Ruh sağlığı ve hastalıkları çerçevesinde; sağlıklı ve sağlıksız insan ayrımı ve tanı kriterleri neye göre yapılmaktadırı anlamak için iyi bir soru. Sağlıklı ruh hali, bireyin kendisiyle ve sosyal çevresiyle sürdürülebilir bir uyum içinde olması (herseye uyması değil, sosyal yapıyla etkin etkileşim içinde olması) olarak tanımlanmakta kabaca. Bu açıdan bireyin kendisiyle ya da çevresiyle ya da her ikisiyle uyumunu bozmaya başlayan ve bireyin kendi başına gideremediği elinde olmayan bir semptomun varlığı kişiyi sağlıksız ruh hali tanımına sokmakta. Ancak, bireyin İÇGÖRÜ sahibi olup olmaması, kendine objektif bakabiliyor olup olmaması, yaşam şeklindeki ciddi bir sorunun varlığı gibi çok faktöre bağlı olarak ne hissettiğini - yaşadığı sorunu - ruh sağlığını bozan durumu aktarma konusunda netliğin kaybolmasına neden olmakta. Kişi içinde bulunduğu ruhsal durumu tam olarak anlamakta zaten zorlanır, bunu aktarmakta daha da zorlanacaktır. Kaldı ki dinleyen tam olarak anlayıp doğru tanıyı koyabilsin. Bireyin kendini, ruh halini iyi gözlemliyor olması ve sorunlarını analiz edebiliyor olması gerekir. Bu bireysel bir sorumluluktur. Kişilik bozuklukları (adı ne olursa olsun) psikoz ve nevroz olarak temel 2 başlıkta ele alınır. Bu açıdan kişinin sorununu kabul ediyor olması tanı açısından önemli bir belirleyici olsa da, SORUNUN NEDENİni anlamak için hasta öyküsü detaylı olarak alınmak zorundadır. Sadece bağırsak sorunları tek başına depresyona neden olabilir. Kişinin unutmak istediği ani bir duygudurum değişimi, bir bağımlılığı tetikleyebilir vs. Temelde nedeni semptoma bağlı anlaşılamayan bir sorun, disiplinlerarası ele alınmalıdır. (ülkemiz için ne kadar ütopik olsa da)
Bireysel fikrim, sorunu ne olursa olsun (psikozlar dışında), kişi kendisiyle ilgili detaylı bir analiz çabasında olmalı, kendini iyi tanımış olmalı ki, müracaat ettiği kişiyle birlikte çözüm arayabilsin. Edilgen, kurban, çaresiz, her şeyi doktor bilir bakış açısı kişiyi ümitsiz bırakmakta. Kişi kendi sorunun doktoruyla tartışabilecek seviyede konuya hakim olmak zorundadır. Böyle olursa tedavi süreci hem hızlanır, hem de kişi doktorun verdiği tedaviye yönelik uygulamaları bilinçli bir şekilde yapar. En önemlisi de, sorunun kaynağını anladığı için yaşam şeklini değiştirebilmesi kolay olur.
Kaynaklar
- Elpidoforos S Soteriades Matthew E Falagas, et al. A Bibliometric Analysis In The Fields Of Preventive Medicine, Occupational And Environmental Medicine, Epidemiology, And Public Health. (10 Eylül 2021). Alındığı Tarih: 10 Eylül 2021. Alındığı Yer: link.springer.com | Arşiv Bağlantısı
