Güneşimiz öldüğünde kendine benzer bir yıldız oluşabilir mi?

Güneşimizin oluşumu, yapısı ve devreleri, süpernova patlamaları üzerine bilgilerinizde bazı yanlış anlaşılmalar ve eksikler var. Konunun tamamını açıklayabilmem için hem yıldızların temel oluşum ve sonlanma dinamiklerini, hem nötron yıldızlarını hem de karadelikleri kısaca da olsa anlatmam lazım ama çok uzun bir yazı olur bu. Ben size kısaca cevap vereyim, meselenin özünü anlatmaya çalışayım, siz aşağıda vereceğim kaynaklarda daha ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz.

Yıldızların oluşumu, evreleri, sonlanmaları ve ömürlerini tamamladıktan sonra olacaklar hep yıldızların toplam kütleleri ile ilgili. Temel bilgi olarak yıldızların kütleleri ne kadar büyük ise enerjileri o kadar yüksek, ömürleri o kadar kısa ve sonları o kadar görkemli oluyor. Güneş, yıldız sınıflamasının ortalarında sayılabilecek, çok da özel olmayan ama sönük ve önemsiz de sayılamayacak G sınıfı bir yıldız. Ve Güneş, başka bir yıldızın ömrünü tamamlamasından sonra oluşan yıldız çeşitlerinden biri değil. Beyaz cüce, siyah cüce (kuramsaldır, gözlemlenmemiştir) gibi yıldız çeşitleri bu kapsamda ama Güneş gibi bir yıldız, başka bir yıldızın patlaması ya da herhangi bir aşaması sonrasında ortaya çıkmış değil. Güneş, başka bir çok yıldız gibi bol miktarda hidrojenin bir araya gelerek oluşturduğu bir yıldız. Bu ayırımı şöyle yapabilirsiniz: Yıldız artığı olan yıldızlar, bildiğimiz yıldız oluşum ve gelişim evrelerini, yani hidrojenden karbona ya da demire kadar süren element oluşum sürecini yaşamazlar. İçerikleri genellikle sabittir ve enerjilerini yavaşça kaybederler çünkü içlerinde nükleer reaksiyonlar devam etmez.

Bir yıldızın patlayabilmesi için kütlesinin en az 1,4 (1,35-1,44 arasında bilgiler var) Güneş kütlesinde olması gerekiyor. (Chandrasekhar limiti deniyor buna) Bunun altında ise patlamıyor, kırmızı deve dönüşüp dış katmanını yavaşça uzaya salıyor. Güneş bu kapsamda bir yıldız. Bu olayı da "sakin bir patlama" olarak görüyor iseniz bir itirazım yok :). Fakat genellikle kozmologlar bu olayı patlama olarak tanımlamıyorlar. Yani Güneş büyüklüğündeki yıldızların sonlarında bildiğimiz süpernova patlamaları ile olmaz. Süpernova patlamaları sonucu ise, yine patlayan yıldızın kütlesi 1,4-3 Güneş kitlesinde ise bir nötron yıldızı, 3 Güneş kütlesinden büyük ise bir karadelik oluşur. Bu iki yapıya da zaten yıldız demek pek doğru sayılmaz.