Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
0

SARS-CoV-2 insanlara nasıl bulaşıyor?

Koronavirüsün insanlara nasıl bulaştığını biliyor muyuz? Bunun basamakları veya mekanizmaları aydınlatılabildi mi? Mesela kaç tane virüs bulaşırsa hastalanıyoruz?
239 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap

Virüs, temel olarak aerosol (havada çözünmüş virüs) ve damlacıklar (tükürük gibi solunum yoluyla atılan sıvılara asılmış virüsler) yoluyla bulaşmaktadır.[1][2][3] Aerosol ve damlacıklar; konuşma, nefes alıp verme, şarkı söyleme, bağırma, hapşırma, öksürme, vb. davranışlar sırasında üretilmekte ve etrafa saçılabilmektedir.[4][5][6][7][8] Bu davranışlar sırasında saçılan aerosol ve parçacıklar, ortalama 1.8 metre uzağa erişebilmektedir.[9] Bu mesafe, açık/kapalı alanlarda ve havalandırma/klima gibi cihazların varlığında farklılık gösterebilir. Bulaşmanın fomitler yoluyla, yani yüzeyler aracılığıyla ve dışkı ve spermler yoluyla da olabildiği düşünülmektedir; ancak bu yollarla bulaşmanın ne kadar etkili olduğu tartışmalıdır.[10][11][12][13]

Solunum yolları aracılığıyla vücuda giren virüs, yüzeyindeki mızrak proteinleri yardımıyla, özellikle de akciğer dokusunu oluşturan, her bireyde ortalama 100 milyar adet bulunan Tip 1 ve Tip 2 pnöomositlerin, her bireyde yaklaşık 10 milyar adet bulunan alveolar makrofajların ve her bireyin nazal boşluğunda ortalama 1 milyar adet bulunan mukuslu hücrelerin yüzeyindeki ACE2 isimli proteinlere tutunarak hücreye giriş yapmakta ve kendi kopyalarını oluşturmaktadır.[14][15] Bu sırada hücre, doku ve organlara yıkıcı, geçici ve kalıcı hasarlar verebilmekte, ölüme de neden olabilmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

SARS-CoV-2'nin yeni bir enfeksiyon başlatabilmesi için bir kişiye en az 200-800 adet ulaşması gerektiği düşünülmektedir.[16][17][18] Bu bulaşma yaşandıktan sonra, virüsün insan hücrelerine girmesi 10 dakika kadar sürmektedir. Bu noktadan sonra virüsün kendi kopyalarını üretmeye başlaması 10 saat kadar sürmektedir (buna "tutulma periyodu" denir). Hastalığın semptomlarının ortaya çıkmasının ne kadar sürdüğü belirsizdir; fakat yutakta viral yük, enfeksiyondan sonra ortalama 4. günde (genel olarak 1. hafta içinde) zirve yapmaktadır; sonrasında azalmaktadır.[19][20][21] Her bir virüs, kendisine ait 1000 civarında kopya üreterek bulaştığı hücreyi öldürmektedir. Virüse yakalanmış bir kişi, semptom başlangıcından sonraki 3-46 gün arası boyunca hastalığı saçmaya devam edebilir; ama çoğu zaman virüsün saçılımı ortalama 10 günde sona ermektedir.[22]

Enfeksiyon sonrasında virüs, nazofarinks bölgesinde örneklem başına 1 milyon ilâ 1 milyar adet, boğazda örneklem başına 10 bin ilâ 100 milyon adet, dışkıda gram başına 10 bin ilâ 100 milyon adet, balgamda mililitre başına 1 milyon ilâ 100 milyar adet RNA kopyası üretmektedir.

