Aklımıza takılan şarkıları genel olarak incelersek (ki Londra’daki Goldmiths Üniversitesi’nde bunla ilgili bir araştırma yapılmıştır) bunların çoğu nakarat içeren basit şarkılardır.
Fark ettiyseniz bir şarkının tamamını değil, sadece belirli bir kısmını, özelllikle nakarat gibi çok tekrar eden kısımları tekrar ederiz. Az önce de söylediğim gibi viral olmuş şarkılar basit ve ritmik tekrarlar içermektedir. Karmaşık bir müzik altyapısı (vokal, farklı enstürmanlar, bass vb.) yerine tekrar eden ve bu yüzden de hafızada kalıcı teknikler kullanılır. Hafıza sistemimize girmelerinin nedeni de bu olabilir. Nörolog Oliver Sacks, Musicophilia adlı kitabında, dile dolanan şarkıların “beynimizin müziğe karşı aşırı hassasiyetini gösterdiğini” ifade ediyor.
İnsan hafızasıyla ilgili araştırmalarda, kısa dönemdeki hafızamızda “köle sistemleri” olarak adlandırılan olgulara dikkat çekmiştir. Bunlar, belleğimizin görüntü ve sesleri yakalayan bölümleridir ve bir şeye yoğunlaştığımız kısa süre boyunca onları canlı tutmamızı sağlar.
Köle sistemlerden biri “zihnin gözü”dür ve görsel bilgileri toplar; diğeri ise örneğin telefon numaralarını hatırlamamızı sağlayan “içkulak”tır; ama bu fizyolojik anlamdaki kulak değil, "içimizdeki kulak"tır. Dile dolanan şarkıların etkilediği kısım işte burasıdır. Gün içindeki planlarımızı, yapılacak işler listesini veya başıboş düşünceleri tekrarlamak yerine içkulağımız bir şarkının birkaç notasına veya sözlerine takılır. Hiç aklımızı meşgul etmeyen bir yanımız, bizim isteklerimizi yerine getirecek yerde bize karşı dönmüş, istemediğimiz halde bir şarkıyı sürekli tekrarlar olmuştur.
Bunlar elbette ki farklı alanlardan yapılmış deneylerin toplamıyla yapılmış bir genel değerlendirme. BBC Türkçe'nin sitesinde bunun üzerine yapılmış deneye yönlendiren bir kaynakça bulamadım. Ancak bu açıklamanın az da olsa size bir fikir kazandırdığını umuyorum.
Kaynaklar
- Yazar Yok. Bbc. (3 Eylül 2019). Alındığı Tarih: 3 Eylül 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
