Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Ağaç kangurusu (Dendrolagus)

3 dakika
21,168
Ağaç kangurusu (Dendrolagus)
Tüm Reklamları Kapat
Ağaç kangurusu
  • Bilimsel Adı Dendrolagus
  • Halk Arasındaki Türkçe Adı Ağaç kangurusu
  • Halk Arasındaki İngilizce Adı Tree Kangaroo
Taksonomi
  • Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
  • Gözlem Ekle

Gözlem Bilgileri

Bu tür henüz Evrim Ağacı tarafından gözlenmemiştir.

Tanım ve Genel Bilgiler

Bu sevimli ve ilginç hayvanlar; kanguruları, valabileri, ağaç kangurularını, pademelonları içeren "Büyük Ayaklıgiller" (Macropodadiae) ailesi içerisinde bulunmaktalar. Onları ilginç kılan sayısız özellikten bir tanesi, bir kanguruya çok benzemesine rağmen ağaçlarda yaşamaya son derece adaptif olmasıdır.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Evrimsel geçmişleri de kendileri gibi oldukça ilginçtir. Tüm makropodların ortak atasının, erken bir opossum (keseli sıçan) türü olduğu düşünülmektedir. Bu ortak atadan ilk ayrılan dallardan birisi pademelonlara ve onların atalarına evrimleşmiştir. Pademelonlar, bilinen en küçük ve ilkel makropodlardır. Ağaç kanguruları da pademelonlarla ortak atanın türleşmesi sonucu evrimleşmiştir. 

İlkin pademelon ataların çevresinde ciddi bir değişim olduğu düşünülmektedir. Özellikle günümüzden 39 milyon yıl kadar önce meydana gelen Avusturalya ile Yeni Gine'yi etkileyen müthiş bir kuraklık dönemi, hızlı türleşme olaylarını tetiklemiştir. Bu süreçte pademelonların kurak ve kayalık bölgelerde yaşayabilecek şekilde özelleştikleri bilinmektedir. Bu süreçte yeni türler ortaya çıkmıştır. Örneğin kaya valabileri (Petrogale cinsi), pademelonlardan en erken ayrılan gruplardan birisidir. Bu canlıların çok geniş bir diyeti bulunmaktadır ve bu sayede göç ettikleri kuzey bölgelerdeki yağmur ormanlarına adapte olabilmişlerdir. Bu süreçte kaya valabilerinin bir dalı olarak evrimleşen Proserpin Kaya Valabisi olarak bilinen Petrogale persephone, ağaçlara tırmanacak şekilde özelleşmeye başlamıştır. Böylece kaya valabileri içerisinde bir tür, yeni bir nişi kaplayabilecek şekilde özelleşmiştir. Öyle ki, bu türün ağaçlara tırmanma yetenekleri ile eğilimi, ağaç kanguruları ile neredeyse aynıdır.

İşte günümüzden 6 milyon yıl önce, ağaçlara yeni yeni adapte olmaya başlayan bu kaya valabileri içerisinden bir popülasyon, günümüzde bilinen, soyu tükenmiş en basit yapılı ağaç kanguruları olan Bohra cinsine evrimleşmiştir. Son 2 milyon yıl içerisinde yaşanan küresel soğuma dönemindeyse, geniş kuraklıklar Avusturalya ve Yeni Gine'de yağmur ormanlarının daralmasına neden olmuştur. Bu sebeple ilkin ağaç kanguruları olan Bohra cinsi sayısız ufak popülasyona ayrılmıştır ve bu popülasyonlar izole olmuşlardır. İşte bu popülasyonlardan bir grup, günümüzdeki ağaç kangurularına (Dendrolagus cinsine) evrimleşmiştir. Bu süreçte, Bohra cinsine ait atalarından farklılaşmalarını sağlayan en temel özellik değişimi, son derece dar olan orman alanlarına ve bu ortamda hayatta kalmaya yönelik adaptasyonlar sayesinde meydana gelmiştir. 

