Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Görkem Öge
Üye
5

Kozmolojik ölçekte tüm cisimlerin, görünenden daha yakında olması gerekmez mi?

Evrenle ilgili her türden incelemeyi gök cisimlerinden bize ulaşan ışıklar üzerinden yapıyoruz. Ancak bize gelen her ışık, yol boyunca sayısız gök cisminin uzayı bükme bölgesinden geçip kıvrımlı bir rota izlediği için o cisimlerin görünenden çok daha yakında olması gerekmez mi?
499 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
İlhan Taşlı
Uzay Bilimleri Takipçisi

Evrenin tamamı kütleçekim dalgaları ile dolu, yani uzay zaman dokusu olarak tanımladığımız bu yapı hiçbir yerde düzgün değil ve sürekli irili ufaklı dalgalanmalar söz konusu. Gökcisimlerinden bize doğru gelen ışığın görece daha uzun yol kat etmesi mümkündür. Fakat bizler cisimlerin uzaklığını ışığın kat ettiği yolu hasaplayararak yapmıyoruz.

Genelde kullanılan ve en çok bilinen yöntem Paralax yöntemidir (kaynak kısmında detaylıca okuyabilirsiniz): Bu yönteme göre Güneş Etrafındaki yörüngemizde iki farklı refereans noktasına göre yıldız ışığının geliş açıları belirlenir ve biraz geometri, trigonometri bilgisi ile hesaplamak mümkün hale gelir.

Bazı cisimlerin ise; mesela bir karadeliğin arkasından bize ışığı ulaşan galaksinin görüntüsü olması gerekenden daha büyük olabilir. Kütleçekimsel mercekleme olarak tanımladığımız bu olay aslında elinizdeki bir büyüteç gibi davranabilir. Karadelik arkasındaki galaksiyi yay şeklinde upuzun veya olması gerekenden daha büyük şekilde, üstelik iki tane birden görmemize neden olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Kütleçekimsel Mercekleme
Kütleçekimsel Mercekleme
Kütleçekimsel Mercekleme
Kütleçekimsel Mercekleme

Tabi bir de uzay zaman genişlemesi, yani Karanlık Enerji etkisinden de bahsetmek gerekiyor. Aslında gözlemlediğimiz cisimler bizim galaksimizin dışındaki (komşu galasiler hariç) diğer galaksilerin ışığı ise cisim bizden çok daha uzakta olması gerekir. Gene Paralax yöntemi ile bir galaksi ışığının bize geliş açılarına göre 100 milyon ışık yılı ötede olduğunu hesap ettik. Fakat bu ışık kaynağından çıktıktan 100 milyon yıl sonra bize ulaştı, yani cismin 100 milyon yıl önceki halini görüyoruz. Kozmolojik ölçekte 100 milyon yıl süre azımsanacak bir rakam değildir. Bu süre zarfında galaksi Karanlık Enerji etkisi ile çok daha uzağa gitmiş olmalı. Üstelik bulunduğu takım galaksinin yörünge hareketi bizden ters yönde ise çok, ama çok daha uzakta olmalı. Bun anlamda değerlendirdiğimizde evrende gördüğümüz (komşu galaksiler hariç) tüm galaksileri olması gerekenden çok daha yakında görüyoruz. Ancak bunun sebebi ışığın kat ettiği yol değil, ışığın kaynağından çıktıktan sonra bize ulaştığı sürenin çok uzun olmasından kaynaklanır.[1]

Kaynaklar

  1. S. E. Kuvan. Gök Cisimleri Arasındaki Uzaklıkları Nasıl Ölçüyoruz? Örneğin, Dünya Ile Güneş Arasındaki Mesafe Nasıl Ölçülüyor? - Evrim Ağacı. (3 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 21 Eylül 2024. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Esat Kudret
Esat Kudret
218K UP
Akıl yürütmeyi öğrenmeye çalışan bir öğretmenim.

Bildiğim kadarıyla zaten öyle !

Buna kütle çekimsel mercekleme adı veriliyor. Uzayda hareket halindeki ışığın yol üzerinde, gök cisimlerinin kütleleri oranında uzay-zaman dokusunu bükmesi ile ışığın da bu uzay zaman dokusuna tabi oluşu neticesinde bükülmesine bağlı mercekleme.

Ancak sorun evrenin genişleme hızı olunca ve bu genişleme hızı ışık hızından fazla olunca gök cisimlerinin uzak olanları olduğundan daha büyük görünemez, aksine uzak gök cisimleri olduğundan daha küçük görünür diye düşünüyorum.

Tüm Reklamları Kapat

0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close