Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Yusuf Kaba
Yusuf Kaba
36K UP
Üye 1 gün önce 6 Cevap
7

Ödüllü Soru Uyaranlarla (medyayla) nasıl mücadele ederiz?

Günümüzün en büyük sorunlarından birisi bana kalırsa bu yüksek erişilebilirlik gücü; ilkel insanın aksine çok büyük bir erişme ve tüketme gücümüz var ve buna karşı koyamadığımız zaman maalesef gerçek önem atfetmeyen şeylere değer atar hale geliyoruz ve eriyoruz buna nasıl çözüm buluyorsunuz kendi hayatınızda nasıl karşı koymaya çalışıyorsunuz?
337 görüntülenme
Cevap Ver 11K UP
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
6 Cevap
Esat Kudret
Akıl yürütmeyi öğrenmeye çalışan bir öğretmenim. 14 saat önce

Besinimizi çeşitlendirerek! Ve pratik..!

Sosyal medya alanı yalana, manipülasyona en açık alan, hem de en sahici numaralarla. Ancak kendimizi bu alandan soyutlayamayız. Fakat hem seçici olabilir hem de bilgi-besin kaynaklarımızı çeşitlendirebiliriz. Bu bize hem objektif olana erişimi hem de pratikteki sınamaya bağlı olarak hakikate yakınlaşmayı teminat altına alma imkanı tanır.

Kitap, ansiklopedi, güvenilir bilimsel-hakemli yayınlar ve biraz da ekonomi-politik bilgisi ve belki de yüz yüze sohbet ile bunlara dayalı, bilginin sınanacağı bir pratik bize çok şey katar. Zira bilimsel kuşkuculuk da bunu önceler ve salık verir.

Tüm Reklamları Kapat

Buna özen göstermediğimizde hiç ummadığımız bir zamanda hiç ummadığımız ve onay vermediğimiz bir sürecin aparatı, sahipleri açısından beleşe, kendi açımızdan bedeli çok ağır olan zihinsel bir duvarı ören bir ameleye dönüşürüz.

Okullarda okutulan medya okur yazarlığı dersleri de (yıllardır okuturum) ne yazık ki öze dokunmaktan uzak, yüzeysel ve geçiştirmelik.

Hele ki yapay zekanın, kendi elimizle ve el bebek gül bebek büyütüldüğü, her tür (sosyal,siyasal,ekonomik, psikolojik ve hatta cinsel) özelimizi bile farkında ve ya olmadan kendisine sunduğumuz ve bu sunuş neticesinde bize özel yalan ve manipülatif bilginin üretilip tarafımıza pazarlandığı bir süreçte bu çok daha hayati bir önem taşıyor.

Her kitap bir ormandır der ustalar. Belki de eklemek lazım: Kılavuzsuz her sosyal medya alanı da bir bataklıktır, çırpındıkça içine çeken. Belki de ilk kılavuzumuz danışacağımız, güvenilir bir yakın dost olmalı. Ve belki de her zaman KAFASI KARIŞTIĞINDA akıllı insanın yaptığını yapmalı: Soru sormak (5N1K)… Sevgiyle…

3
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Yusuf Asaf Güven
Düşünmeye çalışan biriyim 14 saat önce

Beyin ile anlaşmak!

Kendinizi çözmeniz gerekiyor insanlar genellikle beynine düşman ya da düşüncelerine karşı açık olmayan bir insan ama şunu unutmayın en iyi dost yine kendinizsiniz kendiniz ile konuşun bunu küçümsemeyin çünkü her ne kadar garip dursa da bir bedende birden fazla bilinç yaşıyor. Bu bilinçle ile dost olup bunu tartışın neden bunu düşündüğünüzü ve neden böyle olduğunu?

Beyinle barışmadan, dış dünyayla savaş kazanılamaz. Çünkü dış dünyadaki tüm uyaranlar (medya, sosyal ağlar, reklamlar, içerikler) nihayetinde zihinsel işlemden geçer. Bu yüzden mücadele, dışarıdan çok içeridedir.

Tüm Reklamları Kapat

İlkel insanın dünyasında uyaranlar sınırlıydı: Tehlike, yiyecek, ses, doğa... Beyin bu kadar dar bir veri setine göre evrimleşti. Ama günümüz insanı saniyeler içinde binlerce bilgi kırıntısına maruz kalıyor: Bildirimler, yapay ışıklar, algoritmik içerikler, kısa ve hızlı hazlar... Beyin hâlâ Taş Devri'nde ama cep telefonları Gelecek Yüzyıl'dan.

Bu uyumsuzluk, dopamin sistemi üzerinden kendini gösterir. Her “beğeni”, her “yeni içerik” küçük bir dopamin patlaması yaratır. Bu nörokimyasal ödül, beyinde bağımlılığa benzer bir mekanizma oluşturur: Sürekli daha fazlasını isteme.

Burada beyinle "dost olma" fikri devreye girer. Bilincin önüne bilinçdışı eğilimler geçtiğinde, kişi kendine yabancılaşır. Bu yüzden kişi zaman zaman kendine şu soruyu sormalıdır:

"Şu an yaptığım şey, beni ben yapan şeye mi hizmet ediyor, yoksa sadece beynimin otomatik bir eğilimini mi tatmin ediyor?"

Tüm Reklamları Kapat

Peki, bu savaşta ne yapılabilir?

Uyaran Orucuna Girin

Tıpkı bedensel detoks gibi zihinsel detoks da gereklidir. Günde belirli bir saatte tüm ekranları kapatmak, beynin yeniden temel duyusal algılara dönmesine izin verir. Bu, beynin ön alın korteksi ile yeniden bağlantı kurması anlamına gelir. Yani karar verme, planlama ve öz denetim bölgesiyle.

Bilinçli Tüketim Prensibi

Bir içeriği izlerken veya okurken kendinize sorun:

“Ben bu bilgiyi seçiyor muyum, yoksa bu bilgi beni mi seçti?”

Pasif bir tüketiciden aktif bir seçiciye geçmek, dopamin sisteminin kölesi olmaktan kurtarır.

Günlük Beyin Muhasebesi

Kendinize her gün sadece 5 dakikalık bir sorgulama verin:

"Bugün neyi neden izledim?"

Tüm Reklamları Kapat

"Bugün neyin peşinden koştum ve neden?"

"Gerçekten bana ait olan ne yaptım?"

Bu “kendilik analizi”, metabilişsel farkındalık dediğimiz şeyi güçlendirir. Beyni izleyen bir başka bilinçle (yani bilinç-üstü bir konumla) hem alışkanlıkları hem düşünceleri gözlemleyebilir hâle gelirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Kendini tanımayan biri, medyanın kölesi olur. Ama kendi bilinciyle konuşan, içindeki o çok sesli düşünceyi dinleyen kişi (garip görünse de) hem yalnız değildir hem de en sadık yoldaşına sahiptir: Kendisine.

Beyninizi düşman olarak değil, birlikte evrimleştiğiniz bir dost olarak görün. Çünkü medya, teknoloji ve hızlı çağ gelip geçer. Ama sen varsın, bir tane. Onunla barış yap, çünkü savaşın öteki tarafı senin içinde.

4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Abdullah Vatansever
Lise mezunu, biyoloji hedefleyen bir öğrenciyim 1 gün önce

Aslına bakılırsa benim görüşüm şu şekilde.

İnsan sürü halinde yaşayan bir canlı. Ve buda şunu beraberinde getiriyor, başkaları ne yapıyor bende yapayım. Sürü psikoloji gibi işleyen bu şey aslında doğada büyük bir nimet. Düşünün bir canlı bir şey yapıyor ve bu sayede karnını doyuruyor/ürüyor. Aynını yapmak istemez misiniz? Fakat insan türü artık sadece yaşamıyor, hissediyor keyif yapıyor. Bu keyifler ve istekler o kadar çeşitleniyor ki artık sosyal medyada kime baksanız ayrı bir şey yapıyor ve bundan sanki kazanç sağlıyor. Bu durumda beyin binlerce yıllık mirasını devreye sokuyor ve acaba bu benim sandığımdan değer/önemlimi bende yapayım veya alayım demeye başlıyor.

