Üreme-cinsellik, meselenin kökeninde var (sağlıklı görünmek, belli beden parçalarını vurgulamak vb.), ancak şu anda statü sembolü olarak da kullanılıyor. Mesela her gün kuaföre gitmeden insan içine çıkamayanlar, marka giyinenler, "bu hayat tarzına yetecek param var" demeye getiriyorlar. Kimi çevrelerine sokacaklarına veya dışlayacaklarına da ona göre karar veriyorlar.
Bununla bağlantılı bir diğer kullanım, "karşıdakine hürmet" olarak yorumlanabilir. Yani özel günlerde, ziyaretlerde süslenmek için zaman harcadığınızı gösterirsiniz karşıdakine. Bu bağlamda yaşlı bir kadının makyajının mesajı da "üremeye hazır" görünmek değil tabii. Alternatif bir süslenme formatı olmadığı için tuhaf bir görüntü ortaya çıkabiliyor tabii.
Cinsel seçilimin kadın bedenini, saç uzunluğunu, ten ve göz rengini etkilediğini az-çok biliyoruz. Erkeklerin beslenmede kilit rol oynadığı (ve daha sık öldüğü) dönemlerde kadınlar arasında bir rekabet oluştuğu tahmin ediliyor. Saçların uzaması ve süslenmenin gelişmesi bu dönemlerde Afrika'da başlamış olmalı. İşlemeli kıyafetler, biraz daha tarım sonrasına ait görünüyor gerçi - metal iğne icat edilmeden biraz zor malum. Yoksa günümüz komünal avcı-toplayıcı topluluklarda süslenme konusunda kadınlar o kadar öne çıkmıyorlar mesela. Bugün de bir gelenek olarak kadınlar kendileriyle eşit veya daha yüksek statülü erkekleri tercih ediyorlar. Çiçek desenleri dönemsel olarak modada yer alsa bile, çocuk giyimi dışında o kadar standart değil.
Giyim kuşamda geleneksel tören kıyafetleri belirleyici olabiliyor. Genelde üretmesi zor (işleme), nadir (ipek, boya, altın), emek veya risk almayı (post, inci) gerektiren şeyler, topluluğun zengin veya üst rütbeli bireyleri tarafından giyilir. Geleneksel olarak topluluğun ileri gelenleri çiçek işlemeli şeyler giyiyorsa, erkekler de statü sembolü olarak bunları tercih edebilir (bkz. Hindu düğünü, bizdeki sünnet kıyafeti, Efe kıyafeti). Ancak kültürel alışveriş, kentleşme, üretim maliyeti gibi değişen faktörlerle bunlar zamanla lüks haline gelebiliyor veya artık endüstri haline gelen moda/tekstil/kişisel bakım konularında merkezi yönlendirme yapılabiliyor.
Sonuçta hızlı kentleşmeyle maliyet ön plana çıktı ve erkek figürü, standart tulumlu işçiye, takım elbiseli memura, üniformalı askere vs. dönüştü. Takım elbiseler uzaktan birbirine benzese de, statü sembolü olarak markalar ve kumaş kalitesi öne çıktı. Kadınlar iş gücüne geç katıldıkları için gelenekleri biraz daha uzun süre koruyabildiler, denebilir.
Kaynaklar
- Yazar Yok. Hayvanlarda Süs. (11 Ekim 2020). Alındığı Tarih: 11 Ekim 2020. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı