Bilimsel Bir Makalenin Anatomisi: Akademik Makale Nasıl Bir Düzene Sahiptir? Bilimsel Yayınlar, Hangi Parçalardan Oluşur?

Bilimin iletişim yollarından en önemlisi, akademik makalelerdir. Bilimsel cemiyetin kalbinde yer alan akademik makaleler, bilim insanlarının birbirleriyle ortak bir zeminde iletişim kurmasını ve fikirlerini kavga gürültü olmaksızın, sakin ve soğukkanlı bir şekilde, sistemli ve objektif bir biçimde birbirlerine aktarmalarını sağlar. Eğer bilimi tam olarak anlamak veya herhangi bir akademik çalışma yoluyla bilime katkı sağlamak istiyorsanız, akademik makale yazımını ve okunmasını öğrenmeniz bir tercih değil, bir zorunluluktur.

Akademik makaleler, bir bilim sahasındaki en güncel bilgileri içeren kaynaklardır. Dolayısıyla bir bilim sahasını öğrenmeyi, kendinizi o alanda geliştirmeyi, o alana katkı sağlamayı istiyorsanız; o bilim sahasındaki güncel durumu ve halen açıklanamamış konuları tespit etmek için akademik makaleleri didik didik etmeniz ve dikkatlice okumanız gerekir. Bu, bilimin en heyecan verici taraflarından biridir: Bir akademik makale, bir soruya cevap verirken, birçok yeni soruyu da doğurur; çünkü bilim, daha önce de izah ettiğimiz gibi, tamamlanmamış bir yolculuktur. Bu nedenle akademik bir makaleyi okuduğunuzda, sadece o makalede keşfedilenleri değil, aynı zamanda o sahada veya o çalışmada açık kalan noktaları da görmeniz mümkün olacaktır. Böylece o açıklara odaklanabilir, yeni keşifler yapabilir veya yapılan keşiflerin eksiklerini keşfederek bilimin gerçeğe bir adım daha yaklaşmasını sağlayabilirsiniz.

Ayrıca bilimsel makaleler, akademik bir çalışmanın (örneğin bir deneyin) nasıl yapıldığını da detaylıca izah eden belgelerdir. Bu makaleler içerisinde, bir deneyin ne kadar sürdüğünü, ne tür ekipmanlar kullanıldığını, hangi malzemelere ihtiyaç duyulduğunu, fiziksel olarak bir deneyin tam olarak nasıl yapıldığını okuyabilirsiniz. Bu bilgileri edinmek, kendi deneylerinizi nasıl yapacağınızı çözmek açısından çok büyük öneme sahiptir. Hatta bazı deneyleri yapıp yapamayacağınızı (bütçenizin veya erişim gücünüzün buna yetip yetmeyeceğini), akademik makaleleri okurken tespit edebilirsiniz.

Bilimsel Bir Makale Nasıl Yayınlanır?

Bilimsel bir makalenin ana amacı, genellikle deneysel olan yeni bulguların duyurulması ve bu yeni bulguların bilinen olaylarla ilişkisini sunmaktır. Bu makaleler aracılığıyla yaptığınız deneyleri, sonuçlarınızı ve düşüncelerinizi Dünya'ya ilan edersiniz. Bu makaleleri yayınlayan dergilerin saygın ve hakemli olması gerekir.

Saygınlık, alandaki uzman isimlerin çalışmalarını yayınlamayı tercih etmesinden ve tarihsel olarak bir sahanın köşebaşı araştırmalarının yayınlanmasından gelir. Dergilerin teorik amacı, en kaliteli bilimsel çalışmaları süzmek, kalitesiz çalışmaları da elemek veya kaliteli hale getirilebilecek şekilde yönlendirmektir. Bu işi yapan hakemler, belli bir bilim sahasında uzun süreden beri yayınlar yapan, konusunda uzman bilim insanlarıdır. Onlar makalenizi okur, yorumlar yaparlar; bazen çalışmanızı beğenmez ve kimi zaman bazı ek deneyler yapmanızı talep eder veya farklı yaklaşımlar önerebilirler.

