Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Yalanlar Üzerine Kurulmuş Bir Kariyer: Serkan Anılır’ın Doktora Tezi ve Araştırma Sahteciliği Vakası

16 dakika
92,183
Yalanlar Üzerine Kurulmuş Bir Kariyer: Serkan Anılır’ın Doktora Tezi ve Araştırma Sahteciliği Vakası Kazuhito Kidachi
Sağdaki kişi Serkan Anılır.
Evrim Ağacı Akademi: Genel Felsefe Yazı Dizisi

Bu yazı, Genel Felsefe yazı dizisinin 5 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Bebeklerde Ahlaki Davranışlar ve Ahlakın Kökenleri: İnsan Bebekleri "Melek" mi, "Şeytan" mı?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Serkan Anılır'ın ismini belki gazetelerden ve bazı bilim dergilerinden duymuşsunuzdur. Bir aralar çeşitli illerde bilim konuşmaları yapan, uçuk kaçık bilim projeleriyle halkı heyecanlandıran, hatta NASA'nın ilk Türk astronotu olduğunu iddia ederek ün yapan bir şahıstı. Detaylarını makalemizde vereceğiz; ancak Serkan Anılır'ın hayatı, edebiyat ve bilimin en tehlikeli düşmanlarından birisi olan veri uydurma ve aşırma (intihal) suçlarının en ilginç örneklerinden birisidir. Serkan Anılır'ın yaptıkları, bir insanın kariyerini intihal ve yalanlarla nasıl yerle bir edebileceğinin en ilgi çekici örneğidir. Çünkü Anılır'ın hayatında yaşananlar, sadece 1-2 çalışmanın sağdan soldan aşırılması değil, koca bir kariyerin yalanlar ve intihaller üzerine kurulu olmasının bir örneğidir. 

Texas Tech Üniversitesi'nde aldığım "Mühendislik Pratiği ve Araştırmalarında Etik" isimli doktora dersinin dönem projesi olarak Serkan Anılır ile ilgili internette yer alan bilgileri bir araya getirerek bir derleme yapmak ve hayatın her alanında etiğin ne kadar büyük öneme sahip olduğunu göstermek istedim. Bu araştırma makalesi, bu ders için yaptığım araştırmaların ve analizlerin bir sonucudur. 

Umuyorum ki günümüz ve gelecekteki bilim insanlarına ilham ve uyarı olur.

Tüm Reklamları Kapat

Yukarıdaki iki fotoğraf “Dr.” Serkan Anılır’ın çok sayıdaki sahtekarlık edimlerinden birini (sağdaki) gösteriyor. NASA astronotu Richard J. Hieb’e ait bir fotoğrafı (soldaki) dijital olarak değiştiren Anılır, NASA’daki ilk Türk astronot olduğu iddiasıyla fotoğrafı CV’sine koydu. Oysaki NASA astronotu olabilmek Amerikan vatandaşı olmayı gerektirdiğinden böyle bir durum söz konusu olamaz.
Yukarıdaki iki fotoğraf “Dr.” Serkan Anılır’ın çok sayıdaki sahtekarlık edimlerinden birini (sağdaki) gösteriyor. NASA astronotu Richard J. Hieb’e ait bir fotoğrafı (soldaki) dijital olarak değiştiren Anılır, NASA’daki ilk Türk astronot olduğu iddiasıyla fotoğrafı CV’sine koydu. Oysaki NASA astronotu olabilmek Amerikan vatandaşı olmayı gerektirdiğinden böyle bir durum söz konusu olamaz.
Serkan Anılır Blogspot

