Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
11

Katı ve sert bir elementi kırdığımız zaman neden yeniden birleştiremiyoruz?

Sadece element olmak zorunda değil. Örneğin bir camı 2 parçaya kırdığımızda neden birbirine kendiliğinden yapışmıyor? Atomik düzeyde daha önce nasıl birbiriyle bağlıydılar ve fiziksel güç uygulayıp bu bağı kopardığımız zaman neden yeniden aynı fiziksel güç ile birleştiremiyoruz?
1,094 görüntülenme
Katı ve sert bir elementi kırdığımız zaman neden yeniden birleştiremiyoruz?
Katı ve sert bir elementi kırdığımız zaman neden yeniden birleştiremiyoruz?
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Soruyu Soranın Seçtiği Cevap
Barbar_Barbar Nereye Kadar?
akademisyen, kimyager

Kısa cevap: Entropi. Termodinamiin ikinci kanunu. Biraz ilgisiz gibi görünse de bir torbada 500 tane sarı top olsun diğer torbada da 200 tane beyaz top. Bunlar ayrıyerlerde dursun. Bunu kırılmamış cam gibi kabul edelim, şimdi iki torbayı da yere dökelim beyaz ve sarı toplar birbirine karıştılar, bu da kırık cam yani dağınık molekül düzeni. Dağınık topların kendi kendine rüzgar, su ya da bir başka etki ile yeniden birbirilerinden ayrılmaları teorik olarak milyon sene filan da olsa ( o hesaba giremeyeceğim matematiğim o kadar iyi değil) mümkündür ama dağınık kalma ihtimali daima daha fazladır bu nedenle dağılmış şey ister kırılmış cam olsun ister dağınık toplar olsun tekrar bir araya gelmezler. Kırılmış camın yeniden birleşmesi için öncelikle moleküllerin eski düzenine gelmesi lazım yani molekülleri küçük toplar gibi kabul edersen bu küçük topların camın kırılmadan önceki koordinatlarına geri dönmeleri lazım ne yazık ki yukarıda anlattığım entropi sebebiyle bu mümkün değil ki zaten bu nedenle entroiye "zamanın oku" denilir. Diyelim bir makine yaptık kırılmış cam parçalarını toplayıp puzzle gibi birleştiriyor bu kez de kırılan moleküllerarası bağların yeniden yapılması gerekir, cam kırılmadan önce bir potansiyel enerjiye sahipti, moleküller önce esnediler sonra birbirlerinden daha da uzaklaşınca nihayet onları bir arada tutan kuvvetleri yendiler ve cam dağıldı. Şimdi hayali makinemizle cam parçalarını puzzle gibi birleştirdik eski haline getirdik ancak bu kez de elektronlar eski düzeninde değiller bunu da sağlamamız gerekiyor ki maddenin polarlığı eski haline gelsin. Mesela hidrojen bağları arka arkaya gelirse daha dayanıklı olur ama aradaki açı büyürse bağ zayıflar bunun gibi geometrik açı da önemli. Tüm bunları yaptıktan sonra ancak kırılan cisim eski haline gelebilir, eriyebilen bir madde ise eritip yeniden şekil vermek bu işlemi bizim yerimize çoğu kez yapar bunun dışında entropi nedeniyle bir madde kırıldıktan sonra ilave enerji (ısıtma ya da molekülleri ve elektronları eski koordinatlarına koymak için harcanan enerji) olmadan eski haline gelemezler.[1] Kendi kendini tamir edebilen viskoz maddeler, jeller, polimerler v.s.. buna tam olarak dahil değildir ancak akışkanlar termodinamiği de henüz tam olarak anlayamayacağımız kadar karmaşık.