Çoğu durumda bir akademik makale, gönderildiği ilk dergi tarafından yayınlanmaz; çünkü bilim insanları kimi zaman kendi seviyelerinin çok üstünde gördükleri, daha saygın dergilere çalışmalarını gönderebilirler ve bu dergilerin standartları, kimi diğer dergiye göre çok daha katı ve yüksek olabilir. Benzer şekilde, akademik süreç çok katı ve acımasız olduğu için, bir yayının gönderildiği ilk yerdeki hakemler muhtemelen çalışmayı didik didik edip, çok sayıda hata veya eksik bulacaklardır. Bu nedenle makaleler reddedilebilir; ancak araştırmacılar artık bu eksiklerden haberdar oldukları için, geri dönüp onları düzeltebilirler ve ikinci veya üçüncü bir dergiye makalelerini gönderebilirler.

Hakemlerin yorumlarına göre nihayet makaleniz bir dergide basılır/yayınlanır veya kısmen/tamamen reddedilir. Kısmen reddedilen makaleler, ihtiyaç duyulan düzenlemeler yapıldıktan sonra tekrar değerlendirmeye alınabilir. Tamamen reddedilen makalelerin başka dergilere gönderilmesi veya akademisyenler tarafından sorunların giderilmesi üzere araştırmalara geri dönülmesi gerekir.

Yayınlanan yeni akademik makaleleri, zamanında ve taze taze okumak, konunuz ile ilgili bilgilerinizin artması ve güncel kalması açısından oldukça önemlidir. Hatta makale okumak, çoğu durumda bilimde deney yapmaktan daha bile önemli olabilir. Makale okuyarak geçirilen her 1 saat, alana hâkim olmadan, muhtemelen boşuna yapılan 10 saatlik bir deneyi önleyebilir. Eğer makale okumayı sevmiyorsanız, bilim yazarları/anlatıcıları olmaksızın bilimi gerçekten anlamanız çok zordur; bilim üretmeniz ise imkânsızdır. Bilimsel sürecin nasıl çalıştığını daha iyi anlamak için, bu yazımızı okuyabilirsiniz.

İşte bir akademik arama motoru kullanarak erişebileceğiniz herhangi bir makalenin nasıl okunacağını anlamak için, öncelikle bazı ön koşullarla başlamamız gerekir. Bu şartlardan sonra da makaleyi anlamamızı ve değerlendirmemizi sağlayacak ana soruları sorarız.

1. Makaleler nasıl düzenlenmiştir?
2. Bir makaleyi okumak için nasıl hazırlanırız, özellikle de konu hakkında pek bilgimiz yoksa? 
3. Karşılaşmayı bekleyeceğim zorluklar nelerdir?
4. Bir makalenin içeriğini nasıl anlar ve değerlendiririm?

Bu makalede, bunlardan ilk ikisini yanıtlandıracağız. Sonraki iki soru ise, bir sonraki yazımızın konusu olacak.

Bir Makalenin Anatomisi

Çoğu bilimsel yayında, makaleler standart bir formatta yazılırlar. Her makale belirli bölümlere ayrılmıştır ve her bölüm ayrı bir amaç güder. Öncelikle standart formattan sonra standart formatın değişik türlerinden bahsedeceğiz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Makalelerin Genel Düzenlenme Biçimi

Başlık ve Özet

Bir makalenin "Başlık" (İng: "Title") kısmı, genellikle çalışma hakkında temel bilgileri alabileceğiniz yerdir. Kimi zaman bilim makalelerinin başlıkları da esprili, popüler kültüre (örneğin filmlere, meşhur sözlere, vs.) gönderme yapan, ilgi çekmeye çalışan biçimlerde atılmış olabilir. Çoğu zamansa başlık, dümdüz bir şekilde makalenin ne ile ilgili olacağını ilan eder.

Bir makalenin asıl bilgi verilen ilk kısmı, genellikle oldukça kısa olan "Özet" (İng: "Abstract") kısmıdır. Çoğu zaman bu özet, konu hakkında kısa bir fikir edinmemizi sağlar, makalede bahsedilen yeni bulgudan kabaca bahseder ve bu bulguları konu ile bağdaşlaştırır. Birazdan görebileceğimiz gibi bu mantıksal düzen, tüm makalede de geçerlidir.

