Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Emre Yuşan
Emre Yuşan
16K UP
Üye
0

Kropotkin'in öne sürdüğü türler arası yardımlaşma fikri doğru olabilir mi?

Kropotkin Sibirya da yaptığı gözlemler sonucunda canlılarının birbiri ile yardımlaştığını gözlemlemiş. Peki bu doğru mu? Konu hakkında daha fazla bilgi almak için karşılıklı yardımlaşma kitabını araştırabilirsiniz .
225 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Soruyu Soranın Seçtiği Cevap
Görkem Öge
Görkem Öge
320K UP
Toprak Mühendisi

Bu bilgi doğru zaten. Canlıların yardımlaşarak hayatta kalma şanslarını arttırdıkları bir gerçek. Kropotkin, birçok türün yardımlaşarak hayatta kaldığını gösterip Darwin'in bazı iddialarına karşı çıkan ve evrim teorisine katkı yapan bir bilimadamı.

Size vereceğimiz cevap aslında bundan ibaret ama aslında bu cevap, sizin sorunuzun cevabı değil. Çünkü siz, "doğru olabilir mi?" şeklinde soruyorsunuz sorunuzu. Buna göre de size cevap verecek kişiyi, "doğru olabilir" ya da "doğru olamaz" şeklinde cevap vermek zorunda bırakıyorsunuz ancak bu iki seçenek de yanlış cevap. Bu durum, benim size, "Bize bir soru sorduğunuz doğru olabilir mi?" diye sormam gibi bir şey. Bu bir gerçek. Hakikat. İngilizcede fact dediğimiz şey. Bunun doğruluğunu, yanlışlığını tartışmak anlamsız. Çünkü siz bir soru sordunuz zaten. Buna ek olarak da buna bir de "olabilir mi?" sorusunu eklemek soruyu iyice flulaştırıyor. Olabilir mi? Olabilir cevabı, bir olasılık içeriyor. Ama ortada bir olasılık yok ki. O gerçek öyle zaten. Olabilir değil. Bu şekilde, fiziki ve bilimsel gerçekleri, birer olasılıkmış gibi konuşmaya başlayıp kavram karmaşalarına kapılıyoruz.

Tüm Reklamları Kapat

Bu sohbet de bizi, hâlen bir türlü anlaşılamayan hatta varlığından haberdar dahi olunamayan "bilimsel yöntem" konusuna getiriyor. Gözlem-tespit-hipotez-deney-teori/kuram gibi aşamaları bilmeden bilimsel bir sohbetin icra edilmesinin pek güç olduğu gerçeğine. Elimde bir taş var. Bu bir gerçek. Bu taşın rengi kırmızı. Bu gözlem. Bu taşın kırmızı olma sebebi içindeki organik maddelerden kaynaklanabilir. Bu hipotez. Hipotezin denenmesi için deney, test vs. Sonuç: Hayır. Yapılan deneylerde sebebin demiroksit olduğu anlaşıldı. Bir hipotez çürütüldü, diğeri yazıldı ve deneyle test edilip teorileştirildi.

Bu anlattığım pek özet sıralamanın, "elimde taş var" kısmına "doğru olabilir mi?" dersek, gözlerimizin bozuk olup olmadığına bakarak cevap vermemiz gerekir. Kropotkin, Sovyetlerin devasa soğuk çöllerindeki zor şartlarda türlerin yardımlaştığını gözlemlemiş bir bilimadamı zaten. Bu gözleminin, Darwin'in evrim teorisinin (temeli ile değil) bazı kısımları ile çeliştiğini iddia etti ve haklı çıktı. Onun, evrim teorisine yaptığı bir katkı oldu bu.

Tüm Reklamları Kapat

Özetle... Kropotkin'in gözlemleri gerçek. Bu gerçeklerin Darwin'in evrim teorisinin bazı kısımları ile çeliştiği doğru. Bu yolla da Evrim Teorisinin daha güçlü ve daha kapsamlı bir teori olduğu da bir gerçek.

Umarım sorunuza cevap verebilmişimdir. Sağlıcakla...

Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Zamanın İleri Aktığını Nereden Biliyoruz?
Zamanın İleri Aktığını Nereden Biliyoruz?
Karadelikler Hakkında YANLIŞ Bildiğiniz Her Şey! | Prof. Dr. Bayram Tekin (ODTÜ) (KISIM 1)
Karadelikler Hakkında YANLIŞ Bildiğiniz Her Şey! | Prof. Dr. Bayram Tekin (ODTÜ) (KISIM 1)
İki Burun Hissi: Burnunuza Dokunarak
İki Burun Hissi: Burnunuza Dokunarak "İllüzyon" Yaratın!
Türkiye Gerçekte Ne Kadar Büyük?
Türkiye Gerçekte Ne Kadar Büyük?
Sivilce Patlatmak Zararlı mı?
Sivilce Patlatmak Zararlı mı?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close