1. Giriş

İntihal (aşırma) ve araştırma verilerini çarpıtma, günümüzde, akademik dünyanın karşılaştığı başı çeken ahlaki problemlerdir. Rutgers Üniversitesi’nin 63.000’den fazla lisans ve 9.250’den fazla lisansüstü öğrencisiyle üç yıl boyunca yürüttüğü bir araştırmaya göre, öğrencilerin % 20’si bir ya da daha fazla intihal çeşidini işlemiş olduklarını itiraf etmektedir.[1] Buna rağmen, eğitim ve akademi dünyasında intihalin sonuçları, genellikle, gayri ahlaki davranışı anlaşıldıktan sonra, kariyerinin sonlandığı ya da önemsiz konuma düştüğü belli bir araştırmacının yayımladığı birkaç araştırma makalesiyle sınırlı kalır. Örneğin, 2006’da yayımladığı son derece saygın bir romanında başka yazarlardan aşırma yaptığı ortaya çıktıktan sonra, Harvard Üniversitesi ikinci sınıf öğrencisinin yazarlık kariyeri mahvoldu.[2] Bir diğer örnek ise öğrencisinden aşırma yaptığı için Hindistan mahkemesi tarafından kısa bir süreliğine hapse gönderilmiş olan Delhi Üniversitesi rektör yardımcısının durumudur.[3] Modern akademinin titiz ve katı doğası sayesinde, bu gibi hoş karşılanmayan intihal edimleri, insanlık için ya da bilimin kendisi için önemli bir sorun haline gelmeden önce, (çoğu zaman) derhal ifşa edilmektedir. Clemson Üniversitesi’ndeki Uluslararası Akademik Dürüstlük Merkezi (International Center for Academic Integrity) başkanına göre intihal vakaları yüzdesi, yıllar içinde fazla değişmeyerek düşük bir seviye olan %3 ila %4 arasında kaldı.[4] Ancak bizler fazla farkında olmaksızın, akademinin karşılaşabildiği, intihalden çok daha tehlikeli bir durum var: Doktora tezi sahtekarlığı. Hatta daha da kötüsü, kariyer sahtekarlığı. 

Bu raporda, akademi tarihinin en kötü üne sahip doktora tezi ve kariyer sahtekarlığı örneklerinden birini inceleyeceğim: Türkiye’den Dr. Serkan Anılır vakası. Bu vaka ABD, Japonya ve Türkiye dahil pek çok ülkedeki sahtekarlığı içermekte ve Türk Hava Kuvvetleri, NASA ve Tokyo Üniversitesi gibi dünya çapında bilinen birçok kurumu kapsamaktadır. 

Bu makalenin daha sonraki bölümlerinde, öncelikle, adı geçen kişinin özgeçmişi ve olayın kendisi hakkında biraz bilgi vereceğim. Sonrasındaysa, Mühendislik Deneyimi ve Araştırmalarında Etik (ENGR 5392) dersi içerisinde anlatılan Çapraz Etki Analizi (ÇEA) bilgilerini bu konuya uygulayacağım. Bunu yaparken, akademik sahteciliğin ne denli tehlikeli olabileceğini ve profesyonel bir çalışma ortamında (özellikle, kişileri uzaya götürmek için araştırma yapılan ve araç geliştirilen bir ortamda) meslektaşlarının mesleki bilgisine, deneyimine ve becerilerine güvenen kişilerin hayatlarına ne kadar darbe vurabileceğini göstermeye çalışacağım. Bu analizin, etik araştırmalarında ÇEA’nın yararlılığını bir kez daha kanıtlayacağını ve akademik dünyada ahlaki doğruluğun önemine vurgu yapacağını umuyorum. 

2. Özgeçmiş

Serkan Anılır, 22 Mart 1973’te Almanya’nın Köln kentinde doğmuş bir Türk bilim insanıdır. 1981’de Türkiye’ye döndü ve 1996 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümünden mezun oldu.[5] Mart 2003’te Tokyo Üniversitesinden Mühendislik Doktorasını aldıktan sonra, Japonya’nın Havacılık ve Uzay Dairesinin (JAXA) araştırma bölümü olan ISAS’ta "Uzay ve Havacılık Proje Araştırma Personeli" olarak çalışmaya başladı. 2005 yılında Tokyo Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mimarlık Bölümünden Yardımcı Doçent derecesi aldı.[6] Japonya'da konferanslar verdi ve 2005’te Tokyo Üniversitesine Yardımcı Doçent olarak kabul edildi. 2006 ve 2009 yılları arasında uzay ve bilim makaleleri yayımladı ve hem Türkiye’de hem de Japonya’da ücretli veya ücretsiz konuşmalar yaptı.[7] 2009’dan bu zamana dek ise kariyerine, doktora tezine ve yukarıda söylenenlere ait tüm detaylar geniş çaplı bir şekilde şüpheye maruz kalmıştır. 