Bu bölümde yazar genelde şu kalıpta yazar: İlk cümlede konuyla ilgili, yaygın olarak bilinen, genel geçer bir açılış yapılır. Örneğin: "Kanser için halihazırda kullanılan kemoterapi ilaçlarının çok ciddi yan etkileri vardır." Yani konuyla ilgili iseniz, hatta değilseniz bile, bu cümle size pek bir şey öğretmeyecektir; ancak bu cümlenin söylemeye çalıştığı şeye kulak verin: "Ben daha az yan etkisi olan bir kemoterapi ilacı ile ilgili bir makaleyim; yoksa makaleye neden böyle başlayayım?"

Çoğu zaman özetler, devamında çeşitli istatistikler veya konuyla alakalı daha özel bir bilgi veya halihazırdaki çalışmalardan bahseder. Örneğin: "Kemoterapinin yan etkilerini azaltmaya yönelik son 20 yılda çok sayıda çalışma gerçekleşmiştir." Bu cümleye, ilk cümlenin daha özele doğru devamı diyebiliriz. Burası en fazla iki cümledir; genellikle çok uzatılmaz.

Devamında, çoğu zaman bir "ama" cümlesi gelir: Bu cümlede, akademik literatürde bunca araştırmaya rağmen halen bir şeylerin eksik olduğu söylenir. Bu noktaya kadar konunun tam olarak ne olduğunu anlamadıysanız, bu cümlede artık okuduğunuz makalenin literatürdeki hangi eksiğe odaklanacağını net olarak öğrenirsiniz. Örneğin: "Ancak genelde bu daha az yan etkili kemoterapi ilaçlarının kansere olan etkisi de düşüktür." Burada verdiğimiz örnekler tamamen farazi örnekler; ancak bu cümlede, makalenin kendisini neden önemli saydığını görürsünüz, yani hangi ihtiyaca cevap vermiş olduğunu öğrenirsiniz.

Akabinde, bu makalede araştırmacıların tam olarak ne yaptıkları ilan edilir. Buna "iddia cümlesi" diyebiliriz. Örneğin: "Ama biz çok güzel bir ilaç bulduk, hem yan etkisi yok hem de çok etkili." veya "Biz düşündük ki, böyle yaparsak şöyle olur." Burada araştırmacılar, çok kısaca hipotezlerinden bahsederler. Bunun devamında, kendi kullandıkları teknolojinin güzelliklerini veya kullandıkları tekniklerin üstünlüklerini anlatırlar. Bu kısımda bir makale tekniklerinin üstünde çok duruyorsa, okuduğunuz makale teknik bir makale; yeni bir keşfe odaklanmayacaktır. Ancak bunların hepsinin bilim için yeri ayrıdır ve hepsi çok önemlidir.

Çoğu zaman bir sonraki basamak, yazarın karşılaştığı sonuçlar kısaca verilir. Örneğin "Piyasada mevcut şu ilaca göre şu kadar daha az sağlıklı hücre öldürdüğünü gördük." veya "Çok iyi ilaç, hem şöyle hem böyle." Burada yarım yamalak verdiğimiz kısımlar, genellikle katı sayılarla desteklenir. Örneğin "3 kat artış" veya "%74.2 azalma" gibi... Bunların da hepsi, özünde iddia cümleleridir. Makaleyi okudukça, özet kısmındaki iddiaların gerçekten de yapılan deneylerde bulunup bulunmadığını, eğer bulunduysa bunların ne kadar anlamlı sonuçlar olduğunu veya yazarların iddialarını genel olarak destekleyen sonuçlar olup olmadığını öğreneceksiniz. Ayrıca bu noktada, artık makalenin devamını okumak isteyip istemediğinize de karar verebilirsiniz.

En son cümle, genellikle araştırmacıların kendi çalışmalarını en yücelttikleri cümledir. Örneğin: "Bizim bulduğumuz bu ilaç, kanserle savaşan hastaların yaşam kalitelerini arttıracak." Bu cümle, elbette genellikle bir abartıdır; çünkü bilimde çok nadiren tek bir araştırma Dünya'yı değiştirecek etkiye sahip olabilir. Popüler bilim kaynaklarının alıp üzerine gittiği malzeme de çoğunlukla bu tür cümlelerden çıkar. Öte yandan, bu abartı, yapılan çalışmanın büyük resim içindeki yeri hakkında fikir verebilmek için önemlidir; dolayısıyla işlevi olmayan bir cümle değildir.

