Sıcaklık nasıl yayılıyor?

Sıcaklık çok 'insansı' bir ifade aslında. Yani bizim hissimize dayanıyor bu ifade tıpkı soğukluk gibi. Aslında temelde olan şey atomların titreşimlerınin ve kinetik enerjilerinin artması. Bizler kendi hislerimizi veya algı sınırlarımızı kavramlara aktararak tanımlar ve kavramlar üretiyoruz. İnsan olarak kendi algılarımızı ve algılarımıza dayanan nitelemeleri bir kenara koyarak düşünür ve evreni kavrar isek adeta "aradan çekileceğimiz" için evrendeki temel durumların aslında ne olduğunu daha rahat kavrarız. Çünkü kavramsal temelde algısal nitelemelerimizin işin içine karışması farklı nitelemelere dayanan yeni kavramlar türemesine neden oluyor. Bu da çoğu zaman temel durum yerine dolaylı nitelemelere neden oluyor ve konunun özünü anlamamıza engel oluşturuyor. Aynı şey örnek vermek gerekirse ışığın durumu için de geçerli biz genelde algılarımiza kapılıp sadece algı sınırlarımızda kalan görülebilir ışığa sadece 'ışık' diyoruz. Oysa radyo dalgaları da ışıktır biz görmesek de. Tek fark bizim görme algımızın dışında kalacak şekilde daha düşük dalga boyuna sahip olmasıdır.

Bu soruyu bir insanın sıcaklığını kaybetme yollarını anlatarak da cevaplayabiliriz. Bir insan kendi vücut sıcaklığını 4 temel yolla kaybeder.

1- Radyasyon

2- Terleme

3- Konduksiyon

4- Konveksiyon

Guyton and Hall Fizyoloji

Vücut sıcaklığımızın büyük bir kısmı radyasyon ile kaybedilir. Peki nasıl olur bu. Genel olarak kızılötesi ışık yayılımı ile olur. Ortamdan daha sıcak olan herhangi bir nesneyi o ortama koyduğumuzda o cismin çevresindeki atomların dış yörüngelerindeki elektronlar iç yörüngelere geçer. Daha düşük enerji seviyesine geçer. Aradaki bu enerji farkı ise kızılötesi ışık olarak çevreye saçılır. Çok ilginç bir olay ise çevre sıcaklığı vücut sıcaklığımıza yaklaştığında ya da geçtiğinde bu radyasyonun azalmasıdır.

Sorulan sorudaki önerge ise aslında yanlıştır. Karanlık odanın içi foton doludur. Ancak insan gözü bazı dalgaboylarını göremez. Hatta elektromanyetik spektrumun çok küçük bir kısmını görebilir ki bu kısmada "görülebilir ışık" denilir.

Belli bir enerji verilen bazı atomlar titreşmeye başlar, bu titreşimler sonucunda bazı dalgalar oluşur. Bu dalgalara mikrodalga denilir. Mikrodalga fırının içindeki yiyecekleri ısıtan enerji budur. Ya da cep telefonumuzda konuşurken kulağımızı ısıtan ışınlar bunlardır.

Terleme kabaca vücut yüzeyimizde buharlaşan havanın buharlaşırken altındaki cildimizi soğutması ile olur.

Konduksiyon, çevredeki hava akımının vücudumuz ile ısı alış verişi yapması sonunda oluşur.

Konveksiyon ise vücudumuza dokunan nesneler ile ısı alışverişi yapmamız sonucunda meydana gelir.