Tüm Reklamları Kapat

Onun hakkındaki bilgiler son derece şüpheli ve çok büyük bir ihtimalle ileri sürdüğü her argüman yalan, çarpıtılmış veya uydurma olduğu için, bu noktadan sonra yazacağım her şey "iddiaya göre" şeklinde aktarılmak zorundadır. İddiaya göre o, kendinden menkul bir kozmolog (ki hiçbir zaman böyle bir eğitim görmedi), NASA astronot adayı (ki hiç olmadı), Olimpiyatlarda kayak dalında altın madalyanın sahibi (hiç böyle bir ödül kazanmadı), Illinois Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi mezunu (böyle bir şey yok), 2003 SPACEAN Uzay Konferansında sunucu (davet edilmişliği bile yok), Japonya Uzay Fiziği Departmanının bölüm başkanı (böyle bir bölüm hiç var olmadı, halen de yok), Amerikan Onur Madalyası sahibi (ABD Başkanı tarafından verilen en yüksek askeri ödül - kaldı ki Anılır askeri personel bile değildi), Tokyo Üniversitesinin ilk yabancı Yardımcı Doçenti (ki bu üniversite halihazırda pek çok yabancı profesöre ev sahipliği yapmıştır) ve "ATA" adını verdiği ilk uygulanabilir uzay asansörünün proje başkanı (bu, hiçbir zaman gerçek bir proje olmadı).[8] Yine iddiaya göre, 2001 yılında NASA’nın En Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülünü, 2003’te Mükemmeliyet Merkezi Ödülünü, 2004’te Cambridge Üniversitesi Fizik Ödülünü ve 2005 yılında Ulusal Bilim ve Teknoloji Madalyasını aldı. Bu ödüllerin bazılarının gerçek ödül bile olmama olasılığını ama Anılır’ın CV’sinde yer aldıklarını dikkatlerinize sunarım. Ayrıca, T.C. Ulaştırma Bakanlığı tarafından NASA’ya gönderilmiş ilk Türk astronot olduğunu iddia etti; fakat daha sonra belgelerinin ve fotoğraflarının sahte olduğu kanıtlandı. Hürriyet Gazetesi haberine göre NASA astronotu olduğunu iddia etmek için Houston’daki Johnson Uzay Üssü’nde çekilmiş bir hatıra fotoğrafını CV’sinde kullandı.[9] Yine aynı kaynağa göre, yalanları gün yüzüne çıkarılıp da sözleşmeleri ve diplomaları Tokyo Üniversitesince hükümsüz kılındıktan sonra, "o fotoğrafı CV’sine koymanın bir hata olduğunu" ve "zaten istifa edeceğini" söyledi. 

Tokyo Üniversitesindeyken yayımlarında kullandığı verilerin %40’ını ve doktora tezinin %59’unu diğer kaynaklardan aşırmış olduğu iddiası 2009’da gerçeklik kazandıktan sonra, kendisi Şubat 2010’da olan biteni itiraf etmiştir.[10], [11] Ayrıca, NASA Astronot Adayı olarak kabul edildiğine dair hiçbir resmi kaydının olmadığı gösterilmiştir; fakat o, Tokyo’nun genç araştırmacılarına konferans vermek için bu sıfatı kullanmıştır. Türk Hava Kuvvetleri SPACEAN Çalıştay Yayınları, Physical Review Letters, Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi Dergisi (İng: "National Oceanic and Atmospheric Administration" veya kısaca "NOAA") gibi hem akademik dergi makalelerinde hem de bilimsel dergilerde 5 makale yayımlamış olarak gözükmesine rağmen, bu makale konularındaki yeterliği sorgulanmakta olup bu yayınların bir kısmının resmi kaydı bile yoktur.[12] Fakat o, itibar elde etmek ve akademik işler bulmak amacıyla tüm bunları resmi yayınlar olarak kullanmıştır. Anılır’ın iddialarına ve yalanlarına ilişkin suçlamalara ve bulgulara ait bir liste, en geniş kapsamlı olarak, internette yayınlanan Japon analizinde görülebilir.[13]

3. Mağdurlar ve Sonuçlar

Anlaşılacağı üzere çalışanlar ve öğrenciler; Tokyo Üniversitesinin, NASA’nın, bazı bakanlıkların ve Türkiye Cumhuriyeti’nin itibarı; çeşitli ülkelerde Anılır’ın konuşmalarını dinlemiş sayısız katılımcı ve bu çalışmalar için fon sağlayan kurumlar ve yayıncılar dahil, fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere, onun sahtekarlığından etkilenmiş birçok taraf vardır.

