Küresel Isınma ve Evrim El Ele Verdiğinde, Çok Daha Ölümcül Virüsler ve Pandemiler Ortaya Çıkabilir!
Enterovirüsler, Daha Ilıman Sularda Giderek Daha Yüksek Direnç Kazanacak Biçimde Evrimleşiyor!
Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Birçok virüs, yüksek sıcaklıklardan hoşlanmaz; normalde aktif oldukları sıcaklıkların üzerindeki ortamlarda virüsler aktivasyonlarını yitirirler ve dağılırlar. Soğuk algınlığından çocuk felcine kadar birçok hastalığa neden olan enterovirüsler de farklı değil: Sıcaklık, Güneş ışınları ve hatta diğer mikropların varlığında aktivitelerini yitirebilirler.
Ancak iklim değişikliği ile evrim güçlerini birleştirince, işler değişebilir. Environmental Science & Technology dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, küresel ısınma nedeniyle enterovirüsler sıcaklığa daha dirençli hale geliyorlar.[1] Sadece sıcaklığa da değil; klor gibi dezenfektanlara karşı hızla direnç kazanıyorlar!
Dışkı içerisinde sıklıkla bulunabilen enterovirüsler, lağımlar ve diğer su yolları aracılığıyla çevreye saçılabilirler. Bu noktada, bulaşmaya devam edip edemeyeceklerini belirleyen ana unsur, bulundukları çevrede varlıklarını koruyup koruyamayacaklarıdır. Normalde yüzey sularında Güneş ışınlarına maruz kalarak veya klor gibi dezenfektanların etkisiyle yok olurlar ve hastalık yapıcı özelliklerini yitirirler.
Fakat Anna Carratalà, Tamar Kohn ve arkadaşlarının yaptığı çalışmaya göre, küresel ısınmanın etkisiyle bu durum değişiyor: Virüsler, yepyeni ortam koşullarına adapte olmaya başladılar ve bu, onların dezenfeksiyon dirençlerini doğrudan etkiliyor.
Ekip, insan enterovirüslerinden örnekler alarak 4 ayrı grup oluşuturdular. Bu virüsleri, gölden alınan sular içinde, bir kısmını 10 santigrat, diğer kısmını 30 santigrat sıcaklıkta, yapay Güneş ışığı olan ve olmayan ortamlarda çoğalttılar. Sonrasında bu virüsleri ısıya, yapay Güneş ışığına ve mikrobiyal "otlamaya" maruz bıraktılar.
Bulgularına göre, daha sıcak olan su içinde çoğalan virüsler, ısı nedeniyle inaktivasyona karşı daha dirençliydiler. Güneş ışınları veya diğer mikroplara maruz bırakıldıklarında, aralarında dikkate değer bir direnç farkı bulunmadı. Ancak bu virüsler sonradan soğuk suya taşındıklarında, sıcak sularda çoğalmış olan virüsler soğuk suda, soğuk su içinde çoğalmışlara göre yine daha başarılı bir şekilde bulaşıcılığını korudu.
Sonuç olarak, küresel ısınmanın etkisiyle ısınan sular içinde evrimleşen virüsler, onları dezenfekte etmekte kullanabileceğimiz araçlara karşı daha dirençli hale geliyorlar. Bu nedenle, özellikle de viral hastalıkların genellikle köken aldığı tropik bölgelerde ve küresel ısınmadan etkilenen diğer bölgelerde bu virüsleri klor veya doğal yollarla yok etmek giderek zorlaşabilir.
Daha da kötüsü, bu direnç sayesinde virüsler bulaşıcılıklarını daha uzun süreler koruyabilirler ve bu nedenle, kontamine olmuş sularla temas eden kişilere bulaşma ihtimalleri artabilir. Örneğin yapılan çalışmada, 10 günlük bir süre zarfı içinde virüse yakalanma riskinin, daha sıcak sularda çoğalan virüsler için, daha soğuk sulardakilere nazaran 3 kat daha uzun süre boyunca "kabul edilebilir risk" seviyesinin üzerinde olduğu gösterildi (3 güne karşı 1 gün). Bu durum, enterovirüslerle ister istemez temas eden bölgelerden yeni epidemi ve pandemilerin başlamasının önünü açabilir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 28
- 16
- 11
- 9
- 7
- 6
- 6
- 4
- 2
- 1
- 0
- 0
- ^ A. Carratalà, et al. (2020). Adaptation Of Human Enterovirus To Warm Environments Leads To Resistance Against Chlorine Disinfection. Environmental Science & Technology. doi: 10.1021/acs.est.0c03199. | Arşiv Bağlantısı
- SciTechDaily. Global Warming Could Cause Viruses To Evolve, Making Them Harder To Kill. (8 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 9 Eylül 2020. Alındığı Yer: SciTechDaily | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 16:10:03 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9318
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.