Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Arıların Ürettiği Propolis, Kanser Tedavisinde Kullanılabilir mi?

4 dakika
5,017
Arıların Ürettiği Propolis, Kanser Tedavisinde Kullanılabilir mi?
Tüm Reklamları Kapat

Bal arılarının bitkilerin sap, tomurcuk veya yaprak gibi kısımlarından salgıladıkları çeşitli maddeleri toplayıp enzimlerle işlemesi sonucunda ürettikleri reçinemsi maddeye propolis denir. Ham propolis; su geçirmeyen, yapışkan, nem ve ısı yalıtımı sağlayan bir yapıya sahiptir. Bu madde ile arılar hem kovan yüzeyindeki çatlakların veya deliklerin onarımını yaparlar, hem de bakteri ve mantar enfeksiyonlarına karşı kovanın sterilizasyonunu sağlarlar. Aynı zamanda diğer böcek ve hayvanların kovana girişini engellemek için de kullanırlar.[1], [2]

Çeşitli hastalıkların tedavisinde destek olarak kullanımı nedeniyle tüketimi son yıllarda popülerleşse de propolisin faydaları antik çağlardan beri bilinmektedir. Örneğin, Hipokrat ve İbn-i Sina'nın propolisi antiseptik ve antienflamatuar özellikleri nedeniyle yaraların ve ülserin tedavisinde kullandıkları bilinmektedir. Aynı zamanda Antik Yunan medeniyetleri tarafından da antibiyotik olarak kullanılmıştır.[3]

Ham propolis, yeşilden koyu kahve rengine kadar her renkte bulunabilmektedir. Dokusu, renk tonu, içeriğindeki maddeler ve bu maddelerin oranları iklim türüne, propolisi üreten arı ırkına ve bitki çeşitliliğine göre değişkenlik göstermektedir. Genellikle yapısının %30'u mumdan, %50'si reçine ve bitki balsamından, %10'u esansiyel ve aromatik yağlardan, %5'i polen ve diğer bileşenlerden oluşmaktadır.[4] Ham propolis, direkt olarak tüketildiğinde vücutta sindirilemeyen, dolayısıyla biyoyararlanımı oldukça düşük bir maddedir. Bu nedenle ham propolis, içinde barındırdığı polifenoller gibi bileşiklerin verimli eldesi için etanol gibi çözücülerde ekstrakte edildikten sonra tüketilmektedir.[5]

Tüm Reklamları Kapat

Günümüze dek başta gaz kromatografisi (GC), yüksek performanslı sıvı kromatografisi (HPLC), ince tabaka kromatografisi ve kütle spektroskopisi (MS) gibi çeşitli ayırma teknikleri kullanılarak propolis içerisindeki 300'den fazla kimyasal bileşik tanımlanmış ve saflaştırılmıştır.[6] Propolisin bilinen ana bileşenleri aromatik asitler, flavonoidler, fenolik bileşikler, triterpenoidler ve diterpenoid asitlerden oluşmaktadır.[7]

Propolis, Kanser Tedavisine Destek Olabilir mi?

Propolisin antibakteriyel, antioksidan, antifungal, antiviral, antiprotozoal, antienflamatuar ve sitotoksik etki gibi pek çok özellliğe sahip olduğu daha önce çeşitli deneylerle kanıtlanmıştır. Ayrıca son zamanlarda ise immünomodülatör özelliği keşfedilmiştir.[8]Peki antitümör özelliği için ne söyleniyor?

Günümüzde pek çok çalışma, etanol ile ekstrakte edilmiş propolis özütünün özellikle içerisindeki yüksek miktardaki flavonoidler ve fenolik bileşikler sayesinde güçlü bir antitümör etkiye sahip olduğunu göstermektedir. En etkili olduğu kanser hastalıklarının meme, kolon, pankreas, prostat, ağız ve mide kanserleri olduğu düşünülmektedir. Propolisin vücuttaki kanser hücrelerinin proliferasyonunu önlemede, kanser hücrelerinin iletişimlerini bloke etmede ve sağlıklı hücrelerin kanser hücrelerine dönüşmesini engelleme etkili olduğu çeşitli çalışmalarla keşfedilmiştir.[8] Aşağıda, bunların bir kısmına yer vereceğiz.

