Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Nur Kaynak
Üye
0

Özel görelilik teorisinde düşünce deneyleri niçin önemlidir?

304 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Ögetay Kayalı
Astrofizikçi

Sadece özel görelilik için değil, her konu için düşünce deneyleri, konseptin kapsamlı bir şekilde anlaşılabilmesi açısından son derece önemlidir. Özel görelilik ve kuantum, sezgilere daha aykırı olduğu için, olası senaryoların sonuçlarını değerlendirerek onları anlamayı kolaylaştırmak, popüler bilimde biraz daha fazla yere sahip.

Fakat bulduğumuz ya da bulmayı arzuladığımız bilimsel keşifler için zaten sürekli olarak düşünce deneyleri tasarlarız. Bu bazı alanlar ve konularda sadece daha belirgin ve gereklidir.

Tüm Reklamları Kapat

199 görüntülenme
3
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Görkem Öge
Kozmoloji meraklısı.

Fizik bilimi, son yıllarda inanılmaz ölçekte ilerledi. Bilimin başlangıcını, kabaca Thales ve Anaksimandros'un sohbetleri ve fikir yürütmeleri olarak kabul edersek yaklaşık olarak 2600 yıldır insanlar, bugünkü bilim tanımı ile tutarlı fikir yürütmelerde bulunup çalışmalar yapıyorlar, bu hiç de kısa bir süre değil belki ama hemen her bilim dalında ama daha çok fizikte son 100 yılda keşfedilenler, önceki 2500 yılda keşfedilenlerin toplamında fazla. Gerçekten insanın evrene, dünyaya ve kendisine bakışını tamamen değiştirecek ölçekte önemli.

Ve artık fiziğin kapsamı öyle hayal edilemez büyüklükte ve küçüklükte yapılara ulaştı ki... Bir şüphe ve hipotez üzerine bir deney ya da sınama yapmak, 200 yıl öncesine göre çok daha zor. Einstein'ın Genel Görelilik kuramını, sadece bir güneş tutulmasına bakarak ve bir yıldızın dünyaya gelen ışığının güneşin uzayı bükmesi nedeni ile yolunu değiştirmesini gözlemleyerek ispatlayabildik. Bu gözlem, o gün için oldukça zor ve çarpıcıydı ama bugün için öylesine basit bir ispatlama yolu ki. Artık keşfedilmemiş gerçekler, ya çok büyük ya da çok küçük perdelerin arkasına saklanmış durumda. Evrenin, gözlemlenmesi olanaksız olan karanlıklarına bakıp 1 santigrat derecenin devasa büyüklükteki paylarının tek bir kesrindeki sıcaklık farklarını tespit etmeye çalışıyoruz. Ya da protonun içindeki leptonun içindeki quarkı görmeye çalışıyoruz.

Tüm Reklamları Kapat

Tüm bu çabalar büyük bütçeler, uzun süreler ve başka keşifleri gerektiren mühendislik çalışmaları gerektiriyor. CERN'deki parçacık hızlandırıcısı, yanlış hatırlamıyorsam 15 milyar euroya mal olmuştu (ondan önceki hızlandırıcının altyapısının kullanılması bütçeyi bayağı azaltmıştı) Geliştirilmesi ve inşası yıllar sürdü.

Özetle, fiziği ilerletmek artık güneşe bir teleskop çevirmeyle olacak gibi değil. Ama hâlen cevaplanmayı bekleyen sorular var ve hemen her cevap başka sorular doğuruyor. Böyle bir iklimde, önce doğru soruyu sormak, bizi doğru odağa yönlendirecek hipotezleri oluşturmak (ki çoğu aslında belli) gerekli. Bunları yapabilmek için de bol bol düşünce deneyi yapmak gerekli. Çünkü bu kolay, hızlı, çoğu zaman aydınlatıcı ve geliştirici bir çaba. 15 milyar euro ve 10 yıl harcayıp, binlerce kişiyi yıllarca meşgul edip "Hay allah, Higgs miggs yokmuş, iyi hadi kapatın cihazı, çekin fişi. Bu 27 kmlik tünele de otel yapalım bari" demek korkunç olurdu. O nedenle bol bol düşünce deneyi yapmak, hedefimizi bize gösterecek en önemli ön çalışmalardan biri. Zihnimizde verebileceğimiz cevaplar için yıllar harcamaktansa gerçekten çözemediğimiz problemlere odaklanmamız akıllıca olur. Ve zaten bilim dünyası da aynen böyle yapıyor. Sağolsunlar... :)

2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close