Aslında hepimizin aklında evren ile ilgili birçok soru var. Bunların başında, ''evren sonsuz mudur?'' ya da ''evrenin bir sınırı var mıdır?'' gibi sorular gelir.
Evren Nedir?
Evren, tüm madde, enerji, uzay ve zamanı içeren her şeyi kapsayan bir bütün. Yıldızlar, gezegenler, gökadalar, toz ve gaz bulutları, karanlık madde, ışık ve radyasyon gibi her şeyi içeren bir kozmik alan olarak düşünebiliriz. Evren, büyük patlama (ing: big bang) sonucu oluşmuştur. Bu patlama 13,8 milyar yıl önce tekillik noktası denilen bir noktadan itibaren genişlediği varsayılan kozmolojik modeldir.
Evrenin Şekli Var mı? Varsa Nasıl Bir Şekle Sahip?
Genel Görelelik Teorisi içinde Evren'nin eğriliği için üç ana unsur vardır
- Evren bir küre gibidir ve pozitif eğriliğe sahiptir.
- Evren bir at eyeri gibidir ve negatif eğriliğe sahiptir.
- Evren bir kağıt gibi düzdür.
Peki bu gerçekten hangi şekil? NASA'nın Nobel ödüllü kozmoloğu John Mather, ''Evren bir kağıt parçası gibi düzdür ve sonsuzdur.'' şeklinde belirtmiştir.
Evren Sonsuz mu?
Evrenin sınırı ve sonsuzluğu insanlığın her zaman merak konusu olmuştur.
Evrenin sonsuz olarak düşünülmesinin başlıca sebebi, sürekli genişleyen bir kavram olması. Hubble Sabiti gibi ölçümler bize evrenin genişlediğini gözler önüne seriyor. Bir diğer mesele evrenin sınırlı olması; düzlemsel bir yapıya sahip ise, evrenin sınırlı olduğu düşünülebilir.
Örneğin fizikçi Roger Penrose'un Uyumlu Döngüsel Kozmoloji modeline göre evren genişledikçe boşalacaktır. Sonuçta bomboş kalacak ve boşluktan yeni evrenler doğacaktır fakat oluşan boşluğu yok etmeyecektir. ''Yaşadığımız evren sonsuz değil zaten ama yaşadığımız evrenin sonlu olması evrenin sonsuz olmasını engellemez.'' diyerek kendini ifade etmiştir.
Evrenimiz, sonsuza dek genişleyip sonsuz farklı noktada ışıktan hızlı şişmeye ve şişmenin duracağı sonsuz sayıda noktada da aynı bizimki gibi sonsuz sayıda evren oluşmaya devam edecektir. Buna Andrei Linde’nin kaotik enflasyon teorisi denir. Öyleyse yaşadığımız evren sonludur; çünkü 46 milyar ışık yılı uzakta uzayın şişmesi ışık hızını aşar. Buna karşın evrenin sınırında bir duvar yoktur.
Yaşadığımız evren belki de sonsuz büyüklükte olan mega evrenin (sonsuz şişme veya ana köpük evren) yüzeyindeki bir şekildir. Mega evren sonsuzdur. Kaotik enflasyona göre uzayda sonsuz sayıda mega evren köpüğü olacaktır.
Sonsuzluk Olanakları Üzerine
O zaman sonuç olarak evrenin sınırsız ama sonlu olduğunu söylemek yanlış olmaz. Birçok evren kendi içine çökerek yok olacaktır. Ardından yeni evrenler oluşacaktır.
Burada ki en önemli nokta sonsuz ve sınırsız kavramlarını ayırt edebilmektir. Sonsuz, başlangıcı ve sonu olmayan (veya tam tersi). Sınırsız ise bir sınıra ayrılmamış, ne alt sınırı ne de üst sınırı olan kümelere denir.
Kaynaklar
- BilimAvcısı. Evren Sonsuz Mu?. (31 Mayıs 2021). Alındığı Tarih: 27 Eylül 2023. Alındığı Yer: BilimAvcisi | Arşiv Bağlantısı
- Kozan Demircan. Evren Neden Hem Sonlu Hem Sonsuzdur? » Kozan Demircan. (15 Mayıs 2021). Alındığı Tarih: 27 Eylül 2023. Alındığı Yer: Kozan Demircan | Arşiv Bağlantısı
- ne oldu. Evren Nasıl Oluştu? Evren Nedir? Evren Hakkında Bilgiler. Alındığı Tarih: 27 Eylül 2023. Alındığı Yer: NeOldu | Arşiv Bağlantısı
- Bilimpro. Bilimpro - Bilinen Evren Tek Bir Fotoğrafa Sığarsa... (5 Kasım 2017). Alındığı Tarih: 27 Eylül 2023. Alındığı Yer: Bilimpro | Arşiv Bağlantısı