Çağdaş felsefede ön planda olan iki felsefe geleneği olduğunu görüyoruz. Bu gelenekler analitik felsefe ve kıta felsefesi olarak adlandırılıyor. Bu yazıda iki gelenek hakkında bilgi vermek, bu gelenekleri karşılaştırmak ve analitik felsefe/kıta felsefesi ayrımına dair bazı noktaları açıklığa kavuşturmak istiyorum.

Başlamadan önce bir uyarı yapmam gerekiyor: Ben, analitik felsefe ve kıta felsefesi ekolleri arasından analitik felsefeye yakınım. Dolayısıyla söz konusu ekoller arasında yaptığım karşılaştırmanın ve yaptığım çıkarımların taraflı görünebileceğinin farkındayım. Bu ayrım, kişilerin felsefeye nasıl baktığıyla öyle yakından ilişkili ki, kamplardan herhangi birine yakınsanız, analitik felsefe ve kıta felsefesi karşılaştırmasını taraflardan birini ‘kayırmadan’ yapmanız pek mümkün değil. Bu nedenle konu hakkındaki taraflılığımla ilgili olarak okuyucuyu uyarma ihtiyacı hissediyorum.

Şükrü Furkan Öztürk, 1999 yılında Trabzon'da dünyaya geldi. Eğitim hayatına Bilkent Üniversitesi Fizik Bölümü'nde başlayan Furkan Öztürk, lisans eğitimini de burada tamamlamıştır. Üniversite yıllarında, özellikle ultracold dipolar Bose-Einstein kondensatları üzerine teorik çalışmalar yaparak dikkat çekmiştir. Bu çalışmalar sırasında, Hartree-Fock Bogoliubov yöntemini kullanmıştır. Öztürk, akademik kariyerine 2018 yılında Harvard Üniversitesi Fizik Bölümü'nde devam etme kararı almıştır. Burada doktora eğitimine başlayan Öztürk, deneysel atomik, moleküler ve optik fizik alanında yüksek lisans derecesi almıştır. Doktora çalışması sırasında, Erbium elementiyle yapılan kuantum gaz mikroskobu inşasına odaklanmıştır.Şimdi ise Sasselov grubunun bir üyesi olan Furkan Öztürk, homokiralitenin kökenlerini ve önbiyotik dünyanın kimyasına ultraviyole ışığının etkilerini araştırmaktadır. Bu çalışmalar, Dünya'da yaşamın başlangıcına dair önemli ipuçları sunmaktadır.Homokiralite araştırmasında, Furkan, manyetik yüzeylerin chiral etkenler olarak rolünü incelemektedir, bu da chiral kaynaklı spin seçiciliği (CISS) etkisi olarak bilinen bir olgunun sonucudur. Son çalışmasında, bir RNA öncüsünün asimetrik kristallenmesi için manyetik yüzeyleri şablon olarak kullanarak, Furkan, önbiyotik koşullar altında RNA'da homokiraliteyi elde etmenin sağlam bir yolunu göstermiştir. Geçtiğimiz günlerde Evrim Ağacı Youtube resmi kanalında 'Furkan Öztürk Ne Keşfetti, Neden Ödül Aldı?' adlı bir röportaj paylaşılmıştır.^[1][2]

Charles Robert Darwin, 12 Şubat 1809 yılında Shrewsbery, İngiltere’de doğdu. Babası (Robert Darwin) bir doktordu. Anne tarafı da, baba tarafı da koyu Hristyanlıklarıyla bilinen Anglikan kilisesine bağlıydılar ve Darwin oldukça saygın bir aileye sahipti. Öyle ki, sosyetenin “içerisine” doğdu diyebiliriz. Ne yazık ki, Temmuz 1817′de, Darwin’in annesi Susannah Darwin (önceki soyadı: Wedgwood) hayata gözlerini yumdu.

