SpiderHead Filmindeki Gibi Bir Makine İcat Edilebilir Mi? İcat edilseydi hormonlara ve dolayısı ile davranışlara hükmetmek ne derece mümkün olurdu?

Örümcek Kafa filmi, duyguları ve algıları zihin değiştiren ilaçlarla manipüle etme fikrini araştıran bir bilim kurgu-psikolojik gerilim filmidir. Film, ünlü Amerikalı yazar ve yaratıcı yazarlık profesörü George Saunders'ın kısa öyküsüne dayanıyor. ^[1]

Böyle bir makinenin icat edilme olasılığı, hormon kontrol teknolojisinin mevcut durumuna bağlıdır. Hormonlar; stres, ruh hâli, büyüme ve üreme gibi çeşitli fizyolojik ve psikolojik süreçleri düzenleyen kimyasal habercilerdir. Adrenal bez, tiroid bezi ve gonadlar gibi endokrin bezler tarafından salgılanırlar. ^[2]

Hormon salınımını etkilemek için ilaçlar, ameliyat veya gen terapisi gibi bazı mevcut yöntemler vardır. Ancak bu yöntemler genellikle "invaziv"dir, geri döndürülemez veya yan etkileri vardır. Hormon salınımını kontrol etmenin daha kesin ve invazif olmayan bir yolu, endokrin bezlerine enjekte edilebilen ve zayıf bir manyetik alanla aktive edilebilen, manyetik nanopartiküller kullanmak olacaktır. Bu teknik, adrenalin ve kortizol gibi stres hormonları üretmek üzere böbrek üstü bezini uyarabilir. MIT araştırmacıları tarafından kemirgenler üzerinde denenmiştir. ^[4]

Ancak bu teknik henüz ilk aşamalarındadır ve insanlarda test edilmemiştir. Böyle bir makine icat edilip güvenli ve etkili bir şekilde kullanılmadan önce ele alınması gereken birçok zorluk ve etik sorun vardır. Örneğin; nanopartiküllerin özgüllüğünün ve doğruluğunun nasıl sağlanacağı, istenmeyen bağışıklık reaksiyonlarının veya toksisitenin nasıl önleneceği, hormon salınımının dozajının ve süresinin nasıl düzenleneceği, hormon manipülasyonunun beyin ve davranış üzerindeki etkilerinin nasıl izleneceği ve değerlendirileceği ve deneklerin özerkliğine ve rızasına nasıl saygı gösterileceği gibi... ^[3]

Dolayısıyla sorunuzun cevabı, "Örümcek Kafa" filmindeki gibi bir makinenin henüz mümkün olmadığı ancak imkansız da olmadığı biçiminde verilebilir. Bunu gerçeğe dönüştürmek için çok sayıda bilimsel ve teknolojik ilerlemenin yanı sıra etik ve sosyal hususlar da gerekecektir. Hormonları ve dolayısıyla davranışları kontrol etmenin ne ölçüde mümkün olacağı; hormonların türü, miktarı ve zamanlamasının yanı sıra hormonal tepkileri etkileyen bireysel farklılıklara ve çevresel faktörlere bağlı olacaktır. Hormonlar davranışın tek belirleyicisi değildir; ancak her biri duyguların, bilişin ve motivasyonun modüle edilmesinde önemli bir rol oynar.