Anılır için olası sonuçlar, bütün sahte eylemlerini alenen itiraf etmeyi ve mahkeme önünde yargılanmayı kabulü içermelidir. Kanımca, uzun yıllar boyunca haksız yere kazanmış olduğu paranın iadesi için, ondan ders almak zorunda kalmış öğrencilere yardım amacıyla bir kaynak yaratmalı. Çünkü bu öğrenciler öğrendikleri konuların yanlış olduğunun farkında olmayabilirler ve öğrendiklerini mesleklerinde yanlış icra ediyor olabilirler. Örneğin, olayın geçtiği dönemde Japonya’da bulunan bir blog yazarına göre, sahtekarlık edimi ortaya çıktıktan sonra pek çok Türk öğrenci sorguya alındı ve bu durum, kendileriyle hiç alakası olmadığı halde, onları epey sıkıntıya soktu.[14] Uludağ Sözlük’teki bir yazara göre, Anılır’ın yalanları Japonya’ya yaklaşık 80 milyon dolara mâl oldu.[15]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Dahası, Anılır’ın kitabını basan Türk yayınevinin yayımı durdurması gibi, onun araştırmalarını basan yayımcılar da bu isim altındaki tüm makaleleri geri çekmeli; adlarının yanlış bilgilerle telaffuz edilmemesi için (Anılır’ın atıfta bulunmuş olduğu) araştırmaları ve yazarları gözden geçirmelidir. Onun araştırmalarını referans göstermiş olan araştırmacılar derhal durumdan haberdar edilmelidirler. (Google Scholar’a göre, Anılır’ın araştırmasına toplamda altı defa atıfta bulunulmuştur.) Bunlara ek olarak, onun, sahte gelecek hayalleriyle pek çok kişiyi seferber ettiği ve şayet destek görürse yapabilecekleri konusunda yalanlar düzdüğü de dikkate alınmalıdır. Ne de olsa, Anılır’ın yalan söylemiş olduğu insanlara karşı da bir sorumluluğu vardır. Tüm bu yanıltıcı yalanları ve gerçekliğin çarpık görüntüsünü düzeltmek zor olsa da bu sorunların herhangi birini çözebilecek her türden girişime izin verilmelidir. 

Bu olaylar yaklaşık altı yıl önce meydana geldiğinden geriye dönüp Anılır’ın tüm bu şirketlere, kurumlara ve kişilere verdiği zararı düzeltmek zordur. Ancak, Japon kurumlarına ve diğerlerine zarar verebilecek olası sahtecilik eylemlerine karşı alınabilecek pek çok önlem vardır. Vatan Gazetesi haberinde ve Plagiarism Blog’da da görüldüğü üzere o dönemin rektörü Junichi Hamada, Japonların güven kültürü hakkında birçok şey dile getiriyor:[16], [17]

Şaşkınlık içindeyiz. Bu gerçekten inanılmaz. 130 yıllık tarihimiz boyunca ne bir doktora tezini geri çektik ne de bir akademisyeni kovduk. Anılır’ın tezini kabul eden komiteye soruşturma başlattık. (…) Önceleri, doktor adaylarının kariyerlerini denetlerdik fakat daha sonra doktora tezi sayısındaki artış ve işgücü eksikliği sebebiyle bu işlemi kolaylaştırdık.

Yukarıdaki alıntı, işlemleri kolaylaştırmak ile dikkatsizlik yüzünden ileride sıkıntılar yaşanmaması adına her bir başvurunun dikkatlice denetlenerek işleme alınmasının gerekliliği arasındaki kritik dengenin önemini vurgulamaktadır. 