Darwin, ilk olarak babası gibi tıp okumaya karar verdi (daha doğrusu babası tarafından zorlandı) ve bu sebeple Edinburgh Üniversitesi'ne kaydoldu. Üniversitedeki ilk dersini 26 Ekim 1825 tarihinde aldı ve üniversite civarında, 11 Lothian Sokağı'nda oturuyordu. Kişisel olarak doğa tarihine, biniciliğe, avcılığa ve kolleksiyonculuğa ilgi duyuyordu. Bu ilgisi, ona hayatı boyunca pek çok fayda sağladı. Haziran 1826'da Dr. Robert Grant ile tanıştı ve böylece Lamarck'ın değişim fikirlerini öğrenmeye başladı. Daha sonra, Grant'in yönlendirmesiyle 10 Kasım 1826'da saygın bilim topluluğu Plinean Cemiyeti'ne dahil edildi.

Newton fiziğinde kütleyi nasıl ele aldığımızdan daha önce bahsetmiştik. Newton fiziği, her ne kadar günlük hayatımızda işimize yarasa da ışık hızına yaklaştıkça yanlış tahminlerde bulunmaktadır. Bu tarz durumlarda, Newton fiziğinin çok daha genel bir hali olan özel görelilik teorisini kullanmamız gerekir.

Özel görelilik teorisi, 1905 yılında Einstein tarafından ortaya atıldığında uzay ve zaman anlayışımız üzerinde devrimsel bir değişim yarattı. Uzay ve zaman dediğimiz kavramların, sezgilerimizin bize söylediğinin aksine, değişmeyen mutlak şeyler olarak değil; ama farklı hızlardaki gözlemciler tarafından farklı ölçülen kavramlar olduğu ortaya çıktı. Dahası görelilik, sadece uzay ve zaman hakkındaki sezgilerimizin değil, ama aynı zamanda kütle hakkındaki sezgilerimizin de yanlış olduğunu bize gösterdi.

Klinik terminolojilerde "mitomani" veya "pseudologia fantastica" olarak da bilinen patolojik yalan, kompulsif veya alışkanlık haline gelmiş, derin ve kronik bir yalan söyleme davranışıdır. Günlük yaşamın bir parçası olarak bireyler tarafından söylenen tipik yalanlardan farklı olarak patolojik yalanlar süreğen, orantısız ve herhangi bir kazanç elde edilemeyecek durumlarda bile söylenmeleriyle ayırt edilirler. Bu tür yalanlar "patolojik" olarak kabul edilir, çünkü yalnızca yalan söyleyen bireyin değil, aynı zamanda çevresindekilerin de hayatını bozar ve bu nedenle önemli psikolojik, sosyal ve bazen de yasal sonuçlar doğurur.

Patolojik yalancıların söylediklerinin doğru olmadığını anlayıp anlamadıkları net değildir. Bazı insanlar söyledikleri şeyler açıkça yanlış olsa bile bunlara inanırlar. Diğer patolojik yalancılar ise ancak yalanları kanıtlandığında yalan söylediklerini kabul ederler.

John Ronald Reuel Tolkien (3 Ocak 1892 - 2 Eylül 1973), İngiliz yazar, şair, filolog ve akademisyen. Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi gibi fantastik kurgu eserleriyle tanınır.

King Edward’s School’da eğitim görmeye başlayan Tolkien’in dil üzerine büyük bir yeteneği ve merakı vardı. Eski Gal ve Fin dilleri üzerine eğitim görürken, zamanla kendi Elf dillerini de yaratmaya başladı.

Bilinçsiz şehirleşme ve iklim değişikliği, 21. yüzyılın en önemli sosyo-ekolojik sorunlarından biridir. Bu iki güncel konunun ortak sonuçları artan insan popülasyonu ile şiddetlenmekte, buna bağlı olarak da yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenmektedir. Bunun yarattığı ekolojik sorunlardan biri de bu yazımızda inceleyeceğimiz Kentsel Isı Adası etkisidir.

Kentsel Isı Adası etkisi, şehirdeki ortalama hava sıcaklığı değerlerinin kırsal alanlara göre daha yüksek olmasıdır. Yapılan ölçümlere göre bu hava sıcaklığı farkları 3-4°C olabilmektedir - ki bu da ciddi bir farktır. Ayrıca, basit anlatımda söylediğimiz “kırsal alan” tabiri çok genel bir tabir olup, bu sıcaklık farkları şehrin göbeğinde, 2.5 hektar büyüklüğünde bir yeşil alanda bile rahatlıkla gözlemlenebilmektedir.