345 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Wikipedia. Physical Property Of The State Of A System, Measure Of Disorder. (20 Kasım 2001). Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
9
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Yasin KAYALAR
Yasin KAYALAR
139K UP
Bilim ve felsefe okuru

Birşeyin teorik mümkünlüğü ile pratikteki zorlukları ayrı ayrı şeylerdir. Kırılan bir camı teknolojiniz çok çok yüksek olsa tekrar bir araya getirebilirsiniz. Buna bir engel yoktur. Çok zahmetli ve zor bir şey de olsa bu imkansız değildir. Bu nedenle bu bir araya getirişi imkansız görenler bu konuda yanlış düşünüyor ve mümkün olan bir şeyi imkansız algılıyorlar. Yani zahmeti çok veya zor olan şeyi kendi gündelik düşüncelerini mutlak kabul edip böyle algıladıkları için bu kesinlikle olamaz diyorlar. Bu da düşünce biçimi olarak esasen ciddi sorunlu ve farkındalıksız bir düşünce biçimidir. Evrende nelerin mümkün olduğunu bizim teknolojimiz belirlemez. Bu konu öyle bir durumdadır ki Arthur c. Clarkenin dediği gibi yeterince gelişmiş bir teknoloji sihirden ayırt edilemez. Bu nedenle bizim sihir gibi asla olmaz dediğimiz şeyler bile evrenin mümkünlüğü içinde olabilir. Bu nedenle evreni tanıyıp buna göre nelerin mümkün olabileceğini kendi teknolojik sınırlarımızın ötesinde düşünebilmemiz gerek ve buna göre imkan ve imkansızlık değerlendirmesi yapmak gerek.

Konunun diğer yönüne gelirsek siz o camı tekrar birleştirseniz bile o cam aynı cam olmaz. Çünkü siz onu tamir ederken de zaman akmaya ve entropi yükselmeye devam eder evrende. Çünkü herşey zamanda hareket halinde. Bu nedenle kırılma dökülme gibi şeyler temelde entropi tanımında kullanılsa da asıl evrendeki entopi zamanın akmasıyla ortaya çıkan daha derin ve 'sesiz' bir değişkenliktir. Ayrıca dağılan toplar gibi entopi tanımı bu açıdan pratik bir tanım olsa da teknik bir tanım değildir. Topların durumunu özel seçen biziz ve bu nedenle buna düşük entropi diyen de biziz. Oysa bir top (yani atomlardan oluşan her cisim örneğin bir gezegen) evren bakımından son derece düşük entropidedir. Nedeni de bu top evrenin yukarıda bahsettiğim sessiz ve derin entropisine son derece dirençlidir. Belki milyon veya milyar yılda bu derin entropiye karşı direnci bitecek ve dağılacaktır. Dolayısıyla çoğu zaman yapılan dağılan toplar gibi entropi tanımlamaları veya örnekleri evrensel çapta esasen yanlıştır ve sadece pratikte ve seçimsel mantığımızla anlamlıdır. Örneğin sıralı bir kitap sayfasına göre dağınık sayfalar bizim bilinçimize göre son derece düşük entropidedir. Çünkü kitap sayfalarının atıldığında sıralı gelme ihtimali son derece düşüktür. Oysa kitap sayfalarının sıralı olmasındaki anlam sadece bizim için tanımlı ve anlamlıdır. Bunun dışında kitap sayfalarının şu veya bu şekilde karışık sıralı olması ile sıralı olmasının hiç bir farkı yoktur. Burada dağınık toplar içinde aynı durum geçerli. Bu nedenle Evren çapında entropi dediğimizde topların durumundan ziyade tek tek topları hatta atomları kriter almamız gerek. Topların bizim dağınık dediğimiz hali de esasen bu nedenle topların varlığından dolayı son derece düşük entropidedir. Bir yapbozun her parçası düşük entorpide iken yapbozun dağınık ve karmaşık parçalarının düşük entropi içermediğini söylemek doğru olmaz. Evren boyutunda entropi tanımını esas alırsak bu böyledir. Atom boyutunda ele alırsak evrende maddenin ortaya çıkışı bile inanılmaz bir düzenliliktedir. Evren son derece hassas ayarlara bağlı olarak vardır ve varlığını devam ettirmektedir içindeki herşey de son derece hassas bu ayarlarla var olmuştur. Çoklu sonsuz evren teorileri geçersiz ise evrenin tesadüfen var olma olasılığı bu nedenle yoktur.

