Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
N. K.
N. K.
54K UP
Üye 27 Eylül 2023 1 Cevap
0

"Herkes böyle olduğunu düşünüyor" gerekçesi ile bir teoriyi kabul etmek bilimin gelişimi karşısında bir engel mi?

Yaygın bir kanıya karşı çıkan fikirlere önyargılı ve zaman zaman alaycı bir üslupla karşı çıkılması, bilimin bir takım psikolojik sorunların baskısı altına girmesi olabilir mi? Bu durumun tarihte çok örneği var. Evrim teorisi de günümüzde benzer bir sorun yaşıyor. Bu kronik sorunun çözümü için neler yapılabilir?
309 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Ufuk Derin
Skeptik 27 Eylül 2023

Sanıyorum bilimdeki konsensüs kavramına yönelik bir eleştiri sunuyorsunuz. Bu dediğiniz durum, o konunun ne kadar çalışıldığı, ilgili konuda ne kadar veri biriktiği, sizin sunduğunuz karşı fikirlerin ne kadar sağlam sunulduğu ile ilgidir.

Dolayısıyla fikrinizin doğru olma veya dikkate değer bulunma olasılığı bu bilgiler çerçevesinde değerlendirilir ve olasılık güncellenir. Akademik anlamda çok iyi çalışılmış alanlardan bahsediyorsak olağanüstü bir çaba ile inşa edilmiş, hatalarından ayıklanmak için çok titiz çalışılmış koca bir bilim sahasında tabii ki bu kadar sağlam bir şekilde sunulmamış karşıt fikirlerin doğru olma olasılığı çok düşük olacağından ona göre bir tutum alınacaktır.

Bunu bir skala gibi düşünebilirsiniz. Kahvehanelerde büyük oyunu çözdüğünü söyleyen zayıf karşıt fikirlerden çok çaba gösterilerek ortaya koyulan akademik alanlara birçok fikir var. Sunduğunuz fikirler bu ikisinin arasında yer alabilir. Eğer skalanın sağına yakın bir alana karşıt fikir sunacaksanız sunduğunuz karşıt fikirler de skalanın o kısmına yakın olmalı.

Tüm Reklamları Kapat

Örneğin iddialarınızı o alanda çalışılan kadar sağlam bir şekilde sunamıyorsanız akademik olarak bir yerlerde hata yapıyor olmanız olasılığı daha yüksek, fikirlerinizin geçerli olma olasılığı daha düşüktür. Öncelikle diğer olasılıkları elemeli, akademik olarak nerede hata yapıyor olabileceğinizi bulup daha fazla akademik bilgi edinerek kendinizi çürütmeye çalışmalısınız. Daha sonra, karşıt fikirlerinizi akademik bir şekilde ileri düzey analizler kullanarak güçlendirmeli, o skalada sağa olabildiğince yaklaştıktan sonra sunmalısınız.

Bunları yaptığınızda fikriniz o alana karşıt akademik yayın sunacak kadar güçlenecek, gerçekten o kadar sağlamsa bu kadar atıf alacak makaleniz etki faktörü yüksek akademik dergilerce "kapışılacaktır." Bunun olmamasından endişe ediyorsanız bile fikirleriniz akademik olarak sağlamsa zaten "kapışacak" ve galip gelecektir.

Ancak "Olağanüstü iddialar olağanüstü kanıtlar gerektirir." prensibi unutulmamalıdır. Bu tarz olağanüstü iddiaların çoğu, olağanüstü iddialarla doludur ancak bunların çok azı olağanüstü derece kanıt içeren, kayda değer ve sağlamdır. Herkes kendini kendi zamanının "Einstein"ı olarak görüp devrim yaratacağını düşünür ancak çok az kişi gerçekten böyledir.

Söz konusu konsensüslerin bu süreçlerden ve daha fazlasından geçerek defalarca geçerek çok sağlam bir şekilde ortaya koyulduğunu unutmayın. Bütün teoriler, konsensüsler bu süreçlerden geçtiği için sizin fikriniz de bu "çok az" sağlam fikirler arasında yer alıyorsa elbette önce çoğunlukta yapıldığı gibi sert şekilde eleştiriye tabi tutulacaktır. Bu, bir çeşit "çoğunluğa başvurma safsatası" değil. Kendini kandırmama yöntemidir, bilimsel şüphecilik tutumudur.

Konu ile ilgili olarak bu cevabım ve bu duyuru ilginizi çekebilir.

3
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close