Semavi dinlerdeki tanrı neden kendine ibadet edilip sığınılmasını ister? Bu insanca bir davranış olamaz mı?

Bu, durumu nasıl açıkladığınıza bağlı olarak değişir. Eğer savunulan Tanrı modelinin insan biçimli bir Tanrı olmadığı konusunda hemfikirseniz insana yaptığınız benzetmelerden uzak durmanız gerekir.

Bir insanı doğuran -Yaratmaya benzetilir.- annenin çocuğundan, bir insana bakan, büyüten, ona yemek veren, koruyan anne, baba, arkadaş veya başka insanların -Tanrı'nın diğer sıfatlarına benzetilir.- o insandan bir şey beklemesi; insana özgü davranışlardır. Tanrınızın insan biçimli olmadığını savunuyorsanız bu durumu, benzetmeler ile açıklayamazsınız. Açıklayamıyor olmanız gerekir. Aksi takdirde Tanrı'yı insan biçimci bir şekle sokarsınız.

Bunu yapmamak istiyorsanız benzetme ile açıklamaktan uzak durmalısınız. İnsani gözükmesi, insan davranışı olduğu göstermek zorunda değildir. Yapılan bu eylemin Tanrı katında neden, nasıl ve ne amaçla olduğunu anlamayacağınızı, benzetmeler ile basitleştirmeye çalışsanız da bunların aslında hatalı benzetmeler olduğunu kabul etmeniz gerek. Tanrı gerçekten iletişime geçiyorsa "bilerek" kendini "hatalı" veya "eksik" açıklamış olmak zorunda. Çünkü insanın Tanrı'yı anlaması mümkün değildir.

Bu hatalı veya eksik açıklama, Tanrı'nın zayıflığı olarak görülebileceği gibi yine "bizim anlamadığımız bir planın bir parçası" olarak düşünülebilir. Yani sonuç olarak yine "Tanrı'yı anlayamayız, insan biçimci gördüğümüz özellikler onu yansıtmayabilir. Neden bu şekilde yaptı, onu da anlayamayız." noktasına geliyor ve inanmak isteyen anlayamasa da inanır.

Tanrı katında neye karşılık geldiğini anlayamayacağınızı kabul ettiğinizde bunların Tanrı'yı insan biçimci yapmayacağını savunabilirsiniz. Ancak doğrudan insani benzetmelerle açıklarsanız "İnsani gözükmekle kalmıyor, doğrudan insani ve insan biçimci." demiş olursunuz.

"Anlayamayız." cevabı tatmin edici gelmediği için hatalı benzetmeler kurarak açıklamaya çalışmak, savunulan Tanrı modelinin dışına çıkarak argümanın aleyhine bir sonuca götürür.

Soru iki türlü cevaplanabilir: Birisinde dinlerin sadece insan kaynaklı olduğunu söyleyerek bunu yapabilirsiniz diğerinde ise hayır tanrı gerçek ve dinin kaynağı Tanrı'dır şeklindeki temele göre cevap verebilrisiniz. Kendimce iki tarafı da anlatmaya çalışayım: İlk görüşe göre dinler zaten insan kaynaklı olduğundan insanlar Tanrı'yı kendisi gibi zannetmişler ve O'na insansı özellikler yüklemişler ve buna göre ibadetin zorunlu olduğunu düşünmüşlerdir. İkinci görüşe göre yani dinin kaynağının gerçekten Tanrı olduğunu söyleyenlere göre ise, aslında çok sayıda görüş var bunlardan en kafama yatanı vereceğim zira bu görüşlerden çoğu ne yazık ki ezbere dayalı ve mantık içermiyor diye düşünüyorum ancak hak verebileceğim bir görüş şu: Tanrı asla ibadete muhtaç değildir, insanı da olgunlaşması için yaratmıştır ve ibadet yani iyilik yapmak, yeryüzünde bozguncluk çıkarmamak, çalmamak, insanları kandırmamak, canlılara iyi davranmak v.s.. bulunan bir insan olgunluğa erişir yani aslında Tanrı ibadeti kendisi muhtaç olduğu için değil, insanın olgunluk süreci için şart koşmuştur. ^[1][2] Bunlardan başka çok sayıda görüş var ancak okuduğum kitaplar ile internet siteleri, dinlediğim röportajlardan bana en mantıklı gelen karşıt ikisini sunmaya çalıştım.