Sitede bu tarz sorulara pek çok kez rastladım ve bundan sonra da rastlarız diye düşünüyorum. Aslında kendi içinde oldukça tutarlı ve mantıklı bir soru. Ortak ataya sahip olduğumuz kuyruksuz maymunların neden bizim gibi gelişmiş bir beyinleri yok ve medeniyet kurabilecek kadar gelişemediler.
Öncelikle şunu unutmayalım; kuyruksuz maymunlar da, ilk dik yürüyen insansıların ortaya çıktığı dönemden beri çevre şartları ve diğer etkenlere göre evrimleşiyorlar. Yani onların evrimleşmesi bir noktada durmuş ve sadece bizim türümüzün ataları evrim sürecine devam etmiş değil ve bu durum bugün için de geçerli. Bunu bir kenara not ettikten sonra konumuza dönebiliriz.
Evrim süreçlerini tetikleyen ve yön veren pek çok bilinen ve hatta o dönemin koşulları tam olarak anlaşılamadığından bilinmeyen etken vardır. Şimdi konuyu günümüze göre değerlendirecek çok basit bir örnek vererek anlamaya çalışalım. Orta Afrika'da yaşayan şempanzeler ve bonobolar var; İlk bakışta aynı bölgeyi paylaştıkları ve aynı çevre şartlarına maruz kaldıkları halde ortak atalarından neden ayrıştıkları pek anlaşılmıyor gibi görünebilir. Oysa biraz dikkatli incelerseniz; şempanzeler ve bonoboların arasında Kongo Nehri gibi doğal bir sınırın olduğunu fark edersiniz. Nehrin sağ ve sol (aşağı ve yukarı olarak da denebilir) tarafında iklimin az da olsa farklılaştığını ve bu duruma uyum sağlamış farklı bitki faunaları dikkat çeker. Çok dikkate değer bir durum gibi gözükmeyen ufak çevre şartları bile canlıları türleştirip evrime bambaşka bir yön verebiliyor.
Dik yürüyen insansıların ortaya çıkmasından hemen önce, Orta Afrika'nın sağ tarafında ciddi bir iklim değişikli olmuş ve yağmur ormanları yerini geniş savanalara bırakmıştır. Bu bölgede yaşayan kuyruksuz maymunlar için değişen çevre şartları bazı türlerin yok olmasına neden olurken, uyum sağlamayı başaranlar başkaca türlere evrilmiştir. Biz insanların ortaya çıkmasına neden olan türleşmelerin tetikleyici unsuru; bu iklim değişikliği ve değişen çevre şartları olabilir.
Yaklaşık 1,5 milyon yıl önce oluşmaya başladığı düşünülen Kongo Nehri'nin varlığı bile, artık birbirleri ile çiftleşemeyen, etkileşime giremeyen bir türü, iki farklı tür haline gelmesine neden olmuştur. Ekli kaynakta sevgili Çağrı beyin çok güzel bir makalesini ekliyorum. Dikkatli bir şekilde okuyup anlamaya çalışın. [1]
Kaynaklar
- Ç. M. Bakırcı. Şempanzeler Ile Bonobolar Arasındaki Benzerlikler Ve Farklılıklar Nelerdir? - Evrim Ağacı. (1 Ağustos 2011). Alındığı Tarih: 1 Ağustos 2024. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı