Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
1

Ucuz ve teknolojik dünya mümkün mü?

Elektrik,ısıtmadan tut soğutmaya kadar her alanda işe yarıyor.Ama pahalı olduğu için heryerde kullanamıyoruz.Ucuz olsa,fön makinesinin ittirme kuvvetinden esinlenerek basit bir füze bile yapılabilir.Evler,fırını ısıtabilen elektrikle ısıtılabilir.Ama en büyük sorun maliyet.Bu maliyet nasıl ve ne kadar azaltılabilir?Buna ihtiyacımız var.
207 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Yunus Emre Çelik
Öğrenci, Okur

Bugün dünyadaki bütün ekonomik etkinlikler birbirine bir noktada bağlı. Yani Türkiye'de harcayacağınız ₺1 Sri Lanka'da da Bolivya'da da etki oluşturmakta. Bunun nedeni artık "takas" yapmak yerine "para" kullanıyor olmamız. Para kullanarak tüm ürün ve hizmetler için ortak bir piyasa yaratılır ve her birinin karşılıklı değeri ortaya çıkar. Tüm bu karşılıklı değerler bütün dünyadaki her ürün için mevcuttur. Herhangi birinin değeri değişirse bu diğer hepsine etki eder. Bu noktada elektriğin maliyetinin ve dolayısıyla değerinin azaltılmasına bakalım:

Öncelikle elektriğin değerini belirleyen tek etmen maliyeti değildir. Diğer tüm ürün ve hizmetler gibi piyasadaki karşılık oluşturduğu değerdir. Bu karşılık değer en temelinde arz- talep dengesi yoluyla bulunabilir ancak günümüzde iktisatçılar bizi çok daha karmaşık hesaplara getirdiler. Ancak zaten soruda belirtilen maliyet elektriğin üretim maliyeti değil, tüketim maliyetidir. Yani son kullanıcı için elektriğin fiyatı düşürülse herkes daha fazla üretim yapar herkes daha yüksek fayda sağlar değil mi? Değil, ne yazık ki. Çünkü elektrik hizmetinin fiyatı düşürüldüğünde piyasada oluşan karşılık değerlerin dengesi bozulur ve yeniden bir denge arayışına girer. Ve tahmin edin denge nerede son bulur? Yine eski olduğu yerde. Fiyatlarla doğrudan oynamak dengeyi değiştirmek için çok aciz ve etkisiz bir yöntemdir. Kısa vadede ulaşılmak istenen sonuca erişilebilir ancak uzun vadede piyasa kendi dengesini yeniden kuracaktır. Çünkü piyasa kimsenin yönetiminde değildir. Piyasa, doğanın ta kendisidir. Otomatik işler. İnsanın içindeki güdülere göre hareket eder. Evet belki başka bir zeki canlı piyasamıza etki edecek olsaydı bu doğal süreç biraz topallardı ancak oradan yeni bir piyasa düzeni doğar ve yeni denge orada olurdu. Şimdi, iktisatçı değilim ancak bildiğim kadarıyla bu dengeye ulaşma durumunu aşağıda anlatayım. Bir gün birileri daha ayrıntılı ve bütün bir anlatımda bulunur diye ümit ederek;

