2018 Brezilya Ulusal Müzesi Yangını, 200 Yıllık Bilimsel Veri Kaybına Yol Açtı!

Rio de Jenario'da bulunan Brezilya Ulusal Müzesi'nde (Museu Nacional) çıkan bir yangın, 200 yıldır ayakta duran binayı neredeyse tamamen yok etti. Binayla birlikte, 200 yıldır toplanan verilerin de büyük bir kısmı yok olmuş oldu. Yangınla ilgili olarak, müzenin maddi yardım taleplerini reddeden federal devlet suçlanıyor. Müze, yangından sadece birkaç hafta önce özel bir bankadan almak zorunda kaldığı borç ile yangın söndürme sistemlerini yenilemeye hazırlanıyordu; ancak geç kalındı.

Yangın, müzenin kapalı olduğu Pazar günü başladı ve neyse ki hiçbir can kaybına neden olmadı. Ne var ki müzenin "canı" konumunda olan eserlerin ne kadarının kurtarılabileceği hakkında pek bir tahmin bulunmuyor. Müze koleksiyonunda bulunan 20 milyondan fazla eserin büyük kısmının yok olduğu tahmin ediliyor.

Museu Nacional, 1818 yılında inşa edildi. Bu özelliğiyle sadece Brezilya'nın en eski müzesi olmakla kalmıyor; aynı zamanda her iki Amerika kıtasındaki en eski müzelerden biri olma unvanını taşıyor. Brezilya Başkanı Michel Temer, yaptığı açıklamada şunu söyledi:

200 yıllık çalışma, araştırma ve bilgi kayboldu. Bu, ülkemiz için tarif edilemez büyüklükte bir kayıptır.

Museu Nacional'in en büyük koleksiyonlarından birisi, ilk kazısı 19. yüzyıla kadar uzanan Antik Mısır kalıntıları idi. Bu kalıntılar arasında Sha-Amun-em-su'nun fazlasıyla detayı bir sarkofajı da bulunuyordu. Sah-Amun-em-su bir şarkıcı idi ve mumyasının içinde bulunduğu mezarı hiç açılmamıştı.

ScienceAlert

Müzede ayrıca Amerika kıtalarında yaşayan yerlilere ait çok detaylı kalıntılar bulunuyordu. Bunların birçoğu, Avrupalılar'ın kıtaya ayak basmasından çok ama çok önceki zamanlara dayanıyordu. Bu nesneler arasında çanak çömlek, tekstil kalıntıları, alet edevat ve İnkalar, Çançaylar, Nazkalar gibi Ant Kültürleri'nden birçok medeniyete ait kalıntılar bulunuyordu. Müzede bulunan klasik antikite koleksiyonu da dünyada eşi benzeri olmayan eserlerden birisiydi. Bunlara bir örnek, Pompeii kalıntılarından çıkarılan Antik Roma nesneleriydi. Bunlara ek olarak müze, Rio de Jenario Federal Üniversitesi'nin bir parçasıydı ve dolayısıyla Brezilya'nın en büyük kütüphanelerinden birine ev sahipliği yapıyordu: 2400'ü nadir eserler olmak üzere, yarım milyon ciltlik bir kütüphane!

Yangından etrafa saçılan küller arasında, müzeden uçan bazı eserler ve kalıntılar olduğu da görüldü. Halk, özellikle de bilim insanları, öğrenciler ve araştırma görevlileri, binanın etrafındaki sokaklarda bu kalıntıları toplayarak kurtarmaya çalıştılar.

Antropolojik eserlerin yanısıra, müzede geniş bir zooloji ve botanik arşivi de bulunuyordu. Örneğin müzenin paleontoloji bölümü, Brezilya'da çıkarılan en eski insan fosiline ev sahipliği yapmaktaydı.

Müze binası, bir zamanlar Brezilya Kraliyet Ailesi'nin oturduğu St. Christopher Sarayı binasıydı - ve bina, neredeyse tamamen yok oldu.

ScienceAlert

Müzeler, bilimin ilerleyişi açısından aşırı önemlidir; çünkü bu binalarda o kadar geniş koleksiyonlar bulunur ki, birçok kıymetli kalıntı müzenin depolarında veya çekmecelerinde keşfedilmeyi bekleyen şekilde saklanır. Bilim insanları, müzelere gidip, bu kalıntıları incelemeye alarak, ilginç bulgulara erişirler. Bu nedenle müzelerin çok dikkatli bir şekilde korunması, kollanması, geliştirilmesi gerekmektedir.

Bu olay, Brezilya için geri dönülmez bir hata olsa da, Dünya'nın geri kalanına çok önemli bir ders olmalıdır: Müzelerdeki her bir eser mutlaka dijital ortama aktarılmalı, müze güvenliği had safhada tutulmalı, yangın ve deprem gibi doğa olaylarına karşı her zaman fazladan önlemler alınmalı, gerekirse 3 boyutlu tarama gibi modern teknolojiler kullanılarak eserlerin yedekleri alınmalıdır. Giden bir eserin orijinali belki asla geri gelmez; ancak en azından elde bulunan kopyalar sayesinde insanlığın kaybı en aza indirilebilir.

Evrim Ağacı ailesi adına, Brezilya'ya ve bilim camiasına derin üzüntülerimizi iletiyoruz.