Karadelikler doğurabilir mi, doğurursa nasıl doğurur?

Doğurmak dediğimiz kavramı" Kendisinden bir tane daha üretmek" olarak ele alırsak, evrende şu ana kadar bildiğimiz hiç bir astronomik cisim böyle bir özellik göstermiyor. Kara deliklerin nasıl ve hangi şartlar altında oluşabileceklerini kesine yakın bir şekilde biliyoruz(Evrim Ağacı makale arşivinde bu konuyla alakalı bir çok yazı var) Şu ana kadar, kadar insanlık olarak kara delikler hakkında edindiğimiz bilgiler doğrultusunda;^[1] "Doğurma" gibi bir olay söz konusu de^[1]ğildir.

Gökbilimciler, yakındaki bir cüce galaksinin merkezinde yıldızları "doğuran" bir kara delik tespit ettiler - ve yeni doğan yıldızlar, gaz ve tozdan oluşan devasa bir "göbek bağı" ile kara deliğe bağlı.

Henize 2-10 galaksisinde, yaklaşık 34 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan süper kütleli kara deliğin, merkezinden yaklaşık 1,6 milyon km hızla 500 ışıkyılı uzunluğunda devasa bir iyonize gaz püskürttüğü görüldü.

NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu kullanılarak yapılan keşif, ilk kez bir cüce galakside (1 milyar veya daha az yıldıza sahip bir galaksi) yıldız doğuran bir kara deliğin görülmesidir. Olağanüstü bulgu, Nature dergisinde 19 Ocak 2022'de yayınlanan bir çalışmada açıklandı.

Milyonlarca ila milyarlarca yıldız kütleli karadelik boyutunda olan süper kütleli kara delikler daha önce kozmik dumanlar püskürtürken tespit edilmişti, ancak şimdiye kadar gökbilimciler bu jetlerin cüce galaksilerde yıldız oluşumuna yardımcı olmaktan çok engellediğini düşünüyorlardı.