Sultan papağanı (Nymphicus hollandicus)

Yetişkin bir sultan papağanı 25 ila 32 cm arası boylara erişebilen bir papağandır. Ancak bu boylarının azımsanmayacak bir kısmı uzun kuyruklarından kaynaklanır. Sultan papağanlarının dış görünüşlerinde dikkat çeken özellikler gri göğüsleri, sarı kafaları, kırmızı yanakları, yassı gagaları ve siyah gözleridir. Sultan papağanlarının doğadaki ortalama yaşam süresi 10-15 yıl arasındadır. Kafes hayatı ömürlerini oldukça kısalttığından, kafes ortamlarında ortalama 7-8 yıl arası yaşayabilirler.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

İlk papağan benzeri kuşların, yaklaşık 60 milyon yıl önce Erken Paleosen dönemde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu erken papağan atalarının fosilleri, Mopsitta tanta gibi soyu tükenmiş türler şeklinde Avrupa'da bulunmuştur. Bu erken papağan atalarının günümüz papağanlarına bazı benzerlikleri olmasına rağmen, özelleşmiş gagalar ve diğer özellikler açısından gelişmemiş oldukları söylenebilir.

Zaman içinde papağanlar çeşitlenmiş ve Dünya'nın çeşitli bölgelerine yayılmıştır. Fosil kanıtları; papağanların Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'da Eosen döneminde yaşadıklarını göstermektedir. Bununla birlikte, papağan çeşitliliği ve evriminin çoğu Güney Yarımküre'de, özellikle Avustralya ve Güney Amerika'da gerçekleşmiştir.

Avustralya, papağan evrimi için önemli bir bölgedir. Kıta, tüm papağan türlerinin yaklaşık olarak %56'sının bulunduğu zengin bir papağan faunasına sahiptir. Avustralya'nın izolasyonu, papağanların benzersiz yollarla evrimleşmesine izin vermiş; böylece papağan türleri farklı formlar, boyutlar ve renkler geliştirmiştir.

Güney Amerika'da da papağanlar önemli evrimsel değişiklikler geçirmiştir. Amazon ormanları, çeşitli adaptasyonlara ve renklere sahip birçok papağan türüne ev sahipliği yapmaktadır. Makavlar (Ara spp.) ve Amazon papağanları gibi en ikonik papağanlar bu bölgelerde bulunur.

Papağanların evrim sürecinde kazandıkları önemli özelliklerinden biri, özelleşmiş gagalarıdır. Papağanların, tohumları ve kabuklu yemişleri kırmak için uyarlanmış güçlü, kıvrık bir gagası vardır. Bu gaga yapısı, çevrelerindeki geniş bir yem kaynağı çeşitliliğine ulaşmalarını sağlar. Ek olarak, papağanların güçlü çeneleri ve dil kullanımları, nesneleri manipüle etme ve kavrama konusunda yardımcı olur.

Papağan evriminin dikkate değer bir diğer yönü, gelişmiş bilişsel yetenekleridir. Papağanlar; problem çözme, insan konuşmasını taklit etme ve karmaşık sosyal davranışlar sergileme gibi özelliklere sahip kuşlardır. Beyinlerinin vücuda oranları primatlara benzerlik gösterir ve yüksek düzeyde bilişsel gelişime işaret eder.

Genetik çalışmalar açısından, araştırmacılar papağan türleri arasındaki evrimsel ilişkiler hakkında ilginç bulgular elde etmiştir. DNA analizi, Yeni Zelanda'nın sembolik uçamayan papağanı olan kakaponun Yeni Zelanda'daki diğer papağanlardan ziyade Yeni Kaledonya'daki soyu tehlike altında olan uçamayan papağanlara daha yakın olduğunu ortaya koymuştur.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Sultan papağanlarının doğal habitatları Avusturalya'dır. Bu kuşlar genel olarak tropikal ve ılıman bölgelerde yaşarlar. Sultan Papağanları yuvalarını ağaç kovuklarına yaparlar ve günlerinin çoğunu ağaç dallarındaki gölgelerde dinlenerek geçirirler. Günümüzde bu canlıların azımsanmayacak kadar çoğu kafeslerde yaşamaktadır.

Davranış

Sultan papağanları genelde tıslamalar, ıslıklar ve yüksek sesli kısa çığlıklar şeklinde ses çıkarır. Pek çok papağan gibi sultan papağanlarının da sahip olduğu taklit etme özelliği, 1 yaşından sonra gözlemlenebilir.

Sultan papağanları çoğu kuş türünün aksine tek eşli canlılardır. 6-7 aylıkken çiftleşmeye hazırdırlar ve çiftleştikten 2-3 hafta sonra yumurtlarlar. 18-20 gün sonrasında ise yavrular yumurtadan çıkar.

Baba kuş bu süre içinde yuvayı düşman yırtıcılardan korur ve aynı zamanda sürekli olarak anneye besin takviyesi yapar. Ayrıca erkek sultan papağanları bir süre yumurtaların veya yavruların üzerlerine yatabilirler.

Sultan papağanları, doğumlarından sonraki 35 güne kadar anneleri ve babalarından bakım alır. 1-2 aylık oldukları zamansa yuvadan çıkartılırlar. Cinsiyetlerinin anlaşılması için bazı yöntemler vardır. Genel olarak dişi Sultan papağanları daha renksiz, erkekler ise daha canlı renklere sahiptirler. Ayrıca çıkardıkları seslere bakılarak da cinsiyet tayini yapılabilir.

Diyet ve Metabolizma

Sultan Papağanları genelde tohum, çekirdek, sebze, meyve ve bazı hayvansal gıdaları tükettir. Alt gaga adı verilen ve hareket edemeyen gagalarını çekirdek kabuklarını kırmak veya tohumları ve sebze ve meyveleri soymak için kullanırlar.

İnsanlarla Etkileşim

Sultan papağanlarının insanlarla etkileşimi Avrupalıların coğrafi keşifleri ile başlamıştır. Avrupalılar bu hayvanları dünyanın çeşitli yerlerine yaymışlardır. Genellikle cana yakın davranışlar sergilerler.

Gözlem Bilgileri

Bu tür Evrim Ağacı veya katkı sağlayanları tarafından gözlemlenmemiştir.