50 Işık Yılı Uzaklıktaki Bir Süpernova Kitlesel Yok Oluşa Neden Olabilir!

Araştırmacılar süpernova patlamalarının Dünya üzerindeki yaşama nasıl bir etkide bulunabileceğine dair yaptıkları araştırmada, böylesi güçlü bir patlamanın gezegenimizdeki hayatı tehdit edebilmesi için, süpernovanın en fazla 50 ışık yılı uzaklıkta olması gerektiğini hesapladılar.

Geçen sene araştırmacılar, Dünya'ya yakın konumda bulunan bir süpernovanın küresel çapta nasıl bir soğuma etkisine yol açtığını keşfetmişlerdi. Şimdilerde ise farklı bir ekip ölçümleri düzeltip, 2.6 milyon yıl önce gerçekleşen patlamanın uzaklığını yarısı kadar azalttılar. Çalışmaları astrofiziğin en prestijli dergilerinden olan Astrophysical Journal tarafından kabul edildi. Kansas Üniversitesinden Adrian Melott, şimdilerde bu süpernovaya ilişkin daha fazla delil mevcut olduğunu söylüyor:

Zamanlama hesaplamaları halen daha kesin değil, fakat bu makaleyi yazmamıza neden olan şey mesafe oldu. Bu hesaplamayı yaptık çünkü bu konu hakkında çalışan diğer kişiler, düzenlenmiş bir uzaklık hesabı yapmışlar. Bu hesap mesafeyi yarısına kadar düşürüyormuş. Fakat şimdi, yeni uzaklık hesabı 150 ışık yılını ön görüyor.

Araştırmacılar bu patlamanın kozmik ışınlarının Afrika'daki Pliocene ve Pleistocene arasındaki habitata ve atmosferdeki değişimlere etkisinin olduğunu düşünüyorlar. Bu etkiler baz alındığında yapılan yeni çalışma, 50 ışık yılı uzaklıktaki bir süpernovanın ölümcül olabileceğini söylüyor. Melott şunları ekliyor:

2003 yılında yapılan bir başka çalışmada hesaplanan ölümcül mesafe dünyadan 25 ışık yılı uzaklıktı. Şimdi ise bundan biraz daha büyük olduğunu düşünüyoruz. Daha önce yapılan çalışma bazı etkileri hesaba katmamıştı veya hesaplar yeterince hassas değildi. Bu nedenle bir miktar daha fazla olabileceğini düşünüyoruz. Tabii ki değeri hassas bir şekilde hesaplayamıyoruz, yeni değer net bir sınır noktası olmayabilir. Etkideki değişim kademeli şekilde de olabilir. Fakat 40 ile 50 ışık yılı arasında olduğunu düşünüyoruz. Yani 150 ışık yılı uzaklıkta gerçekleşen bir süpernova olayı belirli bir etkiye sahip olabilir fakat bu etki, kitlesel yok oluş şeklinde olmayacaktır.

Süpernova patlamaları sırasında çok kuvvetli ışınım yaşanır, nötrinolar ve yüksek hızda yüklü parçacıklar etrafa yayılır. Sonuncusu kozmik ışınlar olarak da bilinir ve eğer süpernova patlaması yakında gerçekleşirlerse Dünya'nın atmosferine çok hızlı şekilde nüfuz edebilir. 150 ışık yılı uzaklıktaki bir süpernova, yılda birkaç bilgisayarlı tomografi taramasının oluşturacağı etkiyi oluşturabilir. Bu ölümcül bir doz değildir, fakat hayvanlarda kanser ihtimalini arttırmaya yetecek miktardadır.

Kozmik ışınlar atmosferin iyonizasyonundaki artışın da kaynağıdır. Bu da daha fazla yıldırım ve yangına sebebiyet vererek, Afrika'da birkaç milyon yıl önceki orman kayıplarının nedeni olabilir. Kozmik ışınların geniş ölçekteki etkileri gösteriyor ki süpernovalar güvenli mesafe olarak düşündüğümüz noktada dahi dehşet verici olaylardır. Fakat endişeye gerek yok, çünkü patlamak üzere olan en yakın yıldız 600 ışık yılı uzaklıktaki Betelgeuse yıldızı.