Elbette özel bölümü her zaman burada verdiğimiz düzeni/kalıbı takip etmez. Bundan çok daha farklı tasarlanmış makaleler de okuyabilirsiniz; ama burada anlattıklarımız, size genel bir fikir verecektir ve hangi kalıbı takip ediyor olursa olsun, genellikle özet kısmını okuduğunuzda, bir makalenin akademik literatürdeki yerini gayet açık bir şekilde anlarsınız. Eğer bir makalenin özet bölümünü anlayamıyorsanız, ya kötü yazılmış bir makale okuyorsunuz demektir ya da alandaki donanımınız yeterli düzeye ulaşmamış demektir.

Giriş

Bir sonraki bölüm "Giriş" (İng: "Introduction") bölümüdür. Çoğu dergide bu bölüme ayrı bir başlık verilmez. Adından da anlaşılabilineceği gibi bu bölüm, okura yeni bulguların alanda bir gelişme olduğunu anlayabilmesi için gereken arka plan (bağlam) bilgisini sağlar. Bu bölümde o makaleyi rahatlıkla okumanızı sağlayacak biraz bilgi vermenin yanı sıra, makalenin önemini göstermek için önceki makalelerden, kendi tekniklerinin üstünlüklerinden (teknik makalesi ise) ve bu sahada neler yapıldığından tam olarak bahsedilir.

Tipik olarak, giriş bölümü öncelikle alan hakkında kabul edilen bilgileri anlatır, ardından da bu alanın daha belirli bir tarafına odaklanır. Bu belirli alan, genellikle bu makalenin konusu ve araştırmaya öncü olan bir bulgu ya da bir dizi bulgudur. Eğer yazarlar bir hipotezi sınıyorlarsa önce hipotezin kaynağı, ardından da hipotezin tutarlı kanıtları yazılır; birkaç adet öngörü de eklenir.

Genelde son paragraflarda, araştırmacıların bu makalede ele alacağı hipotezden de bahsedilir. Örneğin: "Biz kendi ilacımıza şöyle bir şey ekledik. Bu eklediğimiz şeyin daha önceden bilinen şöyle böyle özellikleri var, zaten çalışılmış da, sadece hasta hücrelerle etkileştiği şu ve bu makalede. Biz de şöyle bir hipotez geliştirdik; biz bunu ilacımıza bağlarsak, ilacın hasta hücre seçiciliğini arttırırız. Daha az sağlıklı hücre ölümüne sebep oluruz, yan etkisi azalır. Daha önce bir ilaca bağlanmamış bir çalışma yapılmamış (bizim yeniliğimiz burada)." Dolayısıyla bu bölümü okurken, şu sorulara cevap verebilmeniz gerekir: "Neden önemli?", "Hipotezleri nedir?" ve "Ne yapmışlar?". Kimi zaman bu "Ne yapmışlar?" sorusunu grafik çizimle de anlatabilirler. Bu tür cümleleri tespit etmek, makalenin ne tür bir analizden bahsedeceğini anlamanızı kolaylaştırabilir.

Ayrıca çoğu makalede bir ya da birkaç makalenin sonucu da bu bölümün sonunda sunulur. Böylece okura sunulan sorulara genel cevaplar verilmiş olur. Daha kıyaslamacı ya da açıklamacı bir makale, direkt yazarların ilgisini çeken alan ya da daha geniş bir veri tabanına ihtiyaç duyulan bir konu hakkında yazılıyorsa bir Giriş bölümü ile başlayabilir.

Agora Bilim Pazarı

Dünya Küresi: Pembe, 20 cm, Işıksız

Yeryüzü dağlarını, ovalarını, nehirlerini, kısaca fiziki durumunu gösteren ürünümüzü, hem gerçek bir eğitim materyali hem de şık bir aksesuar olarak kullanabilirsiniz.

