Geçmişi değiştirebilmek mümkün mü?
Celal Şengör'ün de dediği gibi : "Işıktan hızlı gidersen dinozorları görebilirsin ama bir dinozorun elini sıkamazsın."[1]
Işık hızını da geçemeyeceğimize göre geçmişi gözlemleyemeyiz.
Geçmişe gidemeyeceğimize(gözlemleyemeyeceğimize) göre geçmişi değiştirmek de imkansızdır.
Ama diyelim ki bir şekilde başardık ve gittik bu sefer de karşımıza senin de dediğin gibi "Büyükbaba Paradoksu" çıkıyor.
Büyükbaba paradoksu[2] nedir?
Zaman yolculuğu yapan birinin geçmişe gidip dedesi babaannesiyle tanışmadan (ya da zaman yolculuğu yapan kişinin babası henüz doğmadan) önce dedesinin ölümüne sebep olduğu düşünüldüğünde zaman yolcusunun doğumu mümkün olmayacaktır.
Çünkü eğer büyükbabanı öldürürsen gelecekte baban dünyaya gelmeyecektir. Baban dünyaya gelmediği için sen de dünyaya gelmemiş olacaksın, sen dünyaya gelmediğin için de zaman makinesi icat edip geçmişe gitmemiş olacaksın, geçmişe gitmediğin için de büyükbabanı öldürmedin.
Bu paradoks ve bu tarzdaki diğer paradokslar da geçmişi değiştirmenin mümkün olmadığını gösteriyor.
Geleceğe gitmek mümkün mü?
İzafiyet Teorisi[3][4]'ne göre ışık hızına yaklaştıkça zaman yavaşlar.
Nedeni ise "E=mc2" [5]
- ışık hızı maddenin enerjiye dönüştüğü sınırdır. (geri dönüşü olmayan) kütlemiz yok olamayacağına göre o denli hızlara çıktıkça (limite yaklaştıkça) bir şeylerden feragat etmek gerekiyor. İşte ilk feragat edilen şey "zaman"
- Zaman ışık hızına yaklaşan kişi için yavaşladığı için bi' nevi geleceğe gitmiş oluyor.
- Bu zaman yavaşlaması sadece hızlanınca değil uzay zaman bükülürse de gerçekleşebilir.
- Örneğin bir kişiyi uzaya gönderelim ve bu kişinin Dünya'da kalan bir de ikiz kardeşi olsun. eğer uzaya gönderdiğimiz kardeşi yoğun kütleli, çekim kuvveti yüksek olan bir cismin(karadelik, nötron yıldızları gibi) yakınına gönderecek olursak tekrar dünyaya geldiğinde ikiz kardeşinden genç olacaktır.
- Hız için örnek vermek gerekirse:
Yine aynı ikiz kardeşler olsun bunlardan birisi bu sefer yoğun kütleli bir cismin yanına değil de çok hızlı bir şekilde (ışık hızında) uzak bir yerlere gitsin. Mesela bize en yakın yıldıza (Proxima Centauri)
Bu sefer de Yıldıza seyahat eden kardeş ışık hızında olduğu için zaman artık onun için durmuştur.
Onun için 1 saniye bile geçmeyecek ama Dünya'da kalan kardeşi için 8 yıl geçmiş olacak.
Yani pratik olarak seyahat eden kişi 1 saniye dâhi yaşlanmadan 8 yıl ileriye gelmiş olacak.
- Yani sonuç olarak geleceğe gidebiliriz ama geçmişe gidemeyiz.[6]
Detaylar için kaynaklara göz atabilirsin.
Umarım anlatabilmişimdir.