Tüm Reklamları Kapat

Elektriğin fiyatı düşerse herkesin elektrik tüketimi doğrudan artar. Fiyatın ne kadar düştüğüne göre bu artış elektrik üretim miktarını bile geçebilir. Genelde bir sorgulama sırasında kullanılan iki uç örnek yöntemiyle düşünelim. Öyle bir talep oluştu ki elektrik üretimi yetersiz geldi. Bu durumda elektrik üreten bir işletme kimin onun ürettiği elektriği daha çok istediğini ölçmek ve ona vermek isteyecektir. Bunu ölçmek için çok uzun yıllardır kullandığımız ve sistematiğini tam olarak olmasa da çözümlemeyi başardığımız bir şey var: para. İşte elektrik hizmeti sunan şirket burada elindeki elektriği en çok hak edene, en güçlüye, ona en yüksek kar getirene vermek isteyecektir. Devlet ne kadar sınırlarsa sınırlasın insanları ekonomik anlamda bir yere kadar sıkıştırabilir. Yani burada tavan fiyat konulup elektriğin öyle satılması söz konusu değildir. Çünkü o zaman elektrik üreten kimse kalmaz. Bu mekaniklere göre elektriğin fiyatı git gide artacaktır. Bir noktada fiyatlar artmasına karşın kar oranı yükselmeyecektir. O zaman fiyatlar düşmeye başlayacaktır. Sonra yeniden ve yeniden. Böylece denge konumuna ulaşılacaktır. Peki bakalım acaba fiyatları düşürdükten sonraki denge noktamız öncekiyle aynı mı? Kuramsal olarak aynı gibi gözükebilir. Ancak burada elektrik sıkıntısı çekildiği dönemde insanların gözünde elektrik daha değerli bir kavram haline gelebilir. Dolayısıyla böyle bir şey yapmak elektriğin fiyatını daha da artırabilir. Bir sava göre insanlar elektrik yerine başka bir yöntem kullanmaya başlayabilirler. Ancak o yöntem elektrikten gerçekten daha kullanışlı değilse eninde sonunda herkes yeniden elektrik kullanmaya dönecektir. Eğer daha kullanışlı bir yöntemse tüm elektrik kullananlar oraya geçecektir ve zamanla yeni denge "yeni yöntem piyasasında" kurulacaktır. Bunu geçmişte gördük. Aslında hala görüyoruz. Petrol kaynaklı yakıtların elektriğe dönüşümünü şu an canlı olarak izliyoruz. Eğer elektrikli araçlar kendilerini kanıtlayamazlarsa piyasayı asla ele geçiremezler.

Kısacası tüm bu ekonomik etkinlikler birilerinin yönetiminde veya tekelinde değil. Her biri doğada yağmur yağması kadar doğal ve olağandır. Ucuz ve teknolojik bir dünya da şu an zaten içinde yaşadığımız dünyanın kendisi. Daha önce hiçbir şey bu kadar ucuz ve teknolojik değildi. Gelecekte de bundan dahası olacak. Biz bugün elektriğin fiyatını ucuzlatarak veya bir takım teknolojileri tüm insanlığın tabanına yayarak bir şey elde edemeyiz. Ancak ekonomik bir karmaşa ve dengeye gelme sürecinde çekilen sıkıntıları elde edebiliriz. Doğanın yasalarıyla oynayamayız.

Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Görkem Öge
Kozmoloji meraklısı.

Maliyet azaltılır ama bunun fiyatlara hiç bir etkisi olmaz.

Neden olsun ki? İnsanlar daha ucuz elektrik tüketebilsin diye mi? Bu neden istensin? Elektrik üreterek para kazanan kişi, şirket ya da ülkeler neden daha az para kazansın?

Tüm Reklamları Kapat

Dünyadaki kaynakların hiç biri, insanlar daha ucuz, kolay, mutlu, rahat yaşasın diye biçimlendirilmez. Kapitalizm böyle bir şey. Diyelim ki ben, normalde 10 birime mal olup 12 birime satılan bir ürünü, 1 birime mal edebilecek bir üretim teknolojisi buldum. Onu neden 11 liraya satmak varken 2 liraya satayım? Diğer seçenek 12 lira ise ben 11 liraya satarım zengin olurum.

Maliyetler azaltılabilir ama bu fiyatı çok da değiştirmez. Çünkü kapitalizmde fiyatları maliyetler değil arz talep dengeleri belirler. Microsofta 1 dolara mal olan bir işlemci piyasada 100 dolara satılır. Satılıyor zaten. Atıyorum 64 gblık bir flash belleğin maliyeti 1 dolar ama fiyatı 10 dolar. Neden? Maliyetle hiç ilgisi yok.

Hiç bir şirket patronu, insanlar ucuz, rahat, kolayca alıp tüketebilsin diye daha pahalıya satabileceği bir ürünü ucuza satmaz. Talep çok üretim az ise 1 liraya mal olan şey 100 liraya satılır. Bill Gates nasıl 130 milyar dolarlık bir servete sahip oluyor? Böyle işte. Bir teknoloji icat etti, onu geliştirdi ve günlük kullanılır hale getirdi. Şimdi çok düşük maliyetlerle ürettiği şeyleri gayet yüksek fiyata satıyor. Kapitalizm böyle bir şey.

118 görüntülenme
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close