Hem insandan hem de farelerden alınan çeşitli mide kanseri hücre hatları tipleri ile yapılan bir in vitro çalışmada, ardışık 30 gün boyunca her hücre hattı damıtılmış su veya Filipin iğnesiz arıları tarafından üretilmiş ve etanol ile ekstrakte edilmiş propolis ile rastgele inkübe edilmiştir. Deney sonucunda kullanılan propolis tipinin seçici olarak mide kanseri hücre hatlarının çoğalmasını engellediği görülmüştür. Propolis ile inkübe edilen adenokarsinoma hücrelerinde, damıtılmış su ile muamele edilmiş kanser hücrelerine oranla boyutlarında %30 küçülme görülmüştür. Ayrıca deneyde kullanılan ve insandan alınan bir mide kanseri hücre hattı tipi olan MKN-45 hücrelerinde propolis ile inkübe edildiklerinde herhangi bir tedavi görmemiş hücrelere oranla apoptoz oranı yaklaşık %35 artmıştır. Antitümör etkinin aynı zamanda propolisin inkübasyon saatine ve dozuna bağlı olduğu ve bunlarla beraber etkinin doğru orantılı bir şekilde arttığı da kaydedilmiştir.[9]

Tüm Reklamları Kapat

Diğer bir çalışmada ise, insandan alınan melanoma hücre hatlarının Tayvan ham propolislerinden etil alkol ile ekstrakte edilen propolisler ile muamele edildiklerinde apoptoza ne derece teşvik edildikleri test edilmiştir. Deneyde melanoma hücreleri 6 saat boyunca 20 μg/ml’lik dozlarda çeşitli Tayvan propolisleri ile inkübe edilmiştir. 6 saat sonunda yapılan ölçümlerde kullanılan propolis türlerinin hepsinin belirli oranlarda sitotoksik etkiye sahip oldukları ve apoptozu farklı şiddetlerde indükledikleri gözlenmiştir. Özellikle hücre döngüsünün G2 fazından M fazına geçişte ciddi hücre kayıpları görülmüştür. Bazı propolis türleri kullanılan canlı kanser hücrelerinin yarısının apoptoz geçirmesine neden olurken, diğer bir propolis türü neredeyse tüm denek hücrelerde apoptozu başlatmıştır. Aynı zamanda deney sonucunda propolisin, serbest radikal temizleme aktivitesinin oldukça yüksek olduğunu göstermiştir.[10]

Propolisin antitümör özelliği ile yapılan pek çok çalışmadan bir diğeri ise, erkek sıçanlara DNA hasarını ve kolon kanserini indüklemek için 2 hafta boyunca 1,2 dimetilhidrazin verilmiştir. Son DMH dozundan 4 saat sonra kan örnekleri alınarak anormal kript odaklarının miktarına bakılmıştır. Anormal kript odakları kolonda veya rektumda, kolorektal polip oluşumundan önceki kansere sebebiyet veren ve normal epitel hücrelerine kıyasla apoptoza daha dirençli olan anormal oluşumlardır. Akabinde hayvanlar 3 farklı gruba ayrılarak 3 hafta boyunca 10, 30 ve 90 mg/kg’lık farklı dozlarda propolis tedavisine maruz bırakılmıştır. 5. hafta sonunda alınan ve analizlenen kan örnekleri ile propolisin DNA hasarı üzerinde hiçbir etkisinin olmadığı fakat preneoplastik lezyonların büyümesini baskıladığı gözlemlenmiştir. Bu veriler bize propolisin karsinogenez başlangıcını önleyemediğini fakat hastalık sürecinde koruyucu etki yaptığını anlatmaktadır.[11]

Sonuç

Sonuç olarak, düzenli propolis tüketiminin kanser hastalığını baskıladığı ve ilerlemesini yavaşlattığını kanıtlayan pek çok deney ve çalışma bulunmaktadır. Bunların genellenebilirlikleri daha fazla araştırılmalı ve klinik faydaları sağlamlaştırılırsa propolis, hekimler tarafından uygun görülen vakalarda kanser tedavisine dahil edilmelidir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
26
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 15
  • Umut Verici! 11
  • Tebrikler! 10
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Bilim Budur! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 2
  • Üzücü! 1
  • Güldürdü 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/12/2024 04:52:10 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11127

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Semptom
İhtiyoloji
Ufo
Elektromanyetik
Genetik Mühendisliği
Pandemi
Nüfus
Algoritma
Şehir Hastanesi
Ara Tür
Makina
Hayvan Davranışları
Risk
Enzim
Yangın
Astrobiyoloji
Koruma
Hücre Biyolojisi
Çocuklar
Bilim Felsefesi
Yeni Koronavirüs
Değişim
Yaşamın Başlangıcı
Tedavi
Modern
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
İ. Okut, et al. Arıların Ürettiği Propolis, Kanser Tedavisinde Kullanılabilir mi?. (11 Kasım 2021). Alındığı Tarih: 13 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/11127
Okut, İ., Bakırcı, Ç. M. (2021, November 11). Arıların Ürettiği Propolis, Kanser Tedavisinde Kullanılabilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved December 13, 2024. from https://evrimagaci.org/s/11127
İ. Okut, et al. “Arıların Ürettiği Propolis, Kanser Tedavisinde Kullanılabilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 11 Nov. 2021, https://evrimagaci.org/s/11127.
Okut, İlayda. Bakırcı, Çağrı Mert. “Arıların Ürettiği Propolis, Kanser Tedavisinde Kullanılabilir mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, November 11, 2021. https://evrimagaci.org/s/11127.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close