Cevap iki kelimeyle: Hidrostatik denge. Başlangıçta gazın basıncı çok düşük bu nedenle kendi üzerine çökmeye başlıyor. Bu süreçte dönme hareketi hız kazanıyor ve bir disk oluşmaya başlıyor. Fakat gaz kütle çekimi üzerinde çöktükçe sıkışıyor ve basınç kuvveti artmaya başlıyor. Basınç kuvvetindeki bu artış, kütle çekime bir noktada baskın gelecek bir doğaya sahip. Dolayısıyla sonsuza kadar çökmüyor ve bir noktada dengeye geliniyor. Bu dengeye de hidrostatik denge diyoruz.
Bu denge zamanla veya çeşitli astrofiziksel süreçler nedeniyle periyodik olarak değişim gösterebiliyor. Örneğin zonklayan yıldızlar dediğimiz periyodik olarak şişip büzüşen yıldızlar var. İçeride gerçekleşen olaylar şişmesine neden oluyor fakat şişince soğuyor ve basınç düşüyor bu nedenle geri çöküyor, olay tekrar tetikleniyor ve bu böyle devam ediyor.
Bu konuları anlatan kapsamlı bir yıldız astrofiziği yazı dizisi hazırlamıştım, kaynaklara ekliyorum.
Kaynaklar
- Ö. Kayalı. Hidrostatik Denge. (6 Aralık 2020). Alındığı Tarih: 6 Aralık 2020. Alındığı Yer: Rasyonalist | Arşiv Bağlantısı