Tüm Reklamları Kapat

2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Can Tekeli
Malz. Müh.

Eğer kopan yüzeylerdeki atomlar hiç boşluk olmadan mükemmel bir düzlem olarak birbirleriyle örtüşebilseydi bunu yapmak çok kolay olurdu.

Termodinamik kısmına zaten yukarıda değinilmiş, entropinin sebep olduğu bir takım pratik nedenlere değinmek istiyorum:

Tüm Reklamları Kapat

Bildiğimiz kadarıyla hiçbir cisim mükemmel (hiç boşluk ve yabancı atom olmayan) bir atom dizilimine (kristal kafes) sahip değil. Üretebildiğimiz en saf şeylerden biri olan silikon wafer'larda bile 9N tabir edilen 99.9999999% saflığa ulaşabiliyoruz. Oysa ki günlük hayatta kullandığımız malzemelerin hepsi birden çok çeşit atomdan meydana gelir ve yapılarında atomik boşluklar barındırır. Bu nedenle kırılma yüzeyleri her zaman (atomik olarak) pürüzlüdür.

Bununla birlikte atomlar birbirinden ayrıldığı zaman rahat durmayı pek sevmezler ve etrafındaki diğer atom ve moleküllerle kimyasal veya fiziksel bağ kurarlar. Bu yüzden birbirinden ayrılan iki yüzeyin arasında her zaman yabancı atomlar yer alır ve bu iki yüzeyin birbirine tutunmasını engeller.

Tüm Reklamları Kapat

Günlük hayatta, çok düz yüzeyli iki cismin (CD, cam, çay tabağı vs.) birbirine yapıştığını hepimiz tecrübe etmişizdir. Bu iki cismin atomları fiziksel olarak bağlanırlar (kohezyon). Vakum ortamında arada hava molekülleri olmadığı için bu etki çok daha kuvvetli olacaktır (youtube'da deneyleri bulabilirsiniz).

Şimdi gelelim sorunuzun son kısmına. Bir cismi kırmak için harcadığımız enerji, takdir edersiniz ki bunları yan yana koyduğumuz zaman yaptığımız işten oldukça azdır. Dolayısıyla henüz daha termodinamiğin 1. yasasını bile sağlayamadık, mesela sisteme biraz ısı vererek bu dengeyi kurup atomların yeniden kimyasal bağ yapmasını sağlayabiliriz.

Yüksek sıcaklıkta eriyen malzemeleri (seramikler, tungsten, grafit vb.) üretmek için sinterleme (sintering) yöntemi kullanılır. Temel olarak: Üretmek istediğimiz malzemeler toz olarak, çoğu zaman bir bağlayıcı ile birlikte şekillendirip preslenerek yüksek sıcaklıkta bekletildiğinde bu partiküller erime sıcaklığının çok altında, hâlâ katı fazda difüzyon yoluyla taşınarak birbirleriyle bağlanırlar.

Örneğin kırılmış seramik bir vazoyu çok dikkatli bir şekilde bir araya getirip mümkün olduğunca yüzeyleri birbirine bastırarak sıkıştırıp yüksek sıcaklığa maruz bıraksak bile atomlar arasındaki mesafe o kadar fazladır ki bu parçaların kabul edilebilir bir şekilde (örneğin kendi ağırlığını taşıyacak kadar) birleşmesi bile çok çok uzun zaman alacaktır. Çünkü bu iki yüzey arasındaki büyük boşlukların yine difüzyon yoluyla dolması gerekir. Bu yüzden ya başka yöntemler kullanırız (eritmek veya yapıştırmak gibi) ya da birbirine bağlanacak yüzey alanlarını artırırız (sinterlemede olduğu gibi toz hale getirerek).

2
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.