Yeni mRNA Aşısı, Bebek Asya Fillerinin Bir Numaralı Katilini Alt Edebilir!

40 yaşındaki Tess adlı Asya fili, tarihte bir ilki gerçekleştirerek, bebek Asya filleri için ölümcül olan bir hastalığa karşı geliştirilen mRNA aşısını alan ilk fil oldu. Fillerin damar iç yüzey hücrelerine yerleşen herpesvirüs (EEHV), Kuzey Amerika ve Avrupa'da koruma altındaki Asya fili yavrularının bir numaralı katili olarak biliniyor ve doğal popülasyonlar için de büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu virüs ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri'nde birkaç Afrika filinin ölümüne de neden olmuş.

EEHV'nin bu denli ölümcül olmasının nedeni kan damarlarının zarar görmesine, kanamalara ve organ yetmezliğine yol açan hemorajik hastalığa sebep olabilmesidir. Bu durumu önlemek için geliştirilen EEHV mRNA aşısı, filleri virüsün konak hücrelerine girmesini sağlayan viral proteinlere maruz bırakarak bu proteinlere karşı bağışıklık tepkisi geliştirmelerini sağlar. Böylece filler, bu proteinler tekrar karşılarına çıktığında virüsü güç kazanmadan yok edebilirler.

Dünyanın ilk EEHV aşısı, Baylor Tıp Fakültesi'nden Dr. Paul Ling tarafından Houston Hayvanat Bahçesi ile iş birliği içinde geliştirildi. Bu süreçte yünlü mamut ve Tazmanya kaplanı gibi canlıların benzerlerini oluşturmayı amaçlayan türdiriltimi şirketi Colossal Biosciences bu süreçte önemli rol oynadı. Ek olarak Covid-19 aşısı çalışmaları da bu yolda bilim insanlarına yardımcı oldu.

IFL Science

Colossal, aşı için araştırma desteği ve hızlandırma fonu sağladı. Aynı zamanda, COVID-19 aşısının hızlı geliştirilmesini sağlayan tüm süreçler, EEHV için mRNA tabanlı aşının geliştirilmesi çabalarını da hızlandırdı. Geniş kapsamlı klinik öncesi denemeler, aşının bağışıklık tepkisini tetikleyebileceğini ve olumsuz yan etkilere yol açmayacağını gösterdi. Şimdi bu aşı, 40 yaşındaki Asya fili Tess'e uygulandı ve aşının diğer fillere de uygulanabilmesi için izlenecek.

Tess'e yapılan aşı, Asya filleri arasında ölümcül vakaların çoğundan sorumlu olan EEHV1A türü virüsü hedefliyor. Aşının yaratıcıları, diğer türleri de hedeflemek üzere aşının kolayca modifiye edilebileceğini umuyorlar. Bu türler arasında, Afrika fillerini etkileyen virüs türü de yer alıyor. Colossal Biosciences, haberin orijinal kaynağı olan IFLScience'a şöyle söylüyor:

Aşının amacı öncelikle fillere güvenle uygulanabilmesi. İkinci amaç ise filin bağışıklık sistemini enfeksiyon durumunda veya virüs aktive olduğunda virüsü nötralize eden antikorları serbest bırakmak üzere aktive etmek. Üçüncü olarak, bağışıklık sisteminin hafıza hücrelerinin, gelecekte aynı virüsü daha hızlı ve daha verimli bir şekilde nötralize etmeyi 'hatırlaması' amaçlanıyor. Son olarak hayvanat bahçelerindeki tüm savunmasız bireyleri belirlemek ve onlara koruma sağlamak amacıyla doğru zamanda bu aşıyı uygulamak gerekiyor, bu da genellikle yavruların erken dönemde anneden sağlanan koruyucu antikorlardan kesildiği zamana denk geliyor.

Bu gelişme, koruma altındaki genç filleri bu ölümcül hastalıktan koruma adına büyük bir adım kabul ediliyor. Aynı zamanda bu teknolojinin insan tıbbında da uygulanabilir olabileceği umuluyor. Colossal açıklamasını şöyle sonlandırıyor:

İlk EEHV mRNA aşısını geliştirmek için kullanılan teknoloji, COVID aşısının başarılı bir şekilde uygulanmasını sağlayan teknolojiye dayanmaktadır. Ancak EEHV'ye karşı bağışıklık sağlama başarısı, aynı zamanda diğer insan herpesvirüsleri (HHV'ler) ve daha geniş anlamda Herpesviridae ailesindeki diğer virüslere odaklanmış aşı geliştirme çabalarını destekleyecektir.