• Harita Türü: Çocuklar İçin Siyasal
• Çap: 20 santimetre
• Işık Durumu: Işıksız

Devamını Göster

₺390.00

Satın Al Tüm Ürünler

• Dış Sitelerde Paylaş

Malzeme ve Metotlar

Çoğu makalede bu bölümden sonra "Malzeme ve Metotlar" (İng: "Materials & Methods") bölümü gelir. Bazı yayınlarda bu bölüm, makalenin sonunda da yer alabilir. Bu bölümün amacı, deneyde kullanılan malzeme ve yöntemlerin açıklanmasıdır. Teoride bu açıklamalar, deneyin başka bilim insanlarında denenmesini sağlayacak kadar detaylı olmalıdır, fakat genelde bu bölümler ya çok sıkıştırılmıştır ya da yazarların eski makalelerine atıfta bulunur. Çünkü bilim, çoğu zaman sıradan bir deney düzeneğinin çok ötesine geçmiş haldedir ve bu nedenle deneyi tekrar etmek isteyen bir kişi, önce o deneyin tarihsel basamaklarını kavramalıdır. Ancak o noktadan sonra güncel bir tekrarını tasarlayabilir.

Sonuçlar

Üçüncü bölüm genelde "Sonuçlar" (İng: "Results") bölümüdür. Bu bölüm deneyleri anlatır ve neden yapılmış olduklarını açıklar. Genellikle Sonuçlar bölümü, Giriş bölümünün devamı gibidir. Yani Giriş bölümü, Sonuçlar bölümünün başına bir açıklama getirir.

Bu noktadan sonra Sonuçlar kısmının düzenlenmesi makaleden makaleye değişir. Bazı makalelerde sonuçlar fazla tartışılmadan verilir, tartışmalarsa başka bir bölümdedir. Bu düzen, eğer başlardaki bilgiler sonraki deneylerin neden yapıldığının anlaşılması için fazla açıklamaya ihtiyaç duymazsa mantıklıdır. Diğer makalelerde ise sonuçlar verilir, açıklanır hatta bazen makalede bulunmayan başka bulgular ile birleştirilerek sonraki deneylerin mantıksal temeli oluşturulur.

Bu kısımlarda genelde figürler bolca kullanılır ve bu figürler üzerinden bir hikaye anlatılmaya çalışılır. İyi bir makaleyi, kötü bir makaleden ayırt etmenin yollarından biri, figürlere ve bu figürlerin düzenlenişine bakmaktır. İyi bir makalede, tek bir kelime bile okumadan, sadece figürlere bakarak, araştırmanın amacını, yöntemini ve sonuçlarını anlayabilirsiniz.

Tartışma

Dördüncü bölüm "Tartışma" (İng: "Discussion") bölümüdür. Bu bölümün birden çok işlevi bulunur. Birincisi, makaledeki bilgiler bu bölümde açıklanır, yani bu bilgiler incelenerek yazarın bulgularını kanıtladığı gösterilir. Açıklamalardaki tüm sınırlandırmalar belirtilmeli ve gerçekler ile varsayımlar kesinlikle birbirinden ayırılmalıdır. İkinci olarak bu bölümde bulunan bulgular, alan hakkındaki eski bulgular ile ilişkilendirilir. Bu, araştırmanın alana nasıl bilgi eklediğini ya da önceki araştırmaların hatalı oldukları noktaları göstermesi açısından önemlidir. Önceden de belirtildiği gibi bu mantıksal argümanlar genellikle Sonuçlar kısmında bulunur, özellikle de eğer ilerleyen aşamalardaki deneylerin gerekçeleri açıklanmaya çalışılıyorsa. Tartışma kısmı o zaman giriş bölümünde verilsin diye karşı çıkılsa da, bu bölümün önemini Sonuçların ilk kısmı verilmeden genellikle idrak edilememektedir.

Bitiriş

Makale, en son "Bitiriş" (İng: "Conclusion") bölümüyle biter. Burada sonuçlar özetlenir, bulguların büyük resimle olan ilişkisine bakılır, yeni bilginin üstünde durulur, gelecekte bu bulguları destekleyecek neler yapılacağına değinilir. Konuyla ilgili geniş bilgi ve fikir barındıran kısımdır.