4. Konuya Dair Etik Bakış Açısı

4.1. Ahlaki Kuramların Bakış Açısı

Konuyu, Yararcılık ile birlikte Bireye Saygı bakış açısından incelemek istiyorum. Bunun iki sebebi var: Birincisi, bu ikisinin karışımı çoğunlukla benimsediğim ahlaki görüş açısını oluşturur; dolayısıyla bu iki görüşün en beğendiğim görüşler olduğunu söyleyebilirim. İkincisi de, bu vaka yararcılığın arkasındaki mantığın neredeyse tam tersine uyduğundan, konuyu bu yaklaşımı kullanarak açıklamayı zorlayıcı, uğraştırıcı, iddialı (ve dolayısıyla eğlenceli) buluyorum.

Bu dönem öğrendiklerimize göre yararcılığı, bir eylemden veya karardan olabildiğince çok insanın olabildiğince çok yarar sağlaması olarak özetleyebiliriz.[18] Diğer bir deyişle, bir eylem veya kararın ahlaka uygun olması için olabildiğince çok sayıda insana getireceği yarar/iyilik miktarını artırmalıyız. Daha önce derslerde tartıştığımız gibi bu görüşe karşı olan birden çok vaka ve karşı-görüş olsa da günlük veya politika, toplum ve çevreyle ilgili hareketlerimizin çoğunun tamamıyla yararcı bir yaklaşım izlediğini düşünüyorum.

Diğer taraftan, tümüyle yararcı bir yaklaşımın olası eksikliklerini dengeleyen en önemli görüş de bireye saygıdır, çünkü bu görüş insanların bir amaca yönelik araç olarak kullanılma niyetiyle nicelenemeyeceğini söyler. Diğer bir deyişle, insan doğuştan gelen bir saygıyı hak ettiği için amaca giden yolda bir araç olarak görülemez (görülmemelidir de). Benim düşünceme göre bu yaklaşım, yararcılığa eksik olan “insan” unsurunu ekler. Bu nedenle bu iki görüşün birbirini mükemmel şekilde tamamladığını düşünüyorum.

Tüm Reklamları Kapat

Bu makalenin önceki bölümlerinde anlatılan olaya bakarsak, Serkan Anılır tarafından yapılan bu sahtekarlık ediminin sadece bir kişinin, o da kendisinin, yararına olduğu, daha önce anlatıldığı gibi olaydaki birçok tarafı da zarara uğrattığı açıkça görülebilir. Bu olayın, daha iyi bir geleceğe ulaşmak amacıyla toplum yararına uzlaştırıcı bir rol üstlenmek yerine, sırf daha fazla para veya itibar kazanmak için insanları daha yaratıcı olmaya iten kapitalist toplumlarda üreyen tipik bir sahtekarlık vakası olduğunu düşünüyorum. Şan, şöhret ve güç kazanmak adına gerçeklerin böyle çarpıtıldığı olayların tümünde olduğu gibi, bu vaka da bencillik, sinsilik ve kötü niyetlilik gibi kritik unsurlar içerir. Bu nedenle, hangi ahlak bakış açısından bakarsanız bakın, yapılanın bir açgözlülük olduğunu kabul etmediğiniz takdirde, Serkan Anılır vakasını “anlaşılır” bulmak için bir çıkar yol bulmak çok zor olacaktır.

4.2. Mesleki Ahlak Kuralları

Anılır vakası sahtekarlıkla dolu olmasının yanı sıra derste de tartışılan NSPE (National Society of Professional Engineers – Profesyonel Mühendisler Ulusal Derneği) Mühendislik Kuralları’nın bazılarına da karşıydı.[19]

Her şeyden önce, mühendislerin yetkin olmadıkları alanlarda icraat yapmamaları gerektiğini kurallar açıkça belirtmektedir. Anılır’ın, uzman veya bilgili olduğunu iddia ettiği alanlarda öyle olmadığı aşikardı ve bu durum, sadece onun yalanları ve hayallerinden etkilenen halk için değil, aynı zamanda derslerine katılan öğrenciler için de büyük bir tehlike arz ediyordu. Eğitim alanı ve seviyesinin çok üstünde olan görev ve sorumlulukları üstlendi, düzmece kariyeri boyunca birçok evrak imzaladı (Hatta sahte evrak düzenledi!), Tokyo Üniversitesinde ve yurtdışında çeşitli görevlerde bulundu, sorumluluklar aldı. 

