Tennesin (Ununseptiyum)

Özellikler

Ununseptiyum veya bir diğer adı ile Tennesin, en son keşfedilen elementlerden bir tanesidir. Doğada rastlanmaz; hatta hiç bulunmaz. Tamamen insan eliyle, yapay olarak üretilmiş bir elementtir. Sentetik bir element olduğu için, özelliklerinin çoğu bilimsel olarak henüz kanıtlanamamış durumdadır. Kimyasal sembolü ''Uus'' veya ''Ts'' dir. Atom numarası ise 117'dir; yani bilinen en ağır 2. elementtir. 7. periyodun sonunda yer alan bir halojendir. Ancak görelilik etkileri dolayısıyla diğer halojenlerden oldukça farklı özelliklere sahip olacağı düşünülmektedir: Örneğin, tennesinin diğer halojenlerin aksine anyon oluşturmayacağı ve yüksek oksidasyon durumlarına ulaşamayacağı öngörülmektedir. Buna karşılık, yapılan ilk ölçümler, tennesinin erime ve kaynama noktası ile ilk iyonizasyon enerjisi gibi özelliklerinin halojenlerle uyumlu olduğunu göstermektedir.

Elementin, "kararlılık adası" olarak bilinen bir bölgede bulunduğu düşünülmektedir. Normalde elementler bizmuttan itibaren giderek daha kararsız ve radyoaktif hale gelirler; ancak bazı süper-ağır elementler, bu trendi bozarak daha stabil bir yapıda olabilirler. Bu elementlerin "kararlılık adasında olduğu" söylenir. Sentezlenen tennesin atomları birkaç on ila birkaç yüz milisaniye boyunca kararlılıklarını korumuşlardır.

Bulunma Sıklığı ve Üretimi

Tennesin elementi sentez yani yapay yollarla keşfedilen bir element olduğu için doğada bulunmaz. Ortak Nükleer Araştırma Enstitüsü Laboratuvarında şimdiye kadar sadece 15 tane Tennesium elementi sentezlenebilmiştir.

Uygulama ve Kullanım Alanları

Ununseptiyum elementi henüz yeni keşfedilmiş bir element olduğundan, çevreye verebileceği zararlar hususunda yeterli çalışma bulunmamasından kaynaklı kullanım ve uygulama alanları belirlenememiştir fakat araştırma amaçlı kullanıldığı biliniyor.

Tarihi

Ununseptiyum diğer bir adı ile Tennesin, 5 Nisan 2010 yılında Rus ve Amerikan asıllı bilim insanlarının Yuri Oganessian'ın önderliğinde ortak çalışması sonucu, Rusya'nın Dubna kentinde keşfedilmiştir. Tennesin 2010 yılında sentezlenmiş, 2011 yılında kardeş izotoplarından biri sentezlenerek deney sonuçları doğrulanmış, 2015 yılında keşfi onaylanmış ve 2016 yılında adlandırılmıştır.

Etimolojisi

Tennesin eleminin adı, 2016 yılında ABD’nin Tennessee eyaletine ithafen koyulmuştur. Bunun sebebi, elementin keşfinde en büyük rolü üstlenen Vanderbilt Üniversitesi'nden Joseph Hamilton'un Tennessee Üniversitesi'nde akademisyenlik yapmasıdır.

İlk olarak adı Ununseptiyum (atom numarasına ithafen, Latince 1-1-7 numaralı sayılar) olarak duyurulmuş ve 2016 yılının sonlarına doğru Tennesin ile değiştirilmiştir. Günümüzde bazı periyodik cetveller ''Uus''olarak göstermeye devam etmektedir ve buna bağlı olarak, Ununseptiyum ismi altında kullanımı halen devam etmekte.

Önlem ve Güven

İnsanlar, hayvanlar ve bitkiler üzerinde bilinen bir zararı bulunmayan Tennesin'in radyoaktif özelliği sebebiyle kanserojen ve toksik olabileceği öngörülüyor. Toksik elementlerin bulunduğu halojen grubunda yer alan Ununseptiyum'un çevre için de tehdit teşkil ettiği düşünülüyor.

İlginç Bilgiler ve Diğer

• 2017 yılından itibaren en son keşfedilen element olma özelliğini taşır.
• 2017 yılı itibariyle sadece 15 tane Tennesin atomu sentezlenebilmiştir.
• Tennesin elementinin ismi henüz Türk Dil Kurumu gibi yetkili kurumlarca belirlenememiştir.
• Ununseptiyum'un oda sıcaklığında katı olacağı düşünülüyor.
• Tennesin'in bir yarı metal olduğu öngörülmektedir.
• Ununseptiyum elektrik bakımından iletken bir radyoaktiftir.