Kozmik Mikrodalga Arkaplan Işıması, (CMB) Büyük Patlama'dan (yaklaşık 380.000 yıl sonra) arta kalan radyasyondur. Onu çıplak gözle göremezsiniz çünkü aşırı soğuktur (yaklaşık 2,7 Kelvin) bu yüzden bu radyasyon elektromanyetik spektrumun mikrodalga kısmında görülebilir.
CMB'den önce evrendeki madde yüz milyonlarca derece sıcaklıktan dolayı atomları oluşturamıyor; çoğunlukla nötronlardan ve yüklü parçacıklardan (protonlar ve elektronlar) oluşuyordu. Nötr atomlar olmadığından, süper sıcak plazma tarafından yayılan bu elektromanyetik radyasyon fotonları, serbest elektronlar tarafından geri yansıtılmadan önce çok uzağa gidemiyorlardı. Yani evren opaktı.
İşte ancak Büyük Patlama'dan 380.000 yıl sonra evren en azından hidrojen atomunun oluşabilmesi için yeterince soğudu. Evrendeki maddenin nötr olması da ışığın rahatça dolaşabilmesinin önündeki engeli kaldırdı.
CMB, yalnızca küçük dalgalanmaların olduğu, on binde birden fazla değişmeyen tekdüze bir sıcaklıktadır. Bu dalgalanmalar yalnızca çok hassas teleskoplarla görülebilir. Bu dalgalanmalara ilişkin bilgi, kozmologların galaksilerin kökeni, galaksilerin büyük ölçekli yapıları ve evrenin toplam içeriğini belirleme gibi konular hakkında bilgi elde etmelerini sağlar.
