Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir?
Paranoid kişilik bozukluğu, kişinin başkalarına ve çevresine karşı güvensizlik duyması ve şüpheyle yaklaşması durumuyla bağlantılı olarak ortaya çıkan zihinsel sağlık sorunudur. Halk arasında paranoya olarak tanımlanan bu rahatsızlık kişinin sürekli olarak tetikte olacak şekilde hareket etmesine neden olur. Paranoya belirtileri ise çevresindeki kişilerin onları sürekli küçük düşürmeye, zarar vermeye ya da tehdit etmeye çalıştığına inanarak yaşamaları şeklinde görülür.
Paranoid Kişilik Bozukluğu (Paranoya) Belirtileri Nelerdir?
Paranoya belirtileri, hafiften şiddetliye kadar değişiklik göstererek sebebine bağlı olarak gelişir. Kolayca kırılmak, saldırgan davranışlarda bulunmak, başkalarının sözlerine büyük anlamlar yüklemek, kimseye güvenmemek paranoid kişilik bozukluğu belirtileri arasında yer alır. Paranoyanın en yaygın diğer belirtileri şöyle sıralanır:
- Eleştirileri kaldıramama ve reddetme
- Başkalarına güvenmeme
- Her zaman savunmada ve tetikte olma
- Etrafındakilere karşı aşırı şüphe ve güvensizlik duyma
- Başkalarının sözlerine zararlı anlamlar yüklemek
- Düşmanca, saldırgan ve tartışmacı olmak
- Başkalarıyla çalışırken sorunlar yaşama
- Sosyal ilişkiler kurma ve bunları yürütmede problem yaşama
- İnsanların arkalarından onun hakkında kötü konuştuğunu varsayma
Paranoid kişilik bozukluğu olan kişiler genelde ergenlik çağının sonlarında ya da yetişkinlik yıllarının başlarında semptomlar yaşamaya ve bu durumun belirtilerini göstermeye başlarlar.
Paranoid Kişilik Bozukluğu (Paranoya) Neden Olur?
Paranoya hastalığının net olarak sebebi bilinmese de, diğer birçok psikiyatrik rahatsızlıkta olduğu gibi biyolojik, genetik, sosyolojik ve nörolojik sebeplerden dolayı ortaya çıkabilir. Beynin ön kısmında doğru ve yanlışı ayırt etmeye yarayan frontal cortex kısmında oluşan bir bozukluk nedeniyle de paranoid kişilik bozukluğu görülür. [1]
Paranoid Kişilik Bozukluğu (Paranoya) Tedavisi Nasıl Olur?
Paranoid Kişilik Bozukluğu kişiler genellikle kendileri tedaviye ihtiyaç duymazlar. Paranoid Kişilik Bozukluğu, kişilerin başkalarına güvenmekte zorlanmaları sağlık profesyonelleri için de bir zorluk oluşturmaktadır çünkü güven, psikoterapinin önemli bir faktörüdür. Sonuç olarak Paranoid Kişilik Bozukluğu olan birçok insan tedaviye uymaz ve hatta terapistin amaçlarını sorgulayabilir.Tedavi olmak isteyen hastalarda psikoterapi tercih edilir. Terapide genel başa çıkma becerilerini, özellikle güven ve empatiyi artırmanın yanı sıra sosyal etkileşimi, iletişimi ve benlik saygısını geliştirmeye odaklanılır.Paranoid Kişilik Bozukluğu’nun tedavisinde genellikle ilaç kullanılmaz. Bununla birlikte psikiyatri ilaçları, kişinin semptomları şiddetli ise ya da anksiyete veya depresyon gibi ilişkili bir psikolojik sorundan muzdaripse reçete edilebilir.[2]
Paranoid kişilik bozukluğuna sahip kişilerin kesinlikle bir doktora başvurup doktorun yönlendirmesiyle tedavi olmalıdır.
Kaynaklar
- M. T. Y. Kurulu. Paranoid Kişilik Bozukluğu Nedir? Paranoya Belirtileri Ve Tedavisi. (1 Kasım 2023). Alındığı Tarih: 12 Kasım 2024. Alındığı Yer: Memorial Sağlık Grubu | Arşiv Bağlantısı
- M. E. Ekibi. Paranoid Kişilik Bozukluğu | Atlas Üniversitesi Medicine Hastanesi. (21 Aralık 2022). Alındığı Tarih: 12 Kasım 2024. Alındığı Yer: Atlas Üniversitesi Medicine Hastanesi | Arşiv Bağlantısı
