu: küresel, disk veya oval şeklinde. Bu şekiller, çekirdek içinde bulunan elektrik yükünün dağılımı ile oluşturuluyor ve belirli bir atom türündeki proton ve nötronların özel birleşimleri tarafından belirleniyor, bu ister bir hidrojen atomu, çinko atomu, ister laboratuvarda oluşturulmuş karmaşık bir izotop olsun. Bütün bu üç şeklin sahip olduğu ortak etmen, bunların sahip oldukları simetri ve bu, parçacık fiziğinde CP-Simetrisi olarak bilinen bir kuramla mükemmel şekilde birleşiyor. CP-Simetrisi, Evren'de var olduğu düşünülen iki simetri olan C-Simetrisi ile P-Simetrisi'nin birleşimidir.

Tüm Reklamları Kapat

Yük simetrisi olarak da bilinen C-Simetrisi, eğer bir atom yükünü zıttına çevirirseniz, bu atomun fiziğinin yine aynı kalması gerektiğini söyler. Bu yüzden eğer bir hidrojen atomunu ve anti-hidrojen atomunu alır ve onları karıştırırsak, zıt yüklere sahip olsalar bile, ikisi de benzer şekilde tepki vermelidir. Benzerlik olarak da bilinen P-Simetrisi, bir sistemi tanımlayan uzaysal koordinatların, başlangıç noktası üzerinden ters çevrilebileceğini, bu sayede x, y ve z'nin -x, -y ve -z ile değişeceğini söyler. It Starts With a Bang'den Ethan Siegel şöyle açıklıyor: 

Sol eliniz ve sağ eliniz, P-Simetrisini karşılıklı olarak gösterir: başparmağınızı kaldırır ve parmaklarınızı kıvırırsanız, sol ve sağ eliniz birbirlerini yansıtır.

CP-Simetrisi, bu iki varsayımın birleşimidir. Siegel şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

Parçacık fiziğinde, eğer saat yönünde dönen ve yukarı doğru bozunan bir parçacığınız varsa, eğer CP korunursa bunun antiparçacığı saat yönünün tersine doğru dönmeli ve her zaman yukarı doğru bozunmalıdır. Eğer böyle olmazsa, CP ihlal edilir.

Evrenin aslında hem C-Simetrisini hem de CP-Simetrisini ihlal edebileceği ihtimali, Evren'deki antimadde gizemini açıklamak için öne sürülmüş olan durumlardan biridir. Fakat bunu kanıtlamak, Standart Fizik Modeli'nin ciddi şekilde yeniden düşünülmesi gerektiği anlamına gelecektir.

Fizik kanunlarına göre, Büyük Patlama esnasında eşit miktarlarda madde ile antimadde oluşmuştur, fakat şimdi, milyarlarca yıl sonra, bir sürü madde ile çevrelenmiş durumdayız (katı, sıvı, gaz ve plazma), fakat doğal olarak ortaya çıkan neredeyse hiç antimadde olmadığı görünüyor. İngiltere'deki Queen's Belfast Üniversitesi'nden matematikçi Gianluca Sarri, The Conversation için şöyle yazıyor: 

Göreceli kuantum mekaniği kuramı, ikisinden de (hem maddeden hem antimaddeden) eşit miktarda olması gerektiğini öne sürdüğü için, bu anlaşılmaz bir özellik. Aslında, hiçbir mevcut fizik modeli bu çelişkiyi açıklayamıyor.

Şimdi atomik çekirdek şekillerimize geri dönelim. Temel fizik kuramlarımızın çoğu simetriye dayalıdır, bu yüzden CERN'deki fizikçiler 2013 yılında Radyum-224 izotopunda asimetrik ve armut şeklinde bir çekirdek keşfettikleri zaman, bir parça sarsılmışlardı, çünkü bu, çekirdeğin bir ucunda diğer ucundan daha fazla kütle olabileceğini göstermişti. 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Şimdi, üç yıl sonra keşif, Baryum-144 izotopunun çekirdeğinin de asimetrik ve armut şekilli olduğunu göstermiş olan ikinci bir çalışma tarafından doğrulandı. Scheck, BBC'ye şöyle konuşuyor: 

Protonlar, armudun yumrusunda zenginleşiyor ve çekirdekte belirli bir yük dağılımı oluşturuyor. Bu durum, ayna simetrisi kuramını ihlal ediyor ve Evren'imizdeki madde ile antimadde dağılımında gösterilmiş olan ihlal ile bağlantı kuruyor.

Fizikçiler, Baryum-144'ün bir süredir armut şeklinde bir çekirdeğe sahip olduğundan şüphelense de, Scheck ve takımı sonunda bunu nasıl doğrudan gözlemleyeceklerini çözdüler ve bu çekirdeğin sahip olduğu çarpıklığın, tahmin edilenden çok daha belirgin olduğunu ortaya çıkardılar. 

Tüm Bunların Zaman Yolculuğu ile Ne Alakası Var?

Bu epey sıradışı bir varsayım, fakat Scheck, bu dengesiz kütle ve yük dağılımının, Baryum-144 çekirdeğinin uzayzamanda belli bir yöne 'işaret etmesine' neden olduğunu ve bu eğilimin, fizik kanunları ne yöne gittiğini umursamasa bile, zamanın neden geriye değil de sadece geçmişten şimdiye gitmek meylinde olduğunu açıklayabileceğini söylüyor.

Tabii ki, ilave kanıt olmadan bunu kanıtlamanın bir yolu yok, fakat keşif, Evren'in, Standart Fizik Modelinin ihtiyaç duyduğu kadar simetrik olmayabileceğinin bir başka işareti ve bunu kanıtlamak, bizi tamamen yeni bir kuramsal fizik çağına götürebilir. 

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
19
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Bilim Budur! 13
  • Tebrikler! 7
  • İnanılmaz 5
  • Merak Uyandırıcı! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Umut Verici! 2
  • Üzücü! 1
  • Korkutucu! 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Science Alert | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 10:18:01 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4626

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Alert, et al. Armut Şeklindeki Atom Çekirdeğinin Keşfi, Zaman Yolculuğunu Teorik Olarak İmkansız Kılabilir!. (23 Ekim 2016). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4626
Alert, S., Zaloğlu, O., Bakırcı, Ç. M. (2016, October 23). Armut Şeklindeki Atom Çekirdeğinin Keşfi, Zaman Yolculuğunu Teorik Olarak İmkansız Kılabilir!. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/4626
S. Alert, et al. “Armut Şeklindeki Atom Çekirdeğinin Keşfi, Zaman Yolculuğunu Teorik Olarak İmkansız Kılabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Ozan Zaloğlu, Evrim Ağacı, 23 Oct. 2016, https://evrimagaci.org/s/4626.
Alert, Science. Zaloğlu, Ozan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Armut Şeklindeki Atom Çekirdeğinin Keşfi, Zaman Yolculuğunu Teorik Olarak İmkansız Kılabilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Ozan Zaloğlu. Evrim Ağacı, October 23, 2016. https://evrimagaci.org/s/4626.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close