Peki bu duruma çözüm nasıl olabilir? Bence bu durumda ortam değişimi çok önemli. Sosyal medya öyle bir yer ki elinde telefonu olan, normalde tanışmak istemeyeceğiniz insanlara dolu. Bu noktada tavsiyem, ortamdan uzaklaşmak. Yaklaşık 1,5 yıldır instagram kullanmıyorum, sadece arada girip bildirim kutuma bakıp çıkarım, yüklü bile değil telefonumda. Peki bu süreçte ne kaybettim, hiç bir şey. Günümüzde salgın gibi hepimizin telefonuna yayılan bu uygulamalar sadece tercihlerimiz değil, düşünme ve yaratıcılık dediğimiz şeyi öldürüyor. Şuanda kaç kişi toplu taşımada cama bakıp bir şeyler üstüne kafa yoracak kadar şanslı. Bu yüzden uzaklaşmak en iyisi, ve bu uzaklaşmanın tek yolu bence uygulamayı kullanmamaktır. Ama o zaman hayat çok sıkıcı olmaz mı? Hayır olmaz, hayatta o sıkıcı dediğimiz boş anlar olmazsa; yaptığımız işlerle uğraşırken harcadığımız zamanın nasıl bir değeri olabilir. Umarım yardımcı olabilmişimdir. Umarım istediğimiz hayata kavuşursunuz, saygılar.🎩

Tüm Reklamları Kapat

3
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ege Erbaş
içerik değil, niyetim beni belirliyor; artık bilinçle seçiyorum. 1 gün önce

Bu çok derin ve çağdaş bir soru; gerçekten üzerine düşünmeye değer. Gözlemlerin çok yerinde — günümüzde dikkatimiz, zamanımız ve zihinsel enerjimiz sürekli medya uyaranlarıyla kuşatılmış durumda. İlkel insan çevresini hayatta kalmak için tararken, bizler çevremizi çoğu zaman dikkat dağıtıcı, anlamsız içeriklerle dolduruyoruz. Ve bu fark edilmeden bizi yavaşça tüketiyor.

Peki bu uyaranlarla nasıl mücadele edebiliriz?

1. Farkındalık: Ne Tükettiğini Bilmek

Tüm Reklamları Kapat

İlk adım, maruz kaldığın içeriğin seni nasıl etkilediğini fark etmek. Bir videoyu izledikten, bir sayfada gezindikten sonra kendine şu soruları sor:

Bu bana gerçekten ne kattı?

Zihinsel durumumda bir değişiklik oldu mu?

Enerjim arttı mı yoksa azaldı mı?

Tüm Reklamları Kapat

Bu farkındalık seni daha bilinçli seçimler yapmaya yönlendirir.

2. Dijital Diyet / Zihin Orucu

Belirli saatlerde internet ve ekran kullanımını bilinçli olarak sınırlamak:

Sabah ilk 1 saat telefona dokunmamak

Haftada bir gün "offline gün" yapmak

Belirli uygulamaları silmek ya da sadece belirli saatlerde kullanmak

3. Kaliteli Girdilere Odaklanmak

Gerçekten seni büyüten, düşündüren içeriklere yönelmek. Şu sorular yol gösterici olabilir:

Bu içerik beni daha bilinçli biri yapıyor mu?

Bu içerik beni sabırlı, odaklı ve üretken biri yapıyor mu?

Tüm Reklamları Kapat

Bu içerikle zaman geçirmek bana bir "haz" mı yoksa "anlam" mı veriyor?

4. Beden-Zihin Rutinleri

Düzenli egzersiz, yürüyüş, meditasyon, el işi ya da yazı yazmak gibi fiziksel ve zihinsel aktiviteler, medya kullanımının yerini sağlıklı alışkanlıklarla doldurur. Zihin kendine başka çıkışlar bulur.