Tüm Reklamları Kapat

Anılır’ın çiğnediği bir başka kural, hiçbir mühendisin basın açıklamalarında sübjektif ve yanıltıcı sözlere yer vermemesi gerektiği kuralıdır. Anılır’ın açıklamaları, ki bazıları bu raporda verilmiştir, gerçeklikten çok uzak olduğu gibi halkı ve çeşitli kurumların yönetimlerini ve hatta hükümetleri düpedüz aldatma niyetiyle yapılmıştı. Verdiği demeç ve eğitici toplantılarda, yetkin olmadığı konular hakkında konuşmalar yapmış ve hiçbir bilgisi olmadığı alanlarda birtakım gerçekleri açığa çıkardığı iddiasında bulunmuştu.

Anılır’ın açıkça çiğnediği diğer bir kural da, hiçbir mühendisin hileli işler yapmaması gerektiği kuralıdır. Elbette bu kuralı söylemeye bile gerek yok, ancak açıkça görülüyor ki aldığını iddia ettiği yeterlilik belgelerinin hemen hepsinde tahrifat yapmış, alanında edindiğini iddia ettiği her bir tecrübeyi bilerek yanlış vermiş, abartmış ve alanında geldiğini iddia ettiği uzmanlık seviyesi hakkında yalan söylemiştir.

Anılır ayrıca gerçekleri çarpıtmama ile ilgili birçok etik kuralı da çiğnemiştir; şöyle ki: Yetkinlik alanı (eğer yetkin olduğu bir alan varsa!) dışındaki görevleri kabul etmiş, mühendisliğin haysiyetini hiçe sayarak kendi menfaatine çalışmış, kamu yararına hizmet etmeye çabalamamış, kamu görevlilerini ve meslektaşlarını aldatmış, bitirme tezi ve yayınlarında emeği geçen kişilerin adlarını bile vermemiştir, haklarını teslim etmemiştir.

Diğer bir deyişle, Anılır vakası kılavuzda belirtilen “Temel İlkeler”in altısının en az 4’ünü, ayrıca alt bölümlerde verilen ilkelerden birçoğunu, yani topluca “Uygulama Esasları (Prensipleri)” olarak adlandırılan kuralları çiğnemiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Görüş Zorbalığı ve Linç Kültürü

İdeoloji, propaganda ve kabilecilik çağındayız. Politik uyumluluk ve John Stuart Mill’in “hâkim kanaat ve duygunun zorbalığı” dediği sosyal kontrol her geçen gün daha fazla dayatılmakta. Liberal veya sol görüşlü insanlar genellikle birbirlerinden, muhafazakâr veya sağcı rakiplerinin birbirlerinden korktuğundan daha çok korkuyorlar. Sosyal medya ve linç kültürü uyumsuzları adlandırmayı, utandırmayı, dışlamayı, dahası taciz etmeyi kolaylaştırarak kariyerleri ve yaşamları mahvediyor.

Peki bununla mücadele edebilir miyiz?

Birey olarak kendimize dair algımızı ve özgürlüğümüzü yeniden kazanabilir miyiz?

Devamını Göster
₺160.00
Görüş Zorbalığı ve Linç Kültürü
  • Dış Sitelerde Paylaş

5. Çapraz Etki Analizi Matrisi

Bu vaka için, bir Çapraz Etki Analizi Matrisi hazırladım. Etkiler için [-5, 5] tam sayı aralığını kullanmayı seçtim, daha negatif sayılar matristeki ilgili değişkenlere olan etkinin daha kötü olduğunu göstermektedir. Vakanın berbatlığı nedeniyle, değerlerin çoğu negatif çıktı.

CIA Matrisi
CIA Matrisi

Açıkça görülüyor ki, vakanın bütün aktörleri içinde açık arayla en çok etkilenen, (-34 puanla) failin kendisi olmuştur. Kariyeri tümüyle bitmiş, itibarı yok olmuş ve (sahte bir kimlikle çıkmadığı sürece) hiçbir ülkede hiçbir iş bulma imkanı kesinlikle kalmamıştır. Adı internette her yerdedir, zaman geçtikçe sahtekarlıkları daha çok gün yüzüne çıkmakta ve sahte bitirme tezi ile kariyeri daha çok insan tarafından ayrıntılı olarak incelenmektedir.

