Arkeologlar Sırbistan'da 7.000 Yıllık Bir Yerleşim Yeri Keşfetti!

ROOTS Mükemmellik Kümesi'nden bir ekip, Novi Sad'daki (Sırbistan) Voyvodina Müzesi, Zrenjanin Ulusal Müzesi ve Pančevo Ulusal Müzesi'nden iş birliği ortaklarıyla birlikte, Kuzeydoğu Sırbistan'daki Tamiš Nehri yakınlarında daha önce bilinmeyen bir Geç Neolitik yerleşim keşfetti.

Kiel Üniversitesi Prehistorik ve Protohistorik Arkeoloji Enstitüsü'nden ekip lideri Profesör Dr. Martin Furholt, Sırbistan'ın Banat bölgesinde neredeyse hiç büyük Geç Neolitik yerleşim bilinmediği için bu keşfin olağanüstü önem taşıdığını belirtiyor.

Yeni keşfedilen yerleşim yeri Voyvodina eyaletindeki modern Jarkovac köyü yakınlarında yer alıyor. Ekip, jeofizik yöntemlerin de yardımıyla bu yılın mart ayında yerleşimin tam olarak haritasını çıkarmayı başardı. Yerleşim 11 ila 13 hektarlık bir alanı kaplıyor ve 4 ya da 6 hendekle çevrili. ROOTS doktora öğrencisi ve ekip lideri Fynn Wilkes yer hakkında şunları söylüyor:

Bu büyüklükte bir yerleşim yeri muhteşem. Jeofizik veriler de bize 7.000 yıl önceki yerleşimin yapısı hakkında net bir fikir veriyor.

Jeofizik araştırmalara paralel olarak çevredeki yüzeylerde sistematik olarak eser araştırması sonucunda yüzey malzemesinin, yerleşimin MÖ 5400 ila 4400 yılları arasına tarihlenen Vinča kültürüne ait bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor.

Bununla birlikte, bölgesel Banat kültüründen de güçlü etkiler var. Wilkes şöyle devam ediyor:

Bugünkü Sırbistan'da Banat kültürüne ait malzeme içeren sadece birkaç yerleşim yeri bilindiği için bu da dikkat çekici.

Mükemmellik Kümesi araştırma ekibi, iki haftalık çalışma kampanyası boyunca Janus Pannonius Müzesi ile iş birliği yaparak Macaristan'da bulunan Geç Neolitik döneme ait dairesel yapılardan bazılarını inceledi. “Rondel" olarak adlandırılan bu yapılar Lengyel kültürüne (MÖ 5000/4900 - 4500/4400) aittir. Araştırmacılar hem jeofizik teknolojilerini hem de çevre alanın sistematik yürüyüş taranmasını kullandılar.

Bu iki yöntemin birlikte kullanılması sayesinde araştırmacılar, tek tek alanlarda temsil edilen dönemleri öncekinden daha net bir şekilde ayırt edebildiler. Kiel Üniversitesi, Prehistorya ve Protohistorya Arkeolojisi Enstitüsü'nden çalışma lideri yardımcısı Kata Furholt, şu şekilde açıklıyor:

Bu sayede, Macaristan'da daha önce bilinen bazı alanları yeniden değerlendirme imkânı bulduk. Örneğin, daha önce Geç Neolitik döneme ait dairesel hendekler olarak kategorize edilen alanların çok daha genç yapılar olduğu ortaya çıktı.

Macaristan'daki kısa ama yoğun saha çalışmasının önemli noktaları arasında, daha önce Geç Neolitik döneme tarihlenen ancak Geç Bakır Çağı ve Erken Tunç Çağı Vučedol kültürüne (MÖ 3000/2900-2500/2400) ait olması kuvvetle muhtemel olan bir yerleşimin yeniden değerlendirilmesi ve Vokány köyündeki Geç Neolitik döneme ait dairesel bir hendeğin eksiksiz bir şekilde belgelenmesi yer alıyor. Profesör Martin Furholt sözlerini şöyle sonlandırıyor:

Güneydoğu Avrupa, insanlık tarihinin erken dönemlerinde bilgi ve teknolojilerin nasıl yayıldığı ve bunun sosyal eşitsizliklerle nasıl bir ilişkisi olduğu sorusuna cevap verebilmek için çok önemli bir bölge. Metal işleme gibi yeni teknoloji ve bilgilerin Avrupa'da ilk ortaya çıktığı yer burasıdır. Yeni keşfedilen ve yeniden sınıflandırılan alanlarla, sosyal eşitsizlik ve bilgi aktarımının daha iyi anlaşılması için önemli veriler topluyoruz.

Sonuçlar, bu konulara odaklanan ROOTS Mükemmeliyet Kümesi'nin "Zenginlik ve Bilgi Eşitsizliği" adlı disiplinlerarası projesine dahil edilirken analizler hâlâ sürüyor.