193 görüntülenme

Kaynaklar

  1. CDC. Covid-19 And Your Health. (20 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2021. Alındığı Yer: Centers for Disease Control and Prevention | Arşiv Bağlantısı
  2. World Health Organization. Coronavirus Disease (Covid-19): How Is It Transmitted?. (13 Aralık 2020). Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2021. Alındığı Yer: World Health Organization | Arşiv Bağlantısı
  3. D. Lewis. (2020). Mounting Evidence Suggests Coronavirus Is Airborne — But Health Advice Has Not Caught Up. Springer Science and Business Media LLC, sf: 510-513. doi: 10.1038/d41586-020-02058-1. | Arşiv Bağlantısı
  4. P. Anfinrud, et al. (2020). Visualizing Speech-Generated Oral Fluid Droplets With Laser Light Scattering. New England Journal of Medicine, sf: 2061-2063. doi: 10.1056/NEJMc2007800. | Arşiv Bağlantısı
  5. V. Stadnytskyi, et al. (2020). The Airborne Lifetime Of Small Speech Droplets And Their Potential Importance In Sars-Cov-2 Transmission. Proceedings of the National Academy of Sciences, sf: 11875-11877. doi: 10.1073/pnas.2006874117. | Arşiv Bağlantısı
  6. M. Klompas, et al. (2020). Airborne Transmission Of Sars-Cov-2: Theoretical Considerations And Available Evidence. JAMA, sf: 441-442. doi: 10.1001/jama.2020.12458. | Arşiv Bağlantısı
  7. S. Asadi, et al. (2020). The Coronavirus Pandemic And Aerosols: Does Covid-19 Transmit Via Expiratory Particles?. Aerosol Science and Technology, sf: 635-638. doi: 10.1080/02786826.2020.1749229. | Arşiv Bağlantısı
  8. P. M. D. Oliveira, et al. (2021). Evolution Of Spray And Aerosol From Respiratory Releases: Theoretical Estimates For Insight On Viral Transmission. Proceedings of the Royal Society A, sf: 20200584. doi: 10.1098/rspa.2020.0584. | Arşiv Bağlantısı
  9. E. Edwards. How Does Coronavirus Spread?. (24 Ocak 2020). Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2021. Alındığı Yer: NBC News | Arşiv Bağlantısı
  10. World Health Organization. Getting Your Workplace Ready For Covid-19. (3 Mart 2020). Alındığı Tarih: 22 Temmuz 2021. Alındığı Yer: World Health Organization | Arşiv Bağlantısı
  11. N. V. Doremalen. (2020). Aerosol And Surface Stability Of Sars-Cov-2 As Compared With Sars-Cov-1. New England Journal of Medicine. doi: 10.1056/NEJMc2004973. | Arşiv Bağlantısı
  12. M. L. Holshue, et al. (2020). First Case Of 2019 Novel Coronavirus In The United States. New England Journal of Medicine, sf: 929-936. doi: 10.1056/NEJMoa2001191. | Arşiv Bağlantısı
  13. D. Li. (2020). Clinical Characteristics And Results Of Semen Tests Among Men With Coronavirus Disease 2019. JAMA Network Open, sf: e208292-e208292. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2020.8292. | Arşiv Bağlantısı
  14. M. Hoffmann, et al. (2020). Sars-Cov-2 Cell Entry Depends On Ace2 And Tmprss2 And Is Blocked By A Clinically Proven Protease Inhibitor. Cell, sf: 271-280.e8. doi: 10.1016/j.cell.2020.02.052. | Arşiv Bağlantısı
  15. P. Zhao, et al. (2020). Virus-Receptor Interactions Of Glycosylated Sars-Cov-2 Spike And Human Ace2 Receptor. Cell Host & Microbe, sf: 586-601.e6. doi: 10.1016/j.chom.2020.08.004. | Arşiv Bağlantısı
  16. A. Popa, et al. (2020). Genomic Epidemiology Of Superspreading Events In Austria Reveals Mutational Dynamics And Transmission Properties Of Sars-Cov-2. Science Translational Medicine, sf: eabe2555. doi: 10.1126/scitranslmed.abe2555. | Arşiv Bağlantısı
  17. I. Schröder, et al. (2020). Covid-19: A Risk Assessment Perspective. ACS Chemical Health & Safety, sf: 160-169. doi: 10.1021/acs.chas.0c00035. | Arşiv Bağlantısı
  18. T. Watanabe, et al. (2010). Development Of A Dose-Response Model For Sars Coronavirus. Risk Analysis, sf: 1129-1138. doi: 10.1111/j.1539-6924.2010.01427.x. | Arşiv Bağlantısı
  19. R. Wölfel, et al. (2020). Virological Assessment Of Hospitalized Patients With Covid-2019. Nature, sf: 465-469. doi: 10.1038/s41586-020-2196-x. | Arşiv Bağlantısı
  20. K. Kupferschmidt. (2020). Study Claiming New Coronavirus Can Be Transmitted By People Without Symptoms Was Flawed. American Association for the Advancement of Science (AAAS). doi: 10.1126/science.abb1524. | Arşiv Bağlantısı
  21. K. K. To, et al. (2020). Temporal Profiles Of Viral Load In Posterior Oropharyngeal Saliva Samples And Serum Antibody Responses During Infection By Sars-Cov-2: An Observational Cohort Study. The Lancet Infectious Diseases, sf: 565-574. doi: 10.1016/S1473-3099(20)30196-1. | Arşiv Bağlantısı
  22. V. A. Avanzato, et al. (2020). Case Study: Prolonged Infectious Sars-Cov-2 Shedding From An Asymptomatic Immunocompromised Individual With Cancer. Cell, sf: 1901-1912.e9. doi: 10.1016/j.cell.2020.10.049. | Arşiv Bağlantısı
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, COVID-19 ve Aşılar soru dizisi içinde yer almaktadır.
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close