Taraflar arasında en çok etkilenenler (-25 puanla) Türkiye Cumhuriyeti ve (-22 puanla) Tokyo Üniversitesi'dir. Bu araştırma raporunda verilen bilgiyle de gösterildiği üzere bu ülkelerin adı olaydan çok olumsuz etkilenmiştir. (-11 puanla) JAXA ve (-2 puanla) NASA etkilenen diğer aktörlerdi; bununla birlikte bu vakadaki diğer taraflardan çok daha az zarar gördüler.

Vaka aktörün aldığı kararlar açısından incelendiğinde, bitirme tezinin neredeyse tamamını aşırma (-31 puan), araştırma verilerinde sahtekarlık yapma (-32 puan), bu verilerle yayın çıkarma (-32 puan) ve akademik ve halka açık dersler verme (-31 puan) tercihi, olaydaki birçok partiyi etkiledi ve kesinlikle çok berbat tercihlerdi. Bu kararların genel halk ve akademi çevresinden hangisini daha çok etkilediğini ayırt etmek mümkün değil. Ayırt etmenin zorluğu puanlardan da anlaşılıyor.

Şüphesiz bu eylemlerin çeşitli sonuçları vardı; en önemlileri arasında yasal yükümlülükler (-35 puan), itibar kaybı (-28 puan), öğrencilere verilen zarar (-12 puan) ve finansal kayıp (-6 puan) sayılabilir. Bu raporda tartışılan konu başlıklarının Çapraz Etki Analizi matrisine de aynen yansıdığını görmek çok ilginçtir: İtibar kaybının en belirgin işareti, Anılır’ın daha önce davet edildiği birçok konuşma programının iptal edilmesiydi.[20] Maalesef Anılır’a karşı net bir yasal işlem yapılmamıştır. Bununla birlikte, bu raporda da açıklandığı üzere, bitirme tezi iptal edilmiş ve görevleri elinden alınmıştır. Daha önce bahsedildiği gibi, kesinlikle yargılanmak üzere mahkeme önüne çıkartılması ve hapse gönderilmesi gerektiğini düşünüyorum. 

Bu matrisin dış değişkenleri intihal ve sahte veri üretimi (veya "verileri çarpıtma") edimleriydi, bunlar iç değişkenleri etkiledikleri halde onlardan etkilenmeyen değişkenlerdi. Ayrıca, bu raporun önceki bölümlerinde tartışılan ahlak kuralları, bu karmaşık ve etkili vakanın analizindeki kritik boyutlardır.

6. Sonuç

Akademi çevresinde intihal ve sahtekarlığın birçok örneği bulunduğu halde bir birey olarak Anılır’ın yaptığı dolandırıcılık emsalsizdir. Böyle kapsamlı bir tez sahtekarlığını ve ardı ardına yapılan bu kadar başarılı iş başvuruları, konuşmalar ve makaleler silsilesini incelemek inanılmazdır.

Bu vaka ve onunla ilgili yaptığım ayrıntılı analiz, beni derin düşüncelere sevk eden çok ilginç bilgilere ulaşmam için bir fırsattı. Konu hakkında mümkün olduğunca çok veri toplamaya ve vakayı kaynaklar elverdiği ölçüde net aktarmaya çalıştım. Büyük olasılıkla olmayacağını bilsem de bu vakanın literatürdeki böyle sahtekar faaliyetlerin sonuncusu olmasını umuyorum.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Genel Felsefe Yazı Dizisi

