İnsanı materyalist bir bakış açısıyla basitleştirmek felsefi olarak paradoks mudur?

18. yüzyılda mekanikçi ve dirimselci olarak başlayan tartışma, 21. yüzyılda materyalistler, dirimselciler ve agnostikler olarak hala devam etmektedir.

"Ancak diğer bütün canlı türlerinden ayrılan özelliği var: düşündüğünü düşünmesi. Bu bağlamda, belki de bilimin, insanı basitleştirmenin, aslında karmakarışık olan zihnin paradoksu olduğu söylenmez mi?"

Sorusuna, materyalistler:

"Yapay zeka ile, insan zihnine benzeyen şekilde bir bilgisayar yapabiliriz. Bu bilgisayarın kendini anlaması bir paradoks yaratmıyorsa, insanın da kendini anlaması paradoks değildir."

Şeklinde cevaplarlar. Buna karşın dirimselciler:

"Organik bir yapay zeka düzeyini kodlamak imkansızdır ve insan limitinin üstündedir. Çünkü canlılar, içinde metafiziksel bir öz taşır." Şeklinde karşı argüman sunarlar.

Agnostik zihinciler ise:

"Materyalistler haklıdır. İnsan seviyesinde yapay zeka kodlanabilir. Ancak insan hislerini yaşadığını asla bilemeyiz. Mesela, yapay zekaya iğne batırdığımızda; acı hissettiği için mi, yoksa kodu gereği mi, tepki verdiğini asla bilemeyiz. Bu yüzden bir özün olup olmadığı üstünde yargıya varmak imkansızdır."

Gibi, argümanlar öne sürülüyor. Tabiki sadece yapay zeka üzerinden değil, onlarca örnek üzerinden de bu konuda felsefi tartışmalar devam ediyor.

-----

Materyalizmi, indirgemecilik olarak ele almanın hata olduğunu düşünüyorum. Bu argümanların çokluğundan ve felsefenin doğası gereği soru - cevap üzerine kurulduğundan, bu cevabı buraya sığdırmak biraz zor.

Bıraktığım kitaplar, bu konuda karşıt argümanları cevaplıyor ve zihin üzerine farklı kavrayışlar kazandırıyor. Kesinlikle okumanızı tavsiye ederim.

"Dirimselciler, Prens Borghese' nin arabasının, içindeki at tarafından sürüldüğüne inanan köylülere benzer."

Ramón y Cajal

-----------

Nörofelsefe - Patricia S. Churchland (sayfa 264-535)

Madde ve Bilinç - Paul M. Churchland

Zihin felsefesi:

Zihin üzerine teoriler - Stephen Priest

----------

Saygılar