Arktik Buzulları Neden Önemli? İklim Değişikliği, Buzul Döngüsünü Alt Üst Ediyor!

Bu görselde gördüğünüz grafik, 1979-2019 yılları arasında Arktik Okyanusu'ndaki deniz buzullarının kapladığı yüzey alanının yıl içerisindeki değişimini gösteriyor. Gri bölge bu yıllar arasındaki Arktik buzullarının yılın her ayına göre dağılımını gösterirken, mavi çizgi 2019 yılındaki gidişatı gösteriyor.

Son 35-40 yıldır buzullar Şubat-Mart aylarında en düşük değerleri olan ortalama 15 milyon kilometrekarde civarında seyrederken, Ekim-Aralık arasında en yüksek değerleri olan ortalama 18 milyon kilometrekarede seyretmektedir. 

Ancak bu döngü hızla bozuluyor. Grafikten de görülebileceği gibi, yıllar geçtikçe döngü genel olarak daha alçak değerlere doğru kayıyor. Bu durum, deniz buzullarını yitirdiğimiz anlamına geliyor. En akıl almaz değişim ise 2012 yılında yaşandı: Buzullar, son 40 senede neredeyse hiç seyretmedikleri kadar düşük seviyelerde seyretmekle kalmadılar, aynı zamanda Ekim-Kasım aylarında hiç görülmemiş kadar düşük bir seviyeye (yaklaşık 3.4 milyon kilometre kareye) kadar düştüler!

NCIDC

İşin kötü tarafı, bu artık bir "anomali" olmaktan çıkıyor. Bunu, 2012 ila 2019 yılları arasındaki her bir yılı grafiğe dökersek görebiliyoruz:

NCIDC

Arktik Buzulları Neden Önemli?

Arktik buzulları olarak da bilinen bu buzullar gezegenimizin dengesi için müthiş öneme sahip, çünkü bu buzullar sayesinde kutup bölgeleri soğuk kalabiliyor ve bu da küresel iklimi dengede tutmayı sağlıyor. Deniz buzullarının yüzeyleri son derece parlak olduğu için, üzerine düşen Güneş ışınlarının %80'i uzaya geri yansıtılıyor. Yazın bu buzullar eridiğinde yerlerini bıraktıkları okyanus karanlık olduğu için, okyanus suları gelen tüm ışınların %90'ını emiyor. Görebileceğiniz gibi sırf buzulların erimesi, %80'lik bir yansıtma oranından, %90'lık bir emme oranına kadar devasa bir değişime neden oluyor! Yansıtmadan emmeye olan bu geçiş, gezegenimizin yüksek miktarda ısı tutmasına neden oluyor. 

Kutuplardaki çok ufak sıcaklık değişimleri bile uzun vadede çok ciddi küresel iklim değişikliklerine neden olabilmektedir. Bu nedenle kutup bölgeleri, Dünya'daki iklim değişikliği için en hassas olan bölgelerdir. Ne yazık ki grafikten de görülebileceği gibi, bu buzulların hem kalınlığı, hem de genişliği yıldan yıla hızla azalmaktadır. Eğer bunun önüne geçemezsek, gezegenimiz çok daha sıcak bir gezegen haline gelecek ve bu, biz de dahil olmak üzere Dünya üzerindeki bütün yaşamı tehdit edecek..

Ters Dönmüş Buzul!

Aşağıda gördüğünüz, ters dönmüş bir buzul! Bildiğiniz gibi, normalde buzullar beyaz renktedir; çünkü sıkışmış kardan oluşurlar ve görünür ışığın bütün frekanslarını saçarlar. Bu nedenle bu cisimleri beyaz olarak algılarız. 

Bazı durumlarda (yüksek basınç gibi) bu buzulları oluşturan kar kristalleri arasındaki boşluklar yok olur. Bu durumda artık tüm dalgaboyları saçılamaz; sadece mavi gibi düşük dalgaboylarına sahip ışık ışınları buzuldan saçılarak gözümüze ulaşabilir. Bu nedenle mavimsi (eğer çeşitli bakteriler bulunuyorsa, onların ürünlerinden ötürü yeşilimsi-mavimsi) bir renge bürünürler.

İşte burada olan da budur. Buzulun su altında kalan kısmı, ters yüz olduğunda mavimsi-yeşilimsi gözükmektedir, çünkü suyun altındaki kısmı yüksek basınç ve düşük sıcalık altındadır.