Referanslar

Son olarak, "Referans" (İng: "References") kısmında makalenin yazımında kullanılan tüm kaynaklar yer alır. Bu kısım son derece önemlidir; çünkü bir makalenin tarihsel konumunu ve alandaki diğer makalelere göre yerini tespit etmek açısından kritik bilgiler içerir. Çoğu durumda referanslar, aynı zamanda bir "ileri okuma" önerisi konumundadır. Bu makaleleri de okuyarak, elinizde tuttuğunuz çalışmanın amaçlarını, konusunu ve hedeflerini çok daha bütüncül bir şekilde anlamanız mümkün olacaktır.

Teşekkür, Çıkar Çatışması ve Diğer Ekler

Makalelerde genellikle kısa bir "Teşekkür" (İng: "Acknowledgements") kısmı bulunur. Bu bölümde, çalışmaya katkı sağlayan diğer insanlar ve onların yaptıkları katkılar belirtilir. Burada ilginç bir nokta, kimin "teşekkür" kısmında verileceği, kimin "makale yazarları" arasında yer alacağıdır. Çoğu durumda bu, katkı düzeyine göre belirlenir. Eğer bir kişi, makalenin ortaya çıkması için göz ardı edilemez veya vazgeçilemez bir katkı yaptıysa (örneğin makale düzeneğini kurmak veya çalıştırmak gibi), bu kişiler makale yazarları arasında yer alacaktır. Ancak akademik çalışmanın yapılması sırasında bir kişiyle ara ara fikir alışverişinde bulunulduysa ve bu fikir alışverişlerinin akademik çalışmaya köklü bir katkısı olmadıysa, genellikle bu kişiler teşekkür kısmında yer alırlar. Benzer şekilde, laboratuvarlarda geçici olarak yer alan lisans öğrencileri de, çoğu zaman lisansüstü öğrencilerine göre daha az katkı sağladıkları için burada yer alırlar; ancak bu öğrencilerin nerede yer alması gerektiği konusu oldukça tartışmalıdır. Genel olarak makale yazarları, çalışmayı yapan lisansüstü öğrencileri ve onların akademik danışmanlarını içerecektir.

Eğer araştırmayı yapanlarla araştırmayı fonlayanlar arasında bir çıkar çatışması varsa, "Potansiyel Çıkar Çatışması Bildirisi" (İng: "Disclosure of Potential Conflicts of Interest") gibi bir kısımda, bu potansiyel çatışmalar ilan edilir. Örneğin bir akademisyenin, araştırılan bir gıda maddesini üreten firmayla herhangi bir bağı varsa, bu bağı ilan edeceği yer burasıdır. Bu, akademik çalışmanın yanlı yapıldığı anlamına gelmez; ancak bu ilan sayesinde akademik dürüstlük pekiştirilmiş olur.

Makaleler ayrıca çeşitli "Şekiller" (İng: "Figures") ve "Tablolar" (İng: "Tables") içerirler. Bu Şekil ve Tabloların da, belirli bir deney ya da deneyler hakkında ayrıntılı bilgi sunmalarını sağlayan açıklamaları bulunur. Tipik olarak, eğer bir prosedür makalede sadece bir kez geçmişse bu ayrıntılar Malzemeler ve Metot kısmında verilir, Şekil ve Tablo açıklamaları ise bu verilen ayrıntılara atıfta bulunur. Eğer bir prosedür tekrarlı olarak kullanılmışsa da, Malzemeler ve Metot kısmında genel bir tarifte bulunulur, ayrıntılar ile Şekil ve Tablo açıklamalarında verilir.

Son olarak, bir makalenin veritabanı (yani o makalede kullanılan verilerin tamamı), deneklerin elde ediliş biçimi, tespit edilen ek bulgular, gösterilmek istenen ek tablolar ve şekiller, kullanılan bilgisayar kodları, vb. ek detaylar, "Ekler" (İng: "Supplements") kısmında verilir.

Makale Düzeni Varyasyonları 

Çoğu bilimsel yayın yukarıda verilen düzene uyacaktır. Duruma göre, özellikle de okurun, deneyin kurulu olduğu mantık düzenini anlaması için verilen bilginin daha fazla açıklanması gereken durumlarda "Sonuç" ve "Tartışma" bölümleri birleştirilebilir. Az önce de bahsettiğimiz gibi, bazı yayınlarda, Malzeme ve Metotlar, Tartışma bölümünden sonra gelir; bazı eski makalelerde ise Sonuçlar, makalenin en sonunda verilir.

Burada 2 özel vakaya değinmekte fayda var: Science ve Nature. Bu iki dergi, yeryüzündeki en saygın ve en popüler akademik dergilerden ikisidir. Bu dergilerinin düzeni, diğer köklü akademik dergilerin takip ettiği yukarıdaki taslaktan çok farklıdır; bu nedenle özellikle değinmekte fayda görüyoruz.

Bu yayınlar çok geniş bir kitleye ulaştığı gibi, çok fazla yazarın da yayınlanma isteği ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Dolayısıyla makaleler için verilen yer kısıtlamaları oldukça ağır olmakta bu da yazıyı oldukça kısaltmaktadır. İki yayında da kısa bir özet ve referans kısmı hariç olmak üzere belirgin bir bölümlendirme bulunmaz. Science’ta özet bağımsızdır; oysa Nature’da özet, aynı zamanda giriş bölümü görevi görür. Deneysel ayrıntılar ya dipnot olarak (Science) ya da Şekil ve Tablo ve kısa bir Metot kısmı olarak (Nature) verilir. Yazarlar genellikle koyabildikleri kadar maddeyi bu kısımlara ekleyerek kelime limitini atlatmaya çalışırlar. Buna ek olarak, genellikle metotların büyük kısmı ve önemsiz bazı materyaller internet üzerinden erişilebilinecek bağlantılara koyulur.

Diğer yayınlarda da uzunluk sınırlamaları bulunur. Örneğin Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) altı sayfalık bir sınır kullanmaktadır, Cell ise makaleleri ağır bir şekilde kısaltır ve Özet bölümü için kısa bir sözcük sınırlaması uygular.

Bu yoğun kısaltma baskısı, çoğu yazarın makalenin akışını sağlayacak mantık örgülerini makalelerinden çıkarmalarına sebep olmaktadır. Buna ek olarak, makalenin daha geniş bir kitleye erişmesini sağlayacak olan temel bilgiler kısmı da özetlendiği ya da makaleden çıkarıldığı için daha az bilgi sahibi okurların önceki makaleleri ya da eleştiri yazılarını gözden geçirmeden deneyin önemini ve niçin önemli olduklarını anlamaları zorlaşmaktadır. İyi bir gelişme olarak, yeni ve yaygın az önemli ayrıntıları internete koyma uygulaması sınırlamalar üzerindeki baskıyı azaltmış durumdadır fakat bu baskı özellikle eski makaleler için hala bir sorun teşkil etmektedir.

Sonuç

Bir makaleyi, anatomik parçalarından ve o parçaların görevinden haberdar olarak okursanız, o çalışmadan keyif alma ve genel konuyu daha iyi anlama ihtimaliniz artacaktır.

Makaleyi neden okuduğunuza göre değişebilecek birkaç noktaya daha değinmekte fayda vardır: Eğer sadece konuyla ilgili bilgi almak istiyorsanız, yukarıdaki akış genel olarak yeterli olacaktır. Ancak konuyla ilgili ayrıntılı bilgi topluyorsanız (örneğin teziniz veya kendi çalışmanız için), daha ayrıntılı notlar almanız, belki aynı anda birden fazla makale üzerinde çalışmanız, bunlar arasında karşılıklı okuma yapmanız gerekir. Burada kendi not sisteminizi geliştirmeniz önemlidir; çünkü herkesin farklı bir tarzı vardır.

Ne olursa olsun, şu gerçek değişmez: Öğrenmek, güzel şeydir. Hele ki herhangi bir konuyla alakalı akademik gündemi takip etmek çok keyiflidir, çok öğreticidir. Ne yazık ki okunabilecek çok fazla sayıda akademik makale vardır; dolayısıyla ömrünüz içinde bunların hepsini okumanız imkânsızdır. Dolayısıyla uzmanlaşmak istediğiniz konuyu erkenden seçmenizi ve bu alandaki anahtar makaleleri tespit etmenizi önemle tavsiye ederiz. Bu sayede daha seçici davranabilirsiniz ve gündemi daha iyi takip edebilirsiniz.