İnsanda adaptasyona örnekler verir misiniz?

Laktoz, yani sütü sindirebilme.

İnsan, bebekliğini sağ salim atlattıktan sonra hala süt içebilen tek canlı. Böyle olmamızın sebebi de, yaklaşık 12 bin yıl önce başlayan tarım devrimi. Tarım devrimi, yani bitkileri evcilleştirip kendi kontrolümüze almamız, arından da hayvanları evcilleştirmemiz ile, hayvanların sütünü sağabildiğimizi fark ettik. Antik atalarımız yüksek ihtimalle açlıktan ve yokluktan, belki de sırf meraktan başka hayvanların sütlerini içmeye başladılar. Zaman içinde, bebeklik sonrasında bile sütü hala sindirebilen insanlar (bunların sayıları çok azdı), sindiremeyenlere göre daha avantajlı oldular (çünkü çok daha kolay ulaşılabilir ve besleyici bir besin kaynakları vardı). Bu avantajlı (karnı doymuş, enerjik vs.) insanlar toplum içinde daha çok çocuk sahibi olarak genlerini sütü sindiremeyen insanlara göre daha çok yaydılar ve böylece günümüze gelene kadar insan toplumu süt sindirmeye adapte oldu.

Yani laktoz intoleransı aslında insanın normal durumudur. Sütü hala sindirebilmek anormal olandır.

Bire bir aynı durum gluten için de geçerlidir. Gluten sindirememek aslında normal, sindirebilmek ise adaptasyon sonucu oluşmuş bir anomalidir.

İnsan vücudu, doğada hayatta kalabilmek için belirli ortamlara, olaylara ve sürekli maruz kalınan durumlara karşı adaptasyon adı verilen bir süreçten geçer ve belli bir süre sonra yeni nesillere de aktarılan, eski nesillerine nazaran hayatta kalma ve üreme şansını arttıran yeni özelliklere kavuşurlar.

Bu konuda insan adaptasyonu için şu şekilde örnekler verebiliriz;

1) Cilt rengi: İnsanların cilt rengi, güneş ışınlarının yoğunluğuna bağlı olarak evrimleşmiştir. Güneş ışınlarından kaynaklanan zararlı UV ışınlarının etkilerini azaltmak için melanin pigmenti üretimi artmıştır. Bu nedenle, tropikal bölgelerde yaşayan insanların ciltleri daha koyu renklidir, çünkü bu bölgelerde güneş ışınları daha yoğundur.

2)Yüksek rakımlarda yaşama: Yüksek rakımlarda (irtifada) yaşayan insanlar, oksijenin az olduğu bu ortamlara uyum sağlamak için vücutlarında bazı adaptasyonlar geliştirmişlerdir. Bunlar arasında, akciğerlerdeki alveol sayısının artması ve daha fazla kırmızı kan hücresi üreterek deniz seviyesine göre yüksekliği fazla olan yerleşim yerlerinde kandaki alyuvarların dokulara iletilecek oksijen miktarını yeterli tutmayı hedeflemesi de bir başka örnektir.

3) İskelet ve kas yapısı: İnsanlar, uzun süre boyunca belirli aktivitelere maruz kaldıklarında, iskelet ve kas yapısında değişiklikler yaşayabilirler. Örneğin, nesiller boyu geçimlerini ve yaşamlarını odunculukla sağlayan bir toplulukta oduncular ağır cisimleri taşımak için güçlü kaslar geliştirebilirler. Ve bu adaptasyon belirli bir süre sonra gelecek nesillere de aktarılarak kas yapılarının normal insanlara göre daha güçlü ve gelişimin yanı sıra gelişebilirliğininde artması anlamına gelir.

Sağlıklı Günler Dilerim.