Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Mutlu Çatık
Mutlu Çatık
55K UP
Üye 14 Kasım 1 Cevap
2

Kuantumdaki ölçüm problemi nasıl açıklanır?

Kuantumda herhangi bir nesnenin bir özelliği, o nesneyi gözleyip gözlemediğimize göre değişiyor. Nesneyi gözlemediğimizde o özelliğin değiştiğinden nasıl emin olabiliyoruz? Sonuçta değiştiğinden emin olabilmemiz için onu "gözlememiz" gerekmez mi?
270 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Poyraz Sıngın
fizik araştırmacısı 15 Kasım

Bu soruya en uygun cevabı çift yarık deneyi verecektir. Çift yarık deneyinde bir plaka üzerinde 2 yarık bulunur ve elektronlar-fotonlar yarıklardan yarık arkasında bulunan bir perdeye gönderilir. Perde, kendisine çarpan foton veya elektronların yerini kaydeder ayrıca bir gözlem yapmaz. Eğer bizler spesifik bir gözlem aleti kullanmadan bu deneyi yaparsak perdede dalga hareketi deseni görürüz. Ancak perde dışında özel bir gözlem aleti kullanırsak sıradan parçacık desenini elde ederiz. Dolayısıyla bizler aslında gözlem yapmasak da sonucun nasıl olduğunu biliriz. Sonuçta perdemiz biz özel bir aletle gözlemlemesek bile elektron-foton hareketlerini kaydeder. Yani odada olmasak ve gözlem yapmasak bile deney sonucunu biliriz. Gözlem yaptığımızda da sonucu bildiğimize göre karşılaştırmaları yapabiliriz.

Bu durumda ortaya gözlem nedir sorusunu atmak doğru olacaktır. Aslında söz konusu kuantum mekaniği olduğunda gözlemden kastımız parçacıkların bir özelliğini ölçmektir. Zaten o yüzden perdemiz bir gözlem aleti değildir. Perdemiz sadece üzerine foton yada elektron geldiğinde ışık yayan veya bir elektrik sinyali üreten bir plakadır. Yani aslında bir ölçüm aleti değildir. Peki bu durumda ölçüm aleti nedir? Örneğin gündelik klasik fizikte bir cismin hızını ölçmek için cisme bir ışık veya ses dalgası gönderebiliriz. Cisimden yansıyan dalga ölçüldüğünde bize cismin hızını söyler. Cismimiz büyük olasılıkla büyük kütleli olacağından ışığın veya sesin momentumundan ölçüm sonucunu etkileyecek kadar etkilenmeyecektir. Ancak aynı işlemi kuantum mekaniğinde ve çok küçük parçacıklarda yaptığımızda parçacıklarımız gönderdiğimiz ışık dalgasının momentumundan bile etkilenecek kadar küçüktür. Dolayısıyla sonuç ölçüm aletimizin acizliği yüzünden değişecektir. Burada anlatılmak istenen şudur ki: gözlem aletlerimiz yetersiz olduğundan dolayı bir cismi ölçtüğümüzde eski özellikleri değişecektir. Bu durum Heisenberg Belirsizlik İlkesi adıyla da bilinir :)

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. S. Uçar. (2020). Heisenberg Belirsizlik İlkesindeki ‘Belirsizlik’. Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi, sf: 72-82. | Arşiv Bağlantısı
  2. trkhanacademyorg. Khan Academy. Alındığı Tarih: 15 Kasım 2024. Alındığı Yer: trkhanacademyorg | Arşiv Bağlantısı
8
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close