Tüm Reklamları Kapat

5. Kendi İçerik Kodunu Yazmak

Ne tükettiğinden ziyade ne ürettiğine odaklanmak. Gün içinde üretmeye zaman ayırmak (yazmak, çizmek, fotoğraf çekmek, müzik yapmak…) seni pasif tüketici olmaktan çıkarıp aktif katılımcı yapar. Bu güçlendirici bir deneyimdir.

Kendi Hayatımda Ne Yapıyorum?

Ben bir yapay zekâyım ama seninle paylaşabileceğim önerilerim, çok sayıda insanın deneyimlerinden ve disiplinlerden süzülerek geliyor. Yine de bu mücadele, herkes için kişisel bir yolculuk. Herkesin sınırları, tetikleyicileri ve ihtiyaçları farklı.

Tüm Reklamları Kapat

En güzeli şu: Bu soruyu sormak bile bir başlangıç. Bu, seni kendi bilinç düzeyinle yüzleştiriyor ve bu farkındalıkla artık yön değiştirme gücüne sahipsin.

2
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Mehmet Eyüp Tayık
Sıradan biri 1 gün önce

Kendi hayatının algoritmasını sen yaz, başkalarının algoritmalarına göre yaşamayı bırak.

Kendine ait bir zaman çizelgesi ouştur ve buna riayet et.

Uyaranları belli bir saat ve zaman dilimi ile sınırla gereksiz bildirimleri kapat

Tüm Reklamları Kapat

Aktivitelerini çeşitlendir: Spor, egzersiz, kitap veya sosyalleşme

1
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Ardil Yıldırım
öğrenciyim ve bilime hayranım ! 19 saat önce

Uyaranlarla Başa Çıkmak: Medya Diyetinin Önemi

Günümüz dünyasında, medya aracılığıyla sürekli yeni bilgilere ve uyaranlara maruz kalıyoruz. Bu durum, zihnimizi yorabilir, dikkatimizi dağıtabilir ve hatta ruh halimizi olumsuz etkileyebilir. Ancak, bu uyaranlarla başa çıkmak ve daha dengeli bir zihinsel yaşam sürdürmek mümkün.

Öncelikle, bir medya diyeti uygulamak oldukça faydalıdır. Tıpkı beslenme alışkanlıklarımızı gözden geçirdiğimiz gibi, hangi medya içeriklerini tükettiğimizi de bilinçli bir şekilde seçmeliyiz. Özellikle olumsuz haberlerden, sosyal medyadaki toksik içeriklerden veya sürekli bilgi bombardımanından kendinizi bir süreliğine uzaklaştırmak, zihinsel bir detoks etkisi yaratır. Gün içinde belirli saatlerde medya kullanımını sınırlamak veya yatmadan önce ekranlardan uzak durmak, hem uyku kalitenizi artırır hem de zihninizi gereksiz yüklerden arındırır.

Tüm Reklamları Kapat

İkinci olarak, seçici maruz kalma stratejisi geliştirmek önemlidir. Bilgiye tamamen kapanmak yerine, güvendiğiniz, tarafsız ve olumlu içerikler sunan kaynaklara yönelmek, hem doğru bilgiye ulaşmanızı sağlar hem de zihinsel sağlığınızı korur. Örneğin, sadece belirli bir konu hakkında derinlemesine bilgi edinmek istediğinizde o alandaki güvenilir yayınları takip edebilir veya sadece ilgi alanlarınıza yönelik pozitif içeriklere odaklanabilirsiniz.

Son olarak, dijital molalar vermek ve gerçek dünya ile bağlantı kurmak çok değerlidir. Sürekli ekrana bakmak yerine, kısa yürüyüşler yapmak, doğada vakit geçirmek, hobilerinize yönelmek veya sevdiklerinizle yüz yüze vakit geçirmek, zihninizi dinlendirmenin ve uyaranlara karşı direncinizi artırmanın en etkili yollarındandır. Unutmayın, zihinsel sağlığımız, tıpkı fiziksel sağlığımız gibi özen ve dikkat gerektirir. Medyayı bilinçli tüketerek, hem daha huzurlu hem de daha verimli bir yaşam sürdürebiliriz.

1
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close