Evren mi zamanın içinde yoksa zaman mı evrenin içinde?

Öncelikle merhabalar

Fizikçilerin genel görüşü, zamanın yaklaşık 13.8 milyar yıl önce , tüm evrenin aniden sonsuz derecede sıcak, sonsuz yoğun bir tekillikten genişlediğinde, bizim anladığımız şekliyle fizik yasalarının bir noktada genişlediği Büyük Patlama ile belirli bir noktada başladığıdır. Bu, evrenin “doğumu” ve bildiğimiz şekliyle zamanın başlangıcı olarak kabul edilebilir. Big Bang'den önce uzay ve zaman yoktu. Zamanda Big Bang'den daha geriye gidemezsiniz, tıpkı Kuzey Kutbu'ndan daha kuzeye gidemeyeceğiniz gibi.

Teorik fizikçi Stephen Hawking'in 1988 tarihli Zamanın Kısa Tarihi adlı kitabında da belirttiği gibi zaman Büyük Patlama ile başlamamış olsa ve ondan önce başka bir zaman çerçevesi olsaydı bile, daha önceki zaman diliminden bizim için hiçbir bilgi yoktur ve o zaman meydana gelen herhangi bir olayın şimdiki zaman dilimimiz üzerinde hiçbir etkisi olmazdı.

Big bang teorisi kanıtlanmış olmasada evrenin oluşumunda en çok kabul gören ve en tutarlı olan teoridir. Bizim evrenimiz dışında çokluevrenler olabilir ve bu da evrenimizin zamanından önce çokluevrende zaman olduğu anlamına gelir. Diğer soruna gelecek olursak az önce de dediğim gibi bizim zamanımız dışında paralel evrenler var olabilir paralel evrenler için argümanlar bulunsada anti argümanları da bulunmaktadır attığım kaynakları okuman bu dediklerimden daha kapsamlı bilgiler sunacaktır. Hoşça kalın.

^[1]

^[2]

^[3]

Zamanın doğası ve evrenin zaman içinde olup olmadığı veya zamanın evrende olup olmadığı konusunda çok fazla tartışma vardır. Bazıları evrenin dışında zamanın olduğuna inanırken, diğerleri evrenin zamanın dışında olduğuna inanır. Bu yazıda, argümanın her iki tarafını da inceleyeceğiz ve zamanın ve evrenin doğası hakkında bir sonuca varmaya çalışacağız.

Tartışmanın bir tarafında evrenin zaman içinde olduğuna inananlar var. Bu, evrenin bir başlangıcı ve bir sonu olduğu ve zamanın doğrusal bir ilerleme olduğu anlamına gelir. Bu görüş, evrenin genişliyor gibi görünmesi gerçeğiyle desteklenir, bu da onun bir başlangıcı olduğunu düşündürür. Ek olarak, termodinamik yasaları, evrenin sonunda bir denge noktasına ulaşacağını, ardından büzülmeye başlayacağını ve sonunda sona ereceğini öne sürer.

Argümanın diğer tarafında, zamanın evrende olduğuna inananlar var. Bu, evrenin sonsuz olduğu ve zamanın doğrusal bir ilerleme olmadığı anlamına gelir. Bu görüş, evrenin sonsuz gibi görünmesi ve bir başlangıç ​​ya da son olduğuna dair hiçbir kanıtın olmaması gerçeğiyle desteklenmektedir. Ek olarak, termodinamik yasaları evrenin bir denge noktasına ulaşacağını önermez, bunun yerine evrenin sonsuza kadar genişlemeye devam edeceğini öne sürer.

Peki, argümanın hangi tarafı doğru? Kesin olarak söylemek zor. Ancak evrenin gerçekten sonsuz olduğunu ve zamanın doğrusal bir ilerleme olmadığını gösteren kanıtlar var. Bu, evrenin zamanın dışında olduğunu ve zamanın da evrende olduğunu gösterir.

Zaten evren dediğimiz şey oxford sözlüğünde de yazdığı gibi "the whole of space and everything in it, including the earth, the planets, and the stars" yani dünya, gezegenler ve yıldızlarda dahil olmak üzere uzay-zaman ve her şey. Kısaca sorunun cevabı bir dualite/ikilik üzerinden olacaktır. Evreni hem zamanın dışında, hemde içinde olarak düşünebilirsin (bir bütün).