Yeni Bir Zehirli Kurbağa Türü Gözlerimizin Önünde Evrimleşiyor!

Bilim insanları, Peru’da, komşularını inanılmaz detayda taklit edebilen bir zehirli ok kurbağasının yeni bir türe evrimleşmekte olduğunu düşünüyor. Nature Communications dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre, mimik kurbağası (Ranitomeya imitator) mimikrinin (bir canlının hayatta kalabilmek veya soyunu devam ettirebilmek için başka bir canlıyı ya da objeyi davranışsal ya da morfolojik olarak taklit etmesi durumu) popülasyonları farklı türlere bölebileceği fikrini veren ilk omurgalı, bilinen hayvanlar arasında da ikinci. (Öteki hayvan, yine Güney Amerika’da bulunan bir grup Heliconius kelebeği.) Ancak yeni kurbağa türünü henüz göremiyoruz; bu yeni tür, önümüzdeki birkaç bin yılda evrimleşmesini bitiremeyebilir.

R. imitator’un farklı coğrafyalardaki popülasyonları, taklit ettikleri kurbağa türüne göre, birbirlerinden oldukça farklı gözükebiliyor. Kuzey Orta Peru’da, iki R. imitator popülasyonu iki zıt kurbağa türünün kılığına giriyor: Sıçrayan zehirli kurbağa (R. variabilis) veya kırmızı başlı zehirli kurbağa (R. fantastica). Birden fazla zehirli ya da yenilmez türün, avcılara aynı renkli uyarı sinyaline sahip olduğu Müller mimikrisi denen olguda, “çizgili” adı verilen R. imitator biçimlerinden biri, R. variabilis’in sarı-siyah çizgilerini ve benekli deniz mavisi bacaklarını alıyor.

“Varadero” lakabı takılan diğer biçim (ya da grup), R. fantastica’nın turuncu başını, siyah beneklerini ve mavi bacaklarını almış. Çalışma, genellikle ayrı yaşayan bu R. imitator biçimlerinin, temasa geçtiklerinde yeni bir tür oluşum sürecinin başladığını gösterdi.

Kendilerinden Olanları Seçiyorlar

Takımın vahşi doğada yaptığı gözlemlere göre, bu türleşmenin ilk belirtileri, iki R. imitator biçiminin kendi gruplarından bireylerle çiftleşmeyi tercih etmeleri. Bu deneylerde, bilim insanları çiftleşecek erkeklere iki biçimden de birer dişi seçeneği sundu ve tercihlerini gözlemlemek için, erkeğin iki dişiyle de kur yaptığı zamanı kaydettiler. Doğu Karolina Üniversitesi’nde bir evrimsel biyolog olan, çalışmanın eş yazarı Kyle Summers şöyle söylüyor:

Bunun türleşmeye gideceğini düşünüyoruz, ama emin olmak için birkaç bin yıl sonra yeniden bakmamız gerekecek.

Summers’a göre, biçimlerin kendi gruplarıyla beraber olmayı tercih etmesi, farklı biçimle üremenin bazı olumsuz sonuçlarının olduğunu düşündürüyor.

Belki yavruları yeteri kadar fit (bulunduğu ortama adapte olmuş) değillerdir ya da av olma ihtimalleri daha fazladır. Böyle bir tercih evrimleştirmişler, ancak sadece bir hata yapma riskleri olduğu zaman.

Dahası, araştırma takımı, kurbağaların taklit yeteneğinin onların genetik ayrışmasına sebep olabileceğini düşünüyor; çünkü iki biçim de desenlerini, birbirlerini ayırt etmek için kullanabiliyor. Summers’ın ve meslektaşlarının zehirli ok kurbağalarının görüşü üzerine yaptıkları çalışmalar, kendisinin kurbağaların renk desenlerinin farkına varabildikleri konusunda oldukça emin olmasına sebep oluyor.

Büyüleyici Bağlantı

James Mallet, Harvard Üniversitesi’nden bir evrimsel biyolog, R. imitator’ın çeşitli yerlerdeki renk desenlerini çarpıcı bir şekilde taklit edebilmesinin inanılmaz olduğunu ve Ekvator ve doğu Peru’da yaşayan Heliconius kelebeklerinde olana çok benzediğini söyledi. Bu çalışmaya dahil olmayan Mallet, R. imitator’ın mimikri değişiminin çiftleşme davranışlarıyla bağlantılı olduğunun gösterilmesinin büyüleyici olduğunu ve oluşmakta olan yeni bir tür hakkında bir fikir verdiğini de ekledi.

Ancak Mallet, aynı zamanda, renk desenlerinin zehirli ok kurbağalarının çiftleşme kararlarını etkilediğinin bilinmesine rağmen, yeni çalışmanın eş seçiminin rengi temel aldığıyla ilgili bir veri sunmadığını söyledi.

Farklı biçimler, farklı sinyaller kullanıyor olabilirler, şarkılar gibi.

Bu kılık değiştirme ustası kurbağalarla uğraşırken, kesin bir şey söylemek her zaman güç olacak.