Uzay Sonlu Mudur, Yoksa Sonsuz Mudur?

Bir uzay gemisi x yönünde sonsuza kadar gitmek isterse onu kim durdurabilir? Fakat sonsuza kadar gidebilmek, uzayın sonsuz olduğu anlamına gelmez.

Bir küre düşünün, bu kürenin yüzeyi 2 boyutlu uzayımız olsun. Bu küre üzerinde bulunan 2 boyutlu bir cisim hangi yöne giderse gitsin asla bir “son”a ulaşamaz. Tek bir yöne giderse, bir süre sonra başladığı yere geri döner. Buna benzer bir kavram, içinde yaşadığımız uzay için de geçerli olabilir. Böyle bir uzaya sonlu, fakat sınırsız uzay denir.

Kozmologlar uzayımızın sınırsız olduğunu düşünüyorlar (yani bir yönde ilerleyip geri dönmeksizin sonsuza kadar gidebiliriz). Fakat evrenimizin sonlu mu yoksa sonsuz mu olduğuna dair bir kanıt henüz yok. Einstein kendi kütleçekim kuramında, evrenin sonlu ve mükemmel bir 3 boyutlu küre olabileceğini söylemiştir.

Son yıllarda, bazı kozmologlar bu ihtimalin olabilirliğini test etmeye çalışmışlardır. Her ne kadar gözlemler evrenin düz ya da düze çok yakın olduğunu gösterse de, belki de yeterince geniş ölçekle bakılabilirse evrenimizin de küre gibi kapalı olduğunu söyleyebiliriz; tıpkı Dünya’nın bize düzmüş gibi gelmesi ama uzaydan baktığımızda kutuplardan hafif basık bir küre olduğunu görmemiz gibi. 

Uzayın sonlu mu sonsuz mu olduğunu kesin olarak bilememizin sebebi gözlemlenebilir evrenin ötesini göremememizdir. Çünkü daha uzak galaksilerden (veya başka cisimlerden) gelen ışık, gözlemlenebilir evreni belirliyor ve bu ışık henüz bize ulaşmadı. Evrenimizin 13,7 milyar yıl önce genişlemeye başlaması ve hiçbir şeyin ışıktan hızlı gidememesi sebebiyle, gözlemlenebilir evrenin ötesindeki olaylar hakkında bir fikrimiz yok.