Evrim Ağacı'na üye olmak tamamen ücretsiz ve çok sayıda avantajı beraberinde getiriyor. Evrim Ağacı'nda geçirdiğiniz zamanı zenginleştirmek için, sadece 30 saniyenizi ayırarak üye olabilirsiniz (üyeyseniz, giriş yapmanızı tavsiye ederiz).
Özele bakarsak o günün hava durumu insanın davranışını, o bölgenin iklimi o bölgedede yaşayan insanların genel davranışlarını etkiler mi?
Yaşadığımız coğrafyanın iklimi tarım,hayvancılık,ekonomi,kültür faaliyetleri,endüstri dağılımı,yönetim ve ulaşım gibi alanlarda büyük ölçüde pay sahibidir. İklim, yaşadığımız coğrafyanın toplumunun yaşam kalitesini etkiler. İnsanlar doğayı belli bi' oranda olumlu ve olumsuz anlamda şekillendirebilirler. Dolayısıyla onun getirilerini en olağan biçimde kendilerinin ve ülkelerinin yararına(!) kullanarak üretim/tüketim sağlarlar. Bu doğrultuda hareket ederler. Birey bu gibi, modern dünyanın zorunlu kıldığı faaliyetlerin içerisinde yer almama lüksüne sahip değildir. Primitif yaşamda kuralları büyük ölçüde doğa belirlerdi. Modern dünyada ise insan belli bir oranda doğayı kendi lehine kullanmayı öğrendi. Yaşantımız üzerinde bunca belirleyici etken olan iklim elbette karakterimizi etkiledi ve etkilemeye devam ediyor. Öyle ki insanların inanışlarını dahil şekillendirebilecek kuvvette iklim. Sözgelimi bazı inanışlar, cennet ve cehennemi yaşadıkları coğrafyanın iklimini baz alarak tasvir ediyorlardı.
Fransız düşünür Montesquieu'nun ''İklimlere göre insanlar'' teorisinde bu konuya daha kapsamlı bir şekilde değinilmiş. Aynı zamanda İbn Haldun'da iklimin insan karakteri üstünde rol oynadığı kanısında.
hocam evrim ağacının bu konudaki makalesini kaynak kısmına ekleyip kopyala yapıştır yapıyorum.
Bazılarımız kış günlerinde daha fazla uyku ihtiyacı duyar, daha düşük enerjili ve depresif bir ruh hali içinde olur. Peki bunun duygu durum düzenleyici bir hormon olan “serotonin” ile ilgili olduğunu biliyor muydunuz? “Mutluluk hormonu” olarak da bilinen serotonin uyku durumumuzu düzenler ve ayrıca besinleri sindirmemize yardımcı olur. Dilerseniz, bu hormonun evrimsel geçmişine bakarak kış depresyonunun nereden kaynaklandığını anlamaya çalışalım.
Serotoninin öncüsü niteliğindeki “triptofan”, ilkin tek hücreli canlılarda ve bitki sistemlerinde güneş ışığından enerji elde etmede kullanılan bir amino asittir. İnsan vücudunda triptofan üretilmez, ancak biz onu et ve balık gibi birtakım besinler aracılığıyla alırız. Beynimiz triptofanı serotonin yapımında kullanır. Triptofanın diğer bir türevi olan “melatonin” ise insan beyninde serotonin alıcısını harekete geçirdiği için uyku-uyanıklık döngüsünde aktif rol oynar. Kış aylarında güneş ışığının azalması ile birlikte beyinde serotonin seviyesi düşerken melatonin seviyesi artar. Yani, gün ışığının yeterli olduğu zamanlarda biyolojik saatimiz normal seyrinde olduğu için kendimizi daha iyi ve işlevsel hissederiz, az olduğunda ise artan melatonin seviyesiyle beraber kendimizi uyuşuk ve uykulu hissetmeye eğilim gösteririz. Bu sebeple, kış depresyonu ve benzeri rahatsızlıkların tedavisinde ışık terapisi ya da serotonin seviyesini artırıcı ilaçlar uygulanır.