Bu yazı, Genel Felsefe yazı dizisinin 5 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Bebeklerde Ahlaki Davranışlar ve Ahlakın Kökenleri: İnsan Bebekleri "Melek" mi, "Şeytan" mı?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
67
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Grrr... *@$# 19
  • Korkutucu! 17
  • Tebrikler! 15
  • İğrenç! 11
  • Üzücü! 4
  • İnanılmaz 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Güldürdü 2
  • Muhteşem! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Umut Verici! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ Facts and Stats. Plagiarism. (9 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Facts and Stats | Arşiv Bağlantısı
  • ^ U. Team. 3 Examples Of Plagiarism In Renowned Universities You Didn’t Know. (29 Nisan 2015). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Unplag | Arşiv Bağlantısı
  • ^ J. Bailey. Top Plagiarism Scandals Of 2014. (17 Aralık 2004). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: iThenticate | Arşiv Bağlantısı
  • ^ K. Simpson. Rise In Student Plagiarism Cases Attributed To Blurred Lines Of Digital World. (6 Şubat 2012). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: The Denver Post | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Ekşi Sözlük. Serkan Anılır. (7 Eylül 2004). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Ekşi Sözlük | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Research Integrity. Dr. Anilir's Official Positions. (31 Ekim 2009). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Research Integrity | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Imgur. Serkan Anılır'ın En Bomba Yalanları. (9 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Imgur | Arşiv Bağlantısı
  • ^ A. Akimoto. Cv Frauds Revealed By Diligent Online Fact Checks. (16 Ocak 2013). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Japan Times | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Hürriyet. Japonları Kandıran Türk. (3 Mayıs 2010). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Hürriyet | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Asia One. Tokyo University To Crack Down On Plagiarism In Theses. (28 Nisan 2010). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Asia One | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Research Integrity. 59% And Done. (1 Aralık 2009). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Research Integrity | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Google. Serkan Anılır. (9 Ağustos 2019). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Google Scholar | Arşiv Bağlantısı
  • ^ GOO. Misrepresentation Of Career And Falsification Of Information About Scientific Work Of Serkan Anilir. (11 Ekim 2009). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: NE | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Teknik Forum. Ata Uzay Asansoru Projesi'nin Ve Serkan Anilir'in Hazin Sonu Teknik Forum - İtü Öğrencileri Ve Akademisyenleri. (2 Nisan 2010). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Teknik Forum | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Uludağ Sözlük. Serkan Anılır. (28 Haziran 2006). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Uludağ Sözlük | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Vatan Gazetesi. Numaracı Serkan. (3 Mayıs 2010). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Vatan Gazetesi | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Y. Shimbun. 'Academic' Humiliated U. Of Tokyo. (28 Nisan 2010). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Plagiarism | Arşiv Bağlantısı
  • ^ J. H. Smith. (2008). Engineering Ethics: Concepts, Viewpoints, Cases And Codes. ISBN: 978-0976066347. Yayınevi: Texas Tech University.
  • ^ ResearchGate. Nspe Code Of Ethics For Engineers. (1 Nisan 1993). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: ResearchGate | Arşiv Bağlantısı
  • ^ Research Integrity. More Cancellations.... (19 Kasım 2009). Alındığı Tarih: 9 Ağustos 2019. Alındığı Yer: Research Integrity | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 04:45:34 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/424

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Protein
İklim Değişimi
Yaşam
Gözlem
Proton
Sinek
Nasa
Kozmoloji
Uluslararası Uzay İstasyonu
Uzay Aracı
Odontoloji
Doğru
Cinsiyet
Kuşlar
Regülasyon
Aminoasit
Üreme
Uzun
Toplum
Bilgisayar
Deney
Kuvvet
Homeostasis
Gebelik
Yaşamın Başlangıcı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı, et al. Yalanlar Üzerine Kurulmuş Bir Kariyer: Serkan Anılır’ın Doktora Tezi ve Araştırma Sahteciliği Vakası. (17 Haziran 2016). Alındığı Tarih: 22 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/424
Bakırcı, Ç. M., Özdil, A. Ş. (2016, June 17). Yalanlar Üzerine Kurulmuş Bir Kariyer: Serkan Anılır’ın Doktora Tezi ve Araştırma Sahteciliği Vakası. Evrim Ağacı. Retrieved December 22, 2024. from https://evrimagaci.org/s/424
Ç. M. Bakırcı, et al. “Yalanlar Üzerine Kurulmuş Bir Kariyer: Serkan Anılır’ın Doktora Tezi ve Araştırma Sahteciliği Vakası.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, 17 Jun. 2016, https://evrimagaci.org/s/424.
Bakırcı, Çağrı Mert. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. “Yalanlar Üzerine Kurulmuş Bir Kariyer: Serkan Anılır’ın Doktora Tezi ve Araştırma Sahteciliği Vakası.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, June 17, 2016. https://evrimagaci.org/s/424.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close