Yüksek Karbondioksit Salınımı, Dünya'nın Yeşillenmesine Neden Oluyor!
Atmosferik Karbondioksit Artışı, Gezegenimizin Geçici Olarak Daha Yeşil Olmasına Sebep Olabilir!
Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
8 ülkedeki 24 kurumdan gelen 32 bilim insanının oluşturduğu uluslararası bir takım, 33 yıllık uydu verisi üzerinde çalıştı ve yükselen karbondioksit seviyelerinin bir sonucu olarak aslında Dünya'nın önemli oranda daha yeşil hale geldiğini ve geçen 30 yılda gerçekleşen daha yüksek karbon yayımlarının, bitki ve ağaçlardaki yaprak miktarında devasa bir artışa yol açtığını buldular. Boston Üniversitesi'nden araştırmacı Ranga Myneni şöyle söylüyor:
Uydu verisinde gözlenen bitki büyümesini taklit etmek için birkaç bilgisayar modellemesi kullanarak, yeşillenmeyi geniş ölçüde, yükselen atmosferik CO2 yoğunluğunun 'gübreleme etkisine' bağladık.
Enerji için petrol, gaz, kömür ve odun yakmak, havaya CO2 yayıyor. CO2 miktarı, sanayi çağından beri yükselişteydi ve şu an, en az yarım milyon yıldır görülmemiş bir seviyede duruyor. İklim değişikliğinin en büyük suçluları bunlar.
Her sene, insanların yaptıkları yüzünden atmosfere giden 10 milyon ton karbonun yaklaşık yarısı, okyanus ve bitkilerdekiyle yaklaşık eşit ölçüde, geçici olarak depolanmış halde kalıyor.
Peki havada kirliliğe yol açan maddeler bitkisel büyümeyi nasıl destekliyor? Yeşil yapraklar, güneş ışığındaki enerjiyi kullanarak havadan çektikleri karbon dioksit (CO2) ile yerden aldıkları su ve besinleri karıştırmak için şeker üretiyorlar. Bu şekerler, Dünya'daki yaşam için besin, lif ve yakıt kaynağı. Havada daha fazla CO2 bulunduğu zaman daha fazla şeker üretiliyor ve bu duruma "CO2 gübrelemesi" adı veriliyor. Atmosferdeki karbon seviyelerinin şimdi olduğu kadar yüksek olmasıyla, gezegenin yüzeyindeki bitki örtüsü miktarında devasa bir artış yaşandı. Takım üyesi Çin'deki Pekin Üniversitesi'nden Zaichun Zhu şöyle söylüyor:
Bu çalışmada belirtilen son 33 yıllık yeşillenme, ABD ana karasının iki katı kadar yeşil bir kıtaya eşdeğer. Ayrıca iklim yapısındaki su ile karbon döngüsünü temelden değiştirme becerisine sahip.
Çin Bilimler Akademisi Merkezi'nden Prof. Shilong Piao şöyle aktarıyor:
Bizim çalışmamız, yeşillenme ile bitkilerdeki karbon deposu arasındaki bağlantıya değinmese de, diğer çalışmalar 1980'den beri yeryüzünde karbon miktarının arttığını söylüyorlar ve bu, Dünya'nın yeşillenmesi fikriyle tamamen tutarlı.
Bitki büyümesini destekleyen CO2 gübrelemesinin faydalı tarafı, özellikle Lord Ridley (İngiltere Lordlar Kamarası'nda ırsi bir lord) ile Rupert Murdoch (birkaç kaynağının sahibi) gibi muhalifler tarafından, iklim değişikliğini azaltmak amacıyla karbon yayımlarımı kesmeye karşı itiraz etmek için kullanılmıştı ve bunlar, BM İklim Değişikliği Çatısı (UNFCCC) altında geçen sene Paris'te düzenlenen 21'nci Taraflar Toplantısı'nda (COP) kabul edilenlere benziyordu. Son IPCC Değerlendirmesi 5. Raporu için Karbon Bölümü'nün Katkı Baş Yazarı ve Fransa'daki İklim ile Çevresel Bilimler Laboratuvarı'nın Eş Müdürü, eş yazar Dr. Philippe Ciais şöyle aktarıyor:
Muhalif görüşün iki tür temelsizliği var. Birincisi, küresel ısınmanın yani iklim değişikliğinin çoğu olumsuz tarafı, yükselen deniz seviyeleri, eriyen buzullar ve deniz buzları, daha şiddetli tropik fırtınalar vs. kabul edilmiyor. İkincisi, çalışmaların gösterdiği üzere bitkiler, artan CO2 yoğunluklarına alışıyorlar ve gübreleme etkisi zamanla azalıyor.
Son yıllardaki büyümenin sonucunda bitki örtüsü, şu an gezegenin toplam yüzey alanının neredeyse yüzde 32'sini kapsıyor ve buzsuz karaların yaklaşık yüzde 85'ini işgal ediyor.
Fakat bu fazladan yeşillik (ve sahip olduğu atmosferik karbon emme yeteneği) çevre için olumlu bir durum gibi gelse de, bilim insanları, yüksek karbon seviyelerinin bu yan etkisinin sadece geçici olacağını ve şiddetli hava koşulları, yükselen sıcaklıklar ve deniz seviyeleri gibi iklim değişikliğinin diğer sonuçlarına karşı nihayetinde yardımcı olmayacağını söylüyorlar. Fakat mevcut yeşil gidişatın arkasındaki tek etmen CO2 değil. Bilim insanları, tarımsal gübrelemede kullanılan nitrojenin, genel olarak iklim değişikliğinin ve arazi yönetiminin de bu olguya küçük miktarlarda katkıda bulunduğunu söylüyorlar.
Dünya liderlerinin Paris İklim Anlaşması'nı imzalamak için bir araya geldiği aynı hafta içinde Nature Climate Change dergisinde yayınlanan bulguların, karbon salımlarını düşürmenin önemi konusunda bir diğer hatırlatıcı olması umuluyor. Takım üyesi Pep Canadell şöyle konuşuyor:
Bu bulgular, küresel biyosferin tamamında insanların sahip olduğu küresel etkinin bir göstergesi. Atmosferdeki CO2 artışı, neredeyse sadece fosil yakıt yakımı ve orman azalması yüzünden oluyor.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 3
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: Science Alert | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 17:03:00 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4572
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Science Alert. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.