Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Captain Sherlock
Üye
0

Mantık hatası raporu hangi durumlarda ve nasıl girilir?

183 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Ufuk Derin
Ufuk Derin
903K UP
Genel Moderatör

Mantık hataları veya diğer adıyla safsatalar, akıl yürütürken yapılan hatalardır. İddiamızı sunarken belli akıl yürütme süreçlerinden geçirerek onları gerekçelendiririz. Bu gerekçelendirme sırasında düşülen hatalar, olgusal hatalardan farklıdır.

Platformda halihazırda bir olgusal hata raporlama seçeneği bulunduğundan, olgusal hatalar mantıksal hata olarak raporlanmamalıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Bir içerikte mantık hatası olup olmadığını anlamak için söylenenlerin gerçekliğinden bağımsız olarak (veya o alanda pek bilgisi olmayan biri gibi bakıp) içeriğin "Ne alaka ya?" "Niye öyle olmak zorunda olsun ki?" gibi tepkiler vermenize sebep olup olmadığına bakabilirsiniz. Bu, her zaman geçerli olmasa da çoğunlukla yeterince iyi bir yoldur.

Örnek:

Tüm Reklamları Kapat

Bir kişi bir ilacın bilimsel olarak işlevsiz olduğu gibi net iddialarda bulundu.
  • Senaryo 1: Kişi iddialarına yeterli kaynak sunmadıysa yetersiz kaynak olarak raporlanmalı.
  • Senaryo 2: İlacın bilimsel olarak çalıştığını, iddiaların gerçek dışı olduğunu düşüyorsanız kaynaklarınız ile birlikte olgusal hata olarak raporlamalısınız.
  • Senaryo 3: Eğer kişi, ilacı kendisinin ve çevresinin denediğini ve ilacın çalışmadığını söylüyorsa ve bu yüzden ilacın işlevsiz olduğunu söylüyorsa ilacın işlevsiz olduğuna bu tür bir akıl yürütme ile varmak hatalı olduğu için mantık hatası olarak raporlayabilirsiniz.

Senaryo 3'te ilacın gerçekten işlevsiz olup olmadığını veya kişinin gerçekten deneyip çalışmadığını gördüğünü bilmiyoruz. Ancak bu durumun birçok faktöre bağlı olduğunu, bir ilacın işlevinin "anektot"larla değil, kontrollü testlerle belirlendiğini biliyoruz ve kişinin argüman sunarken yaptığı bu hatayı bu sayede fark edebiliyoruz.

Uyarı: Mantık hatası raporu bilginin doğru olup olmadığını göstermez. Sadece öncül ile sonucun geçerli veya güçlü bir şekilde bağlanmadığını gösterir. Örneğin verdiğimiz örnekte anektodal mantık hatası bulunmaktadır. Mantık hatası, ilacın işlevsiz olup olmadığını gösteremez. İlacın gerçekten çalışıp çalışmadığı ile ilgili durumu raporlamak için Senaryo 1 ve 2'yi izleyin.

Bu soruda Senaryo 3'e odaklanacağımız için gördüğümüz mantık hatasını nasıl raporlamamız gerektiğine bakalım:

  • Mantık hatası raporlayabildiğiniz bir içeriğin sağ altında beyin sembolü yer alır. Ona tıklayıp mantık hatası raporlama panelini açın.
  • "Mantık hatası seç" butonuna tıklayıp mantık hatası açıklamalarını iyice okuduktan sonra, durumu en iyi yansıtan mantık hatasını seçin.
  • Mantık hatasına giden akıl yürütmeleri, kişinin bakış açısından, ciddi ve düzgün şekilde adım adım öncüllere ve sonuçlara girin. Öncüllerin ve sonucun doğruluk değerini girin. Doğruluğu belli değilse belirsiz olarak seçin.
  • Mantık hatasının neden mantık hatası olduğuna yönelik açıklamanızı sadece "mantık hatası açıklaması" bölümünde yapın. Öncüllere ve sonuçlara asla kendi bakış açınızı veya kendi yorumunuzu katmayın.
Bu örneğimizi mantık hatası paneline taşıdığımızda böyle bir ekran oluşacaktır. Kişinin vardığı sonucu ve buna götüren adımları (öncülleri) yazdık. 1. ve 2. öncüllerin doğruluk değerlerini bilmediğimiz için belirsiz öncül, bu öncüllerden bu sonuca varmak hata olduğu için sonucu da hatalı sonuç olarak seçtik. Mantık hatasının neden mantık hatası olduğunu açıklayacak kısa bir bilgi yazdık (bunu uzatabilirsiniz), raporumuzu gönderebiliriz.
Bu örneğimizi mantık hatası paneline taşıdığımızda böyle bir ekran oluşacaktır. Kişinin vardığı sonucu ve buna götüren adımları (öncülleri) yazdık. 1. ve 2. öncüllerin doğruluk değerlerini bilmediğimiz için belirsiz öncül, bu öncüllerden bu sonuca varmak hata olduğu için sonucu da hatalı sonuç olarak seçtik. Mantık hatasının neden mantık hatası olduğunu açıklayacak kısa bir bilgi yazdık (bunu uzatabilirsiniz), raporumuzu gönderebiliriz.

Önemli notlar:

  • Bazı mantık hatası raporlarında öncülleri ve sonuçları girmeniz zorunlu tutulmaz. Ancak mantıksal çıkarım yazmaya alışmanız, mantık hatalarını daha kolay görmenizi sağlayacağından mutlaka öncül ve sonuçları da uygun biçimde girmenizi öneririz.
  • Mantık hatası raporu kabul edildiğinde raporlanan içerik de bulanıklaştırılacağı için içerikte nelerden bahsedildiğine yönelik açıklayıcı öncül, sonuç veya açıklama yazdığınızdan emin olunuz.
  • Bütün cevabı bulanıklaştırmaya değmeyecek kadar ufak tefek, savunulan sonucu çok etkilemeyen, kastedilenin makul derecede açık olduğu durumlarda mantık hatası raporlamayınız.
  • Bir sorunun veya cevabın içeriğine veya bazı kısımlarına yönelik itirazlarız varsa, cevaba cevap vermemeye dikkat ederek daha doğru ve isabetli olduğunuz cevapları kendiniz girebilirsiniz. Mantık hatası işaretleme özelliği, ciddi akıl yürütme hatalarının önüne geçmek amacıyla kullanılmalıdır.
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
7
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Bu soru yeni cevap alımına kapatılmıştır. Tekrar açılana kadar lütfen diğer soruları ziyaret ediniz.
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Uzayda Yaşam Dibimizde Olabilir mi?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
HAARP: Neyi Yapabilir, Neyi Yapamaz?
HAARP: Neyi Yapabilir, Neyi Yapamaz?
Titanik'te Batan İnsan Bedenlerine Ne Oldu?
Titanik'te Batan İnsan Bedenlerine Ne Oldu?
Su Altında Ateş Yakmak Mümkün mü?
Su Altında Ateş Yakmak Mümkün mü?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close