Bu özellikleriyle opossumlardan karasal kangurulara devam eden evrimsel süreçte bir "yaşayan fosil" olarak anılırlar. Çünkü karasal kanguruların evrimine gidecek olan süreçteki bir soy hattından ayrılıp, belli başlı değişikliklerden geçerek günümüze kadar gelmişlerdir. Kangurulara ait birçok özelliği ortak olarak taşımaktayken atalarına ait özellikleri de korumaktadır. Bu da bize evrimsel süreçle ilgili önemli bilgiler vermektedir.

Popülasyon ve Koruma Statüsü

Günümüzde bu canlıların soyu yaşam alanlarının yitirilmesi dolayısıyla tehdit altındadır.

Tüm Reklamları Kapat

Davranış ve Etoloji

Normalde kangurular "tırmanma" olarak adlandırdığımız davranışı gerçekleştirerek ağaçlara tırmanamazlar. Dendrolagus cinsi altında bulunan 12 tür ağaç kangurusu ise ağaçlara kolaylıkla tırmanabilir ve avcılarından saklanabilir. 

Elbette ağaç kangurularında buna uygun bazı adaptasyonlar görülür: Arka ayakları karasal kangurulara göre kısadır ve daha geniştir, tutunmaya yarayan kıvrık ve güçlü tırnaklarla desteklenmiştir. Pençeleri çok daha yumuşaktır ve tırmanma sırasında ayaklara binen basıncı karşılayabilir. En bariz farklılıklarıysa, son derece uzun kuyruklarıdır. Bu sayede ağaçlar üzerinde dengelerini sağlayabilirler. Ayrıca yerde yaşayan kuzenleri gibi, vücutları terlemez; bunun yerine kollarını yalarlar ve tükürükleri buharlaştıkça vücutları serinler. 

Diyet ve Metabolizma

Ağaç kanguruları ağaçlardan topladıkları meyvelerle beslenirler; ancak ara sıra yere inerek yerde buldukları ölü hayvanlarla da beslenebilirler. Meyve ağırlıklı hepçil bir diyete sahip olan bu canlılar, küçük kuşlarla, yumurtalarla, ağaç kabuklarıyla, yemişlerle beslenirler.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Umut Verici! 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • National Geographic. Matschie's Tree Kangaroo. (6 Aralık 2019). Alındığı Tarih: 6 Aralık 2019. Alındığı Yer: National Geographic | Arşiv Bağlantısı
  • E. Procter-Gray, et al. (1986). The Individual Behaviors Of Lumholtz's Tree-Kangaroo: Repertoire And Taxonomic Implications. Journal of Mammalogy, sf: 343-352. | Arşiv Bağlantısı
  • M. S. Hopkins, et al. (1993). Charcoal Evidence Of The Spatial Extent Of The Eucalyptus Woodland Expansions And Rainforest Contractions In North Queensland During The Late Pleistocene. Journal of Biogeography, sf: 357-372. | Arşiv Bağlantısı
  • P. M. Johnson, et al. (2003). Reproduction Of Lumholtz's Tree-Kangaroo, Dendrolagus Lumholtzi (Marsupialia : Macropodidae) In Captivity, With Age Estimation And Development Of The Pouch Young. Wildlife Research, sf: 505-512. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/11/2024 21:22:31 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/541

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Normal Doğum
Mikrop
Şehir
Beslenme Bilimi
Uterus
Regülasyon
Hastalık Kataloğu
Karadelik
Dalga Boyu
Yıldızlar
Kuyruk
Hareket
Araştırmacılar
Evrimsel Süreç
Ağız
Nötron Yıldızı
İnsan Sağlığı
Coğrafya
Hukuk
Vejetaryen
Yüksek
Tohum
Aile
Nobel
Alan
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Ağaç kangurusu (Dendrolagus). (15 Nisan 2011). Alındığı Tarih: 4 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/541
Bakırcı, Ç. M. (2011, April 15). Ağaç kangurusu (Dendrolagus). Evrim Ağacı. Retrieved November 04, 2024. from https://evrimagaci.org/s/541
Ç. M. Bakırcı. “Ağaç kangurusu (Dendrolagus).” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 15 Apr. 2011, https://evrimagaci.org/s/541.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Ağaç kangurusu (Dendrolagus).” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 15, 2011. https://